Shiitake grzyby należące do rodziny pieczarkowców. Po polsku ich nazwa brzmi twardnik japoński lub twardziak jadalny. Występuje na terenach Azji Wschodniej, w Chinach, Japonii, na Półwyspie Indochińskim. W Chinach i Japonii grzyb ten jest grzybem uprawianym w szklarniach i na wolnym powietrzu. Owocniki wyrastają w grupach, na martwym drewnie liściastym. Główny składnik diety Genmai-Saishoku opartej na brązowym ryżu, warzywach, glonach i grzybach. Można je uprawiać na własną rękę w domowej uprawie. Grzyby te można kupić w sklepach ze zdrową żywnością oraz w supermarketach, w dziale z żywnością orientalną. Suszone kosztują ok. 7-10 zł za 50 g. Puszka grzybów shiitake w zalewie to wydatek rzędu do 10 zł.
Spis treści
Wygląd grzybów shiitake
Grzyb shiitake jest brązowy lub brązowawy o kapeluszu dochodzącym do 20 cm średnicy i trzonie o 3–4 cm grubości. Trzon jest koloru jasnoczerwonobrązowego z łuskami nieco ciemniejszymi w górnej części powierzchni. Od spodu kapelusza białawy, gęsty, szeroki, przechodzący w czerwień. Miąższ biały i kwaskowaty w smaku.
Właściwości
Grzyby te zmniejszają zawartość cholesterolu w organizmie i przeciwdziałają stwardnieniu tętnic. Działają jak naturalny antybiotyk. Stosowany do leczenia m.in. guzów, przeziębienia, chorób serca, wysokiego ciśnienia, otyłości, problemów seksualnych i problemów powodowanych starzeniem się od kilkuset lat w medycynie dalekiego wschodu na przykład Japonii.
Zawierają w sobie rekordową zawartość potasu ( to on odpowiedzialny jest za tak duży poziom obniżania zawartości złego cholesterolu w organizmie) i kojącej nerwy niacyny (witaminy B3). Wzmacnianie kości powoduje zawarta w nich witamina D oraz wapń i fosfor. Grzyby shiitake wyróżniają się przede wszystkim zawartością substancji o nazwie lentinan, która wzmacnia układ odpornościowy i wykazuje działanie przeciwnowotworowe.
Zapobiegają miażdżycy, a co za tym idzie – wielu chorobom z nią związanym, np. zawałowi serca czy udarowi mózgu. Wspomagają także walkę z wirusem HIV.
- Wartość energetyczna – 34/56/296 kcal
- Białko ogółem – 2,24/1,56/9,58 g
- Tłuszcz – 0,49/0,22/0,99 g
- Węglowodany – 6,79 g/14,39/75,37 (w tym cukry proste 2,38/3,84/2,21)
- Błonnik – 2,5/2,1 g/11,5
Witaminy:
- Witamina C – 0/0,3/3,5 mg
- Tiamina – 0,015/0,037/0,300 mg
- Ryboflawina – 0,217/0,170/1,270 mg
- Niacyna – 3,877/1,500/14,100 mg
- Witamina B6 – 0,293/0,159/0,965 mg
- Kwas foliowy – 13/21/163 µg
- Witamina D – 18/28/154 IU
Minerały:
- Wapń – 2/3/11 mg
- Żelazo – 0,41/0,44/1,72 mg
- Magnez – 20/14/132 mg
- Fosfor – 112/29/294 mg
- Potas – 304/117/1534 mg
- Sód – 9/4/13 mg
- Cynk – 1,03/1,33/7,66 mg
Wykorzystanie grzybów shiitake
Grzyby nadają się do spożycia w stanie świeżym, suszonym oraz można je marynować. Należy jednak uważać, jeśli chodzi o obróbkę cieplną, ponieważ szybko twardnieją. Przed obróbką dobrze je namoczyć. Z grzybów shiitake można przyrządzać zupy, sosy, sałatki oraz dodawać do potraw warzywnych. Dobrze komponują się z makaronami, ryżem i daniami na jego bazie. Świeże grzyby shitake przechowywać należy trzymając je w lodówce w luźno zamkniętej papierowej torbie. Zachowają świeżość przez około tydzień. W sklepie spotkać można pasztet z tych grzybów. Ich wyrazisty, lekko mięsny smak będzie wspaniałym aromatycznym dodatkiem.
Pomimo swoich licznych cennych właściwości na grzyby shiitake należy uważać, ponieważ mogą uczulać – po ich zjedzeniu mogą się pojawić dolegliwości ze strony układu oddechowego lub wysypka. Z tego pokarmu zrezygnować muszą osoby, które mają kamienie w nerkach, czy podagrę. Nie należy ich spożywać w nadmiarze, mogą wtedy powodować biegunkę oraz wzdęcia brzucha. Grzybów shiitake nie powinny spożywać osoby do 12. roku życia.
