Nietolerancja fruktozy to jedna z nietolerancji pokarmowych. Możemy wyróżnić dwie postaci nietolerancji fruktozy: zespół złego wchłaniania fruktozy i fruktozemię. Nietolerancja fruktozy jest niewłaściwą reakcją organizmu. Pojawia się ona po spożyciu produktów zawierających fruktozę – cukier owocowy. Wyróżnia się dwa typy nietolerancji fruktozy. Na pierwszą z nich fruktozemię zmaga się 1 na 40 000 osób. Na drugą- trzewną nietolerancję fruktozy cierpi 3 na 10 osób.
Spis treści
Przyczyny nietolerancji fruktozy
Fruktozemia jest chorobą uwarunkowaną genetycznie. Jest przyczyną jest niedobór lub brak aldolazy fruktozo-1-fosforanowej (aldolazy B). Enzym ten bierze udział w metabolizmie fruktozy w wątrobie. Przy niedoborze lub braku aldolazy B nie może dojść do kolejnych etapów rozkładu fruktozy. W związku z tym metabolity fruktozy gromadzą się w komórkach wątroby do poziomu toksycznego. Upośledzają jej funkcje.
Nietolerancję fruktozy możemy odróżnić od fruktozurii. Fruktozoria spowodowana jest brakiem innego enzymu- fruktokinazy. Ponadto zespół złego wchłaniania fruktozy jest wynikiem niedoboru lub braku białka. Białko zaś odpowiedzialne jest za transport cukru owocowego przez błonę komórkową. Ważne jest wiedzieć, że gdy białka nie ma w organizmie- fruktoza nie może zostać rozłożona i ulega fermentacji bakteryjnej w jelicie grubym. Z tego też powodu tworzą się kwasy i gazy. Powodują one wzrost ciśnienia osmotycznego treści jelitowej. Działają również drażniąco na błonę śluzową. To wszystko prowadzi do dolegliwości ze strony układu pokarmowego.
Wrodzona nietolerancja fruktozy (fruktozemia)
W momencie odstawienia od piersi dziecka pojawią się objawy fruktozemii. Włączone są bowiem do diety niemowlęta produkty, które zawierają fruktozę. Bardzo często obserwuje się niechęć do słodyczy u osób cierpiących na fruktozemię. Objawy fruktozemii:
- wymioty
- powiększenie wątroby
- żółtaczka
- krwotoki
- ciężka hipoglikemia
- objawy infekcji układu moczowego
Objawy zespołu złego wchłaniania fruktozy
- niedobór wagi i wzrostu
- bóle brzucha
- brak łaknienia
- wzdęcia
- oddawanie nadmiernej ilości gazów
- biegunki
- nudności i wymioty
Nietolerancja fruktozy-diagnoza
Przy podejrzeniu fruktozemii oznacza się aktywność enzymu aldolazy fruktozo-1-fosforanowej w wątrobie. Inna metoda diagnostyczna to test obciążenia fruktozą. Fruktozę podaje się dożylnie. Następnie mierzy się jej poziom we krwi. Możliwe jest również wykonanie badania genetycznego. Polega ono na określeniu najczęstszych mutacji. Zespół złego wchłaniania fruktozy rozpoznaje się na podstawie wodorowego testu oddechowego. Pacjent na czczo dostaje określoną dawkę frukotzy. Następną czynnością jest mierzenie stężenie wodoru w wydychanym powietrzu.
Leczenie nietolerancji fruktozy
Odpowiednia dieta jest jedyną znaną metodą leczenia nietolerancji fruktozy. Jeżeli chodzi o fruktozemię- należy wykluczyć z diety cukr owocowy. Chorzy nietolerują nawet ich niewielkich ilości. Nieprzestrzeganie natomiast diety- może zagrażać ich życiu. Jeżeli chodzi o zespół złego wchłaniania fruktozy- należy ograniczyć spożycie cukru owocowego. Wszystko zależy od stopnia nietolerancji.
Fruktoza w owocach
Fruktoza to cukier prosty. Głównie właśnie znajduje się w owocach. Fruktoza jest polecana w diecie cukrzycowej jako zamiennik sacharozy. Powinniśmy jednak uważać na fruktozę. W nadmiernej ilości przyczynia się do zwiększonego odkładania się tkanki tłuszczowej.
Owoce, w których w dużych ilościach występuje cukier (fruktoza)
- Daktyle (w niektórych odmianach cukier stanowi aż 63,3%)
- Rodzynki bezpestkowe (cukier w nich stanowi 59%)
- Suszone morele (cukier w nich stanowi 53%)
- Suszone figi (cukier w nich zawarty osiąga nawet 47%)
Czy cukier w owocach szkodzi?
Wszystko zależy od umiaru w ich spożywaniu. Ważnymi czynnikami są również dolegliwości lub choroby przewlekłe, z którym zmagamy się na co dzień. Pojęcia takie jak fruktoza, sacharoza, węglowodany złożone, indeks glikemiczny, kaloryczność powinny być nam znane. Zawartość cukru w owocach także powinna być przez nas przyswojona.
