Badanie hematokrytu określa nasz ogólny stan zdrowia. Zalecane jest szczególnie, kiedy odczuwamy notoryczne zmęczenie i osłabienie organizmu. Jakie jest jego znaczenie oraz jak i kiedy wykonać to badanie?
Spis treści
Co to jest hematokryt i kiedy się go bada?
Hematokryt- określany w skrócie HTC lub HT – wskazuje na objętość krwinek czerwonych (erytrocytów) we krwi. Pozwala on na podstawie procentów określić udział erytrocytów w porównaniu do innych elementów, takich jak leukocyty i płytki krwi. Wartości hematokrytu podawane są najczęściej w procentach, a ich badanie polega na pomiarze ilości czerwonych krwinek we krwi. Badanie hematokrytu ma istotne znaczenie zarówno w rozpoznaniu i jak monitorowaniu różnych schorzeń, wpływających na zmianę liczby krwinek czerwonych.
Badanie to powinno wykonywać się profilaktycznie, kontrolując swój ogólny stan zdrowia. Jednak towarzyszące nam dolegliwości takie jak chroniczne zmęczenie, brak energii, bladość skóry, obniżenie odporności, rozdwojenie paznokci i wypadanie włosów, obfite miesiączki czy uczucie kołatania serca również są wskazaniem do wykonania badania hct.
Jak wygląda badanie ?
Oznaczenie hematokrytu jest częścią badania morfologicznego krwi. Jak każda morfologia, wykonuje się ją na czczo, najlepiej poprzedzone lekką kolacją. Ponieważ kobiety w ciąży mają niższą zawartość hct, należy zaznaczyć przy badaniu, że spodziewamy się dziecka, oraz jeśli akurat miesiączkujemy. Krew pobiera się z żyły łokciowej a na wyniki nie powinno czekać się dłużej niż jeden dzień roboczy.
Hematokryt – normy i interpretacja wyników
Poziom hematokrytu ma związek z płcią i wiekiem. Można przyjąć, że normy wynoszą:
- dla noworodków: 48-69 %
- dla niemowląt i małych dzieci wynosi 30-40 %
- dla kobiet: 36-46 % ( u kobiet w ciąży następuje spadek poziomu hematokrytu o 4-7%. )
- dla mężczyzn: 41-53 %.
Co może oznaczać stan odbiegający od normy?
Hematokryt wysoki , czyli wynik powyżej górnej granicy normy najczęściej może oznaczać:
- choroby serca,
- raka nerek: czasem nerki wytwarzają erytropoetynę, która stymuluje erytrocyty przez szpik kostny,
- nałóg papierosowy: wysoki poziom hematokrytu występuje u palaczy,
- niedotlenienie, w trakcie którego organizm się broni, przez co wydziela dużą ilość czerwonych krwinek. Niedotlenienie może być spowodowane chorobami płuc,
- nowotwór mieloproliferacyjny, który powoduje wzrost ilości czerwonych płytek, co w konsekwencji powoduje również wzrost hematokrytu. Nie dotyczy to erytrocytów. Czerwienica prawdziwa (nowotwór) powoduje oprócz tego wzrost krwinek białych oraz płytek krwi,
- odwodnienie organizmu i związane z tym zagęszczenie krwi.
Hematokryt niski – co może oznaczać?
- anemia, która jest jedną z głównych przyczyn niskiej zawartości hematokrytu. Niedokrwistość występuje z powodu braku żelaza oraz kwasu foliowego w organizmie,
- zaburzenia funkcjonowania szpiku kostnego,
- krwawienie z przewodu pokarmowego,
- dolegliwości ze strony nerek, które powodują, że wydzielanie erytropoetny odpowiedzialnej za produkcję czerwonych krwinek, jest zaburzone,
- anemię mającą podłożone immunologiczne, oraz taką, która wiąże się ze złą budową hemoglobiny lub krwinek czerwonych,
- niedokrwistość, która powstaje w wyniku przewlekłych chorób lub zakażenia,
- ciążę,
- krwotok,
- przewodnienie organizmu.
Należy pamiętać, że badanie morfologiczne krwi wykonuje się na zlecenie lekarza prowadzącego. Również interpretację wyników zostawmy specjaliście. Niemniej jednak, pamiętajmy, aby ogólne badania naszego stanu zdrowia wykonywać regularnie, minimum dwa razy do roku. Zapobiegnie to powstawaniu wielu schorzeń, których można uniknąć jeśli zostaną one wykryte odpowiednio wcześnie.
