Sen dla człowieka jest podstawą, jeżeli chodzi o regenerację i odpoczynek całego organizmu. To snu zawdzięczamy własne samopoczucie w ciągu dnia. To on też wpływa na poziom zrelaksowania ciała i umysłu. Sen, pomimo, że jest czymś, co towarzyszy nam od momentu powstania ludzkości, cały czas pozostaje niezbadany, a zwłaszcza, gdy chodzi o obrazy w trakcie snu. Jak nasz sen wygląda i jak powstaje? Czym grożą zaburzenia snu?
Spis treści
Ile jest faz snu i na czym one polegają?
- Faza REM – jest to faza, w której najczęściej pojawia się sen. Dodatkowo, w trakcie tej fazy, całkowicie rozluźniają się nasze mięśnie. Co ciekawe, w trakcie tej fazy, człowiek wykonuje szybkie ruchy gałkami ocznymi. Trwa około 15 minut.
- Faza NREM – w trakcie tej fazy, u człowieka pojawia się aktywność fal delta w mózgu oraz ruch gałek ocznych jest powolny. Faza ta, jest podzielona na 4 stadia. Trwa mniej więcej półtorej godziny.
Stadium 1 – człowiek jest świadomy, jednak stopniowo ona maleje. Jest to moment, kiedy leżymy na łóżku i mamy zamknięte oczy. Wtedy też pojawiają się dziwne oraz niespójne myśli.
Stadium 2 – w tym stadium nie reagujemy na różne bodźce dookoła. Nie wiemy już co się dzieje, jednak gdyby ktoś chciał nas obudzić, to nie miałby z tym większych problemów.
Stadium 3 – jest to wstęp do głębokiego snu, zmieniają się wtedy fale mózgowe.
Stadium 4 – jest to już głęboki sen. Człowiek zaczyna się poruszać, zaczynają się także pojawiać obrazy zbliżone do snu. 4 stadium fazy NREM, przeplata się z fazą REM.
Zaburzenia faz snu
Wiele czynników składa się na występowanie zaburzenia snu. Najczęściej jest to złe samopoczucie, które odpowiednio wpływa na pozostałe funkcjonowanie organizmu. Dodatkowo od naszego samopoczucia i samozadowolenia może wpływać korzystnie, lub oczywiście negatywnie na jakość samego snu. Co więcej, zmęczenie organizmu także może prowadzić do wielu zaburzeń faz snu. Jest to związane z rozluźnianiem mięśni podczas spania i ich odpoczynkiem oraz regeneracją. Niestety długotrwałe zaburzenia snu mogą doprowadzić do wielu komplikacji, a nawet do uszczerbku na zdrowiu, który spowoduje brak odpoczynku.
1. Zespół przyspieszonej fazy snu – jest to dolegliwość, która najczęściej dotyka ludzi starszych. Jak można się łatwo domyślić , polega na chodzeniu spać we wczesno-wieczornych godzinach, a wstawaniu późno w nocy. Osoby cierpiące na zespół przyspieszonej fazy snu zaczynają spać około godziny 19.00-21.00, a budzą się bliżej 03.00-05.00. Jest to spowodowane, w przypadku osób starszych, całkowitym odpoczynkiem i regeneracją organizmu, przy jednoczesnym braku fizycznego zmęczenia, przez co organizm „nie potrzebował” większej ilości snu.
2. Zespół opóźnionej fazy snu – jest to sytuacja odwrotna do zespołu przyspieszonej fazy snu, jednakże zespół opóźnionej fazy snu dotyka w większości przypadków ludzi młodych i osób przepracowanych. Polega on na chodzeniu spać w późnych godzinach wieczornych, a nawet nocnych, a wstawaniu późnym rankiem, lub nawet bliżej południa. Przykładowe godziny pójścia spać to 23.00-02.00, a wybudzenia to 10.00-13.00. Późne chodzenie spać zaburza wydzielanie melatoniny, co skutkuje złą porą rozpoczęcia wydzielania tego hormonu.
3. Zespół nagłej zmiany strefy czasowej – dotyka przede wszystkim osób, które często podróżują. Jest dokładnie związana, jak sama nazwa, ze zmianą stref czasowych. Zmiana ta, powoduje wybicie z rytmu snu, przez przesunięcie pory dnia w danym miejscu. Całe szczęście, jest to dolegliwość chwilowa i szybko przechodzi.
Fazy snu odgrywają niezwykle istotną rolę w procesie regeneracji i odpoczynku organizmu. Sam sen jest procesem niezwykle istotnym w poprawnym i prawidłowym funkcjonowanie całego organizmu. Gdyby nie sen, nie bylibyśmy w stanie normalnie funkcjonować, bylibyśmy ciągle wybici z naturalnego rytmu dobowego oraz mielibyśmy ciągle wrażenie głębokiego zmęczenia. Ciężko jest jednak wskazać fazę właściwą, która będzie najlepsza dla naszego zdrowia. Dopiero gdy obydwie fazy wystąpią w prawidłowym rytmie, a dodatkowo zaistnieją inne, równie sprzyjające czynniki, to sen będzie zdrowy i regeneracyjny. Warto pamiętać o tym, gdy będziemy szli spać, aby sen był zdrowy i przynoszący ulgę.
