Detoks. Przywołane słowo bardzo często gości w dyskursie publicznym. Pojawia się już nie tylko w odniesieniu do uzależnień od alkoholu bądź narkotyków. Mówi się o nim również w kontekście wykonywania codziennych czynności: oddychania, jedzenia… To pokłosie postępu cywilizacyjnego. Mamy samochody, fabryki, przedsiębiorstwa, a sklepowe półki uginają się pod ciężarem gotowych potraw, które wystarczy jedynie podgrzać. Nie musimy już stać godzinami przy garnkach ani podróżować pieszo. Niestety rzeczona wygoda niesie za sobą szereg negatywnych następstw. Spaliny unoszące się w powietrzu i wysoce przetworzona żywność wcale nam nie służą… Jak sobie pomóc? Czy skutecznym „ratunkiem” może okazać się kuracja odtruwająca?
Spis treści
Detoks organizmu – na czym polega?
Detoksykacja organizmu to – najprościej mówiąc – oczyszczanie ustroju z toksyn oraz zbędnych produktów przemiany materii poprzez odpowiednio dobraną niskokaloryczną dietę eliminacyjną (bazującą głównie na warzywach i ziołach), głodówkę (powstrzymanie się od przyjmowania pokarmów) albo stosowanie środków farmaceutycznych. Tego typu działania wiążą się zazwyczaj z redukcją tkanki tłuszczowej, zwłaszcza w okolicach brzucha.
Tygodniowa dieta oczyszczająca czy głodówka? Co jest lepsze?
Oba wymienione wyżej rozwiązania budzą sporo kontrowersji wśród lekarzy i specjalistów. W wątpliwość poddaje się przede wszystkim ich zasadność. Dlaczego? Prawidłowo funkcjonujący organizm sam potrafi uporać się ze szkodliwymi substancjami. W procesie usuwania toksyn bierze udział wiele różnych narządów (między innymi: płuca, nerki, jelita, wątroba, skóra, etc.). Zdrowy człowiek, prowadzący aktywny i higieniczny tryb życia, nie potrzebuje więc dodatkowego wsparcia z zewnątrz. Nie musi też uciekać się do żadnych restrykcyjnych diet. Ba, nawet nie powinien tego robić. Wyłączanie z jadłospisu określonych artykułów spożywczych lub grup produktów nierzadko prowadzi do poważnych niedoborów białka, tłuszczów, węglowodanów, witamin i minerałów, a w konsekwencji zaburza homeostazę ustroju. Zwiększa ryzyko wystąpienia rozmaitych schorzeń oraz przykrych dolegliwości, takich jak na przykład: bóle i zawroty głowy, zmęczenie, omdlenia, etc. Należy podkreślić, że do tej pory nie przeprowadzono żadnych rzetelnych, naukowych badań potwierdzających skuteczność kuracji odtruwających ani w zakresie gubienia zbędnych kilogramów ani uwalniania od destrukcyjnego wpływu toksyn.
Co dalej z tym detoksem?
Wbrew pozorom najlepszym i – co niemniej istotne – najbezpieczniejszym sposobem na pozbycie się różnego rodzaju „trucizn” jest… racjonalne odżywianie. Dobrze zbilansowana dieta powinna obejmować wszystkie przywołane wcześniej składniki pokarmowe: tłuszcze, białka, węglowodany, witaminy, minerały, błonnik, etc. Warto wzbogacić swoje codzienne menu o: cytrynę, żurawinę, buraki, kaszę jaglaną, kiszoną kapustę, jabłka, seler, kolendrę, natkę pietruszki, zieloną herbatę, figi, płatki owsiane i oczywiście duże ilości wody. Trzeba natomiast wystrzegać się cukrów prostych i wysoce przetworzonych artykułów spożywczych, zawierających barwniki, sztuczne spulchniacze, konserwanty, izomery trans, itp. Kilka prostych przepisów na koktajle oczyszczające
Wytrawny koktajl z buraka
Składniki:
- dwa buraki średniej wielkości;
- jeden mały seler korzeniowy;
- dwa ząbki czosnku;
- natka pietruszki;
- woda;
- sól i pieprz.
Sposób przygotowania:
1. Obierz buraki, seler i czosnek.
2. W razie potrzeby pokrój je na mniejsze cząstki.
3. Wszystkie warzywa dokładnie zmiksuj, dolewając stopniowo odpowiednią ilość wody (aż do uzyskania gładkiej, płynnej konsystencji).
4. Dodaj sól i pieprz do smaku.
Koktajl z buraka na słodko
Składniki:
- jeden burak;
- jedna szklanka mrożonych malin, truskawek lub jagód;
- jeden banan;
- jedna szklanka mleka lub jogurtu naturalnego;
Sposób przygotowania:
1. Obierz buraka i banana.
2. Wrzuć je do blendera razem z pozostałymi owocami.
3. Dolej mleka/jogurtu i wszystko dokładnie zmiksuj.
4. Koktajl możesz ozdobić listkiem mięty bądź nasionami chia (wedle uznania).
Koktajl śniadaniowy
Składniki:
- 1,5 szklanki mleka;
- 2 banany;
- ½ szklanki dowolnych owoców (truskawek, malin, jagód, śliwek, moreli, brzoskwiń, etc.);
- 2 łyżki miodu;
- 2 łyżki kakao (opcjonalnie);
- duża garść płatków owsianych;
- szczypta soli.
Sposób przygotowania:
1. Płatki owsiane zalej wrzątkiem i odstaw na dziesięć minut.
2. Następnie wrzuć je do blendera razem z bananami i pozostałymi owocami.
3. Dodaj mleko, miód, sól, kakao i zmiksuj wszystko na gładką, jednolitą masę.
4. Jeśli konsystencja koktajlu będzie zbyt gęsta, dolej więcej mleka.
Detoks organizmu – czy naprawdę warto?
Dietetycy nie zalecają stosowania restrykcyjnych kuracji oczyszczających. Ich skuteczność nie została jak dotąd udowodniona. Paradoksalnie mogą przynieść więcej szkody niż pożytku. Co zatem zrobić, by pozbyć się toksyn z organizmu? Wystarczy racjonalnie się odżywiać, prowadzić aktywny tryb życia, unikać stresu i wysoce przetworzonych produktów. Jeśli jednak ktoś decyduje się na „detoks” przez głodówkę albo rygorystyczną dietę, warto pamiętać, że każde tego typu działanie powinno być skonsultowane z lekarzem.