Udar to zaburzenie w dopływie krwi do mózgu, na skutek niedotlenienia powoduje niszczenie tkanki mózgowej. W jego przypadku należy interweniować natychmiast, liczy się każda minuta. Mieści się w czołówce przyczyn zgonów i niepełnosprawności. Czy da się ograniczyć ryzyko jego występowania? Kto jest najbardziej narażony? Poznaj jego objawy i dowiedz się jak zapobiegać!
Spis treści
Udar mózgu – co powinniśmy wiedzieć?
W Polsce rocznie odnotowuje się ok. 70 tysięcy przypadków tej choroby, prawie połowa z nich umiera. Bardzo często po przebyciu zawału serca pacjenci wymagają stałej opieki lub pomocy. Może u nich występować paraliż jednej strony ciała, zaburzenia mowy lub jej utrata, słaba koordynacja ruchów lub niedowidzenie. Powikłania zależą od tego jak szybko chory dotarł do szpitala. Szybka reakcja może uratować komuś życie.
Wyróżniamy jego dwa rodzaje:
- udar niedokrwienny (ok. 80-85% przypadków), nazywany inaczej zawałem mózgu. Następuje gdy skrzep lub blaszka miażdżycowa blokuje naczynia mózgowe. Doprowadza to do niedotlenienia i obumarcia komórek.
- udar krwotoczny (ok. 15-20% przypadków), mówimy o nim wylew krwi do mózgu. Zniszczone naczynia krwionośne pękają a krew wylewa się bezpośrednio do mózgu lub na jego powierzchnię niszcząc tkanki.
Udar mózgu – przyczyny
Szczególnie powinni uważać ludzie u których występuje:
- wiek (najczęściej występujące przypadki to po 50 roku życia)
- płeć (częściej mężczyźni niż kobiety)
- czynniki genetyczne (np. zespoły stanów zakrzepowych, udary przebyte w rodzinie)
- nadciśnienie tętnicze
- palenie papierosów
- nadużywanie alkoholu
- cukrzyca
- zaburzenia gospodarki lipidowej
- choroby naczyń i serca
- otyłość
- niedoczynność tarczycy
- zespół bezdechu sennego
Udar mózgu – objawy
W tym przypadku objawy mogą przyjść niespodziewanie tuż przed zawałem. Możemy też się spotkać z objawami ostrzegawczymi dzięki którym możemy szybko zareagować. Wszystko może przyjść niespodziewanie, podczas codziennych czynności a nawet w nocy i objawiać się dopiero rano. Warto zwrócić uwagę na:
- nagłe zawroty głowy, zaburzenia równowagi oraz świadomości
- osłabienie jednej połowy ciała, drętwienie, brak czucia
- trudności w mówieniu
- ból głowy, nudności, wymioty
- opuszczenie jednego kącika ust
- problemy z widzeniem
- niepewny chód, utrata przytomności
Udar mózgu – leczenie
W przypadku niedokrwiennego udaru w szpitalu zostanie podany leki na rozpuszczenie zakrzepu, poprawienie ukrwienia lub stosuje się zabieg operacyjny. Jeżeli będzie to w przeciągu 3 godzin istnieje szansa na duże zminimalizowanie upośledzenia mowy oraz odzyskania siły mięśni. Gdy będzie to jednak drugi typ, metodą na leczenie jest zabieg neurochirurgiczny. Najważniejsze są pierwsze 3 tygodnie od przyjazdu na pogotowie, wtedy regeneracja organizmu przebiega najszybciej. Niezależnie od rodzaju, stosuje się rehabilitację.
Zwiększenie aktywności fizycznej, unikanie alkoholu i papierosów, odpowiednia dieta (ograniczenie tłuszczów zwierzęcych, częstsze jedzenie warzyw i owoców bogatych w sód i potas), kontrola ciśnienia tętniczego i poziomu cukru we krwi może nas uchronić. Przy zauważeniu objawów należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem przy wczesnym zidentyfikowaniu choroby mogą nam pomóc badania EKG, tomografia komputerowa, badania kardiologiczne oraz obrazowanie naczyń.
