Zespół policystycznych jajników jest najczęstszą przyczyną niepłodności wśród kobiet w wieku rozrodczym. Kobiety z PCOS mają problemy z równowagą hormonalną i metabolizmem, co niekorzystnie wpływa na ich ogólny stan zdrowia i wygląd. Jeśli zauważyłaś u siebie nieregularne miesiączki, nadmierne owłosienie i towarzyszący temu problem otyłości – zapoznaj się z treścią tego artykułu. Szybka diagnoza może uchronić cię od niechcianych skutków tej choroby.
Spis treści
Przyczyny występowania PCOS
Zespół policystycznych jajników jest zaburzeniem hormonalnym, które dotyka 1 na 10 kobiet w wieku rozrodczym. Dokładna przyczyna zespołu policystycznych jajników nie jest znana, jednak uważa się, że ważną rolę odgrywa kilka czynników:
- genetyka – badania wykazują, że niektóre geny mogą być powiązane z zespołem policystycznych jajników
- insulinooporność – wysoki poziom insuliny występuje u wielu kobiet z PCOS, zwłaszcza u tych z problemem otyłości, cukrzycą typu 2 w rodzinie, niezdrowymi nawykami żywieniowymi i niewystarczającą aktywnością fizyczną.
- androgeny – kontrolują rozwój męskich cech, dlatego często są nazywane „męskimi hormonami”. Kobiety z PCOS mają więcej androgenów niż przeciętnie, co uniemożliwia wystąpienie owulacji podczas cyklu miesiączkowego, a także powoduje hirsutyzm, trądzik i łysienie typu męskiego.
Zespół policystycznych jajników objawy
Objawy PCOS często pojawiają się w okresie dojrzewania, podczas pierwszej miesiączki. Czasami jednak zespół policystycznych jajników rozwija się później i może mu towarzyszyć:
- Nieregularny cykl menstruacyjny – rzadkie, nieregularne lub długotrwałe miesiączki są częstą przyczyną PCOS. Może ich nie być wcale, mogą występować mniej niż 9 razy w ciągu roku, lub odwrotnie – zbyt często, np. co 21 dni.
- Problemy z zajściem w ciążę spowodowane zaburzeniami owulacji
- Przyrost masy ciała – gdy poziom androgenów jest zbyt wysoki dochodzi do nadmiernego gromadzenia się tkanki tłuszczowej w okolicy brzucha. Prowadzi to do otyłości, która często występuje wśród kobiet z PCOS.
- Nadmierne owłosienie na twarzy i ciele (hirsutyzm), trądzik i łysienie typu męskiego – związane są z nadmiarem męskiego hormonu i wymagają wykonania badań hormonalnych (estrogeny, androgeny, LH, FSH)
- Mikrotorbiele w jajnikach –widoczne są podczas badania USG
- Nadciśnienie i podwyższony poziom cukru we krwi
Zespół policystycznych jajników a ciąża
Kobiety z PCOS często zastanawiają się „Czy będę w stanie zajść w ciążę?”. Te obawy są naturalne, jednak należy pamiętać, że chociaż współczynnik bezpłodności wśród kobiet z zespołem policystycznych jajników jest wysoki, zindywidualizowane leczenie u specjalisty może w znaczny sposób zwiększyć szansę na poczęcie dziecka. Największe szanse na zajście w ciążę mają jednak młode kobiety, które od razu po rozpoznaniu PCOS rozpoczynają leczenie.
Jak leczyć zespół policystycznych jajników?
Leczenie PCOS skupia się na indywidualnych problemach pacjenta, takich jak bezpłodność, trądzik, hirsutyzm czy otyłość. Może ono obejmować zmiany stylu życia lub przyjmowanie leków.
Lekarz może zalecić utratę wagi poprzez stosowanie niskokalorycznej diety połączonej z ćwiczeniami fizycznymi. PCOS często towarzyszy insulinooporność dlatego powinnaś spożywać produkty o niskim indeksie glikemicznym. Wykluczyć należy słodycze, białe pieczywo, makaron, biały ryż i dżemy. Nawet niewielka redukcja wagi może poprawić stan zdrowia, pomagając w leczeniu bezpłodności oraz zwiększając skuteczność leków przepisanych przez lekarza.
Jeśli jednak nie planujesz zajść w ciążę, najbardziej pomocne mogą okazać się tabletki antykoncepcyjne. Zawarte w nich hormony – estrogen i progestagen – zmniejszają wydzielanie androgenów w organizmie, co pomaga w kontroli objawów PCOS. Kobiety stosujące środki antykoncepcyjne już po kilku miesiącach osiągają pożądane efekty – likwidacja trądziku, regulacja cyklu miesiączkowego oraz zmniejszenie niechcianego owłosienia. Należy jednak wspomnieć, ze stosowanie każdego leku niesie ze sobą ryzyko. Działaniem niepożądanym podczas stosowania tabletek antykoncepcyjnym może być żylna choroba zakrzepowo-zatorowa. Ważne jest zatem, aby nie próbować leczyć się na własną rękę, ale skonsultować z ginekologiem, który pomoże w wykluczeniu wszelkich przeciwwskazań do stosowania leków antykoncepcyjnych.
