Witaminy z grupy B mają duże znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Tiamina, czyli witamina B1 pozytywnie wpływa na prawidłowe funkcjonowanie mięśni, układu nerwowego oraz serca. Dlatego też konieczne jest dostarczanie jej w codziennej diecie. Jak objawia się niedobór tiaminy? W jakich produktach spożywczych występuje?
Spis treści
Tiamina – dlaczego jest taka ważna?
Witamina B1 została wyizolowana z otrąb ryżu na początku XX w. przez polskiego biochemika Kazimierza Funka. Później w latach 30. uzyskano czystą postać witaminy B1, którą stosowano zapobiegawczo w profilaktyce choroby beri-beri – za jej wystąpienie odpowiada właśnie niedobór tiaminy.
Witamina B1 jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego, a także wspiera odpowiednie działanie układu sercowo-naczyniowego. Podejrzewa się również, że może mieć ona swój udział w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego. Ponadto tiamina wykazuje także właściwości antyoksydacyjne. Witamina B1 ma również pozytywny wpływ na skórę i włosy – zmniejsza objawy trądziku oraz łojotoku. Poza tym przyśpiesza proces gojenia ran, a także łagodzi ból.
Badania brytyjskich naukowców wskazują, że witamina B1 może pozwolić na odwrócenie wczesnych skutków uszkodzenia nerek w przypadku osób z cukrzycą typu II. Odpowiednio wysokie dawki tiaminy zmniejszają bowiem ilość białka znajdującą się w moczu chorych na ten typ cukrzycy.
Niedobór tiaminy – przyczyny, objawy i skutki
Niedobór witaminy B1 może być następstwem wysiłku fizycznego oraz umysłowego, sprzyja mu wyczynowe uprawianie sportu. Na występowanie niedoboru tiaminy narażone są szczególnie osoby, które żyją w dużym stresie i prowadzą aktywny tryb życia, a także osoby starsze. Zbyt mały poziom witaminy B1 w organizmie to również domena osób spożywających duże ilości kawy, herbaty oraz alkoholu. Niedobór tiaminy może wynikać ponadto z niedożywienia, źle skomponowanej diety, ale też z upośledzenia wchłaniania tejże witaminy.
Wśród objawów niedoboru witaminy B1 można wskazać takie jak:
- brak apetytu,
- zmęczenie,
- zaburzenia koncentracji,
- złe samopoczucie,
- nudności i wymioty,
- ból kończyn dolnych,
- biegunki,
- przyśpieszone bicie serca,
- drażliwość,
- utrata masy ciała,
- opuchlizna kończyn górnych i dolnych.
Szczególnie szkodliwy jest długotrwały niedobór tiaminy. Może on prowadzić do wystąpienia choroby beri-beri, wywołać zaburzenia w funkcjonowaniu układu nerwowego, sercowo-naczyniowego oraz pokarmowego. Ponadto niedobór witaminy B1 może wywołać nadciśnienie tętnicze, zanik miesiączkowania, depresję czy brak popędu płciowego.
Nadmiar witaminy B1
Dość rzadko występuje natomiast nadmiar witaminy B1 w organizmie. Wynika to z jej specyfiki – jest to witamina rozpuszczalna w wodzie, a zatem jej nadmiar jest wydalany wraz z moczem. Jednakże w sytuacji, gdy wystąpi nadmiar tiaminy w organizmie, mogą pojawić się poniższe objawy:
- reakcje alergiczne,
- nudności,
- osłabienie organizmu,
- nadwrażliwość,
- zaburzenia rytmu serca,
- nadmierne pocenie się,
- drżenie mięśni.
Witamina B1 występowanie
Tiaminę znaleźć możemy w wielu różnorodnych produktach zarówno pochodzenia zwierzęcego, jak i roślinnego. Dobre źródło witaminy B1 stanowią np. produkty zbożowe, jednakże jej zawartość jest zróżnicowana nie tylko w zależności od wykorzystanego gatunku zboża, ale także od rodzaju procesów technologicznych zastosowanych do produkcji danego produktu spożywczego.
Chcąc dostarczyć tiaminę do organizmu, warto uwzględnić w swojej diecie także: wieprzowinę, drożdże, jogurty, mleko, makaron, ryż, czerwoną soczewicę, nasiona słonecznika, nasiona roślin strączkowych, a także owoce taki jak np. banany, brzoskwinie, maliny, awokado czy jabłka.
Można również zdecydować się na suplementację tej witaminy. Na rynku dostępnych jest wiele preparatów, które pomogą nam uzupełnić niedobory tiaminy w organizmie. W przypadku suplementów, których głównym składnikiem jest witamina B1 cena to zaledwie kilka złotych (za 50 tabletek zawierających po 3 mg tiaminy), choć można dostać także preparaty z dużo wyższą zawartością tiaminy, a ich cena to już kilkadziesiąt złotych.
Witamina B1 odgrywa istotną rolę w naszym organizmie. Warto zatem zadbać, by dostarczać sobie odpowiednią jej dawkę każdego dnia. W większości przypadków wystarczy dobrze zbilansowana dieta, by uniknąć niedoborów tiaminy. Jednakże jeśli jesteśmy szczególnie na nie narażeni, można rozważyć także stosowanie suplementów z odpowiednią zawartością witaminy B1.