Organizm ludzki to niezwykły układ licznych tkanek i narządów. Wszystko w nas pracuje w niezwykłej harmonii. Niestety czasami bywa tak, że praca organizmu zostaje zaburzana przez chorobę. Dzięki rozwojowi medycyny i znacznie szerszej wiedzy, dolegliwości niegdyś będące przyczyną zgonów, dziś możemy przejść bez większych powikłań. Wiemy o chorobach cywilizacyjnych, zawodowych, dziedziczonych genetycznie. Znamy ich przyczynę, objawy i możliwości leczenia. Dziś przyjrzymy się pylicy płuc.
Spis treści
Czym jest pylica?
Pylica należy do grupy chorób wywoływanych pyłkami o właściwościach zwłókniających. Cechą charakterystyczną jest gromadzenie się skupisk pyłu w tkance płucnej. Powodem jest długotrwałe wdychanie pyłów. Najczęściej są na nią narażone osoby wykonujące zawody, gdzie obecność pyłów jest częsta i występuje w wysokim stężeniu.
Pylica płuc choroba zawodowa
Nie można powiedzieć, że pylica płuc to choroba cywilizacyjna, ponieważ pierwsze wzmianki pochodzą jeszcze z czasów starożytnych. W ciągu minionych wieków najliczniejszą grupą narażoną na pylicę płuc byli górnicy. Pierwsze objawy pylicy występują dopiero po 40. roku życia. Osoby, u których wykryto pylicę są znacznie bardziej narażone na wystąpienie astmy w późniejszych latach. Niestety choroba ta nie zawsze zostaje powiązana właśnie z pylicą.
Typy pylic płuc
Współcześnie podstawowe rodzaje pylicy jakie wyróżniamy to:
- pylica krzemowa – powstaje w związku z wdychaniem pyłów krzemionki krystalicznej,
- pylica azbestowa – często rozpoznawana po odczynie płucnym,
- pylica talkowa – cechuje ją wiotczenie tkanki płucnej,
- pylica aluminiowa – powstaje na skutek wdychania sproszkowanego glinu bądź dymów wydzielających się w trakcie prażenia boksytów.
Osobno wydzielono pylicę górników kopalń węgla. Źródłem jej powstania są pyłki kopalniane będące mieszanką pyłu węglowego, krzemionki, glinokrzemianów oraz składników, których częścią są metale śladowe. W Polsce najczęściej rozpoznaje się pylice: krzemową, azbestową i górników kopalń węgla.
Objawy
Pylica płuc objawy ma często trudne do zdiagnozowania, ponieważ mogą one sugerować występowanie innej choroby. Dlatego bardzo ważne są nie tylko badania, ale również dokładny wywiad lekarski.
Wśród najbardziej znanych objawów jakie można zaobserwować znalazły się:
- przewlekłe zapalenie oskrzeli,
- rozedma płuc,
- duszność i kaszel,
- palce pałeczkowate (dość rzadko występujące).
Sporadycznie pylicę można rozpoznać po reumatoidalnym zapaleniu stawów (tzw. zespół Caplana).
Leczenie
Pylica płuc jest dość ciężkim przypadkiem, ponieważ zmiany powstałe w wyniku choroby są całkowicie nieodwracalne. U chorych stosuje się leczenie objawów i wszelkich powikłań. W tym celu podawane są leki na rozszerzenie oskrzeli, czego celem jest polepszenie wymiany gazowej w organizmie. Poza tym leczone są także inne choroby, które powstały w wyniku rozwoju pylicy jak: nieżyt oskrzeli, infekcje czy zakażenie prątkiem gruźlicy. W związku z tym tak bardzo ważne są profilaktyka zapobiegająca lub też minimalizująca możliwość zachorowania na pylicę. Dlatego w wielu zakładach stosuje się zraszacze pyłu oraz bardzo restrykcyjnie przestrzega przepisów o zachowaniu sprawnej wentylacji. Pracownicy zakładów poddawani są regularnym badaniom okresowym, by wykryć potencjalne wystąpienie pylicy jak najwcześniej. W przypadku pylicy górników kopalń węglowych stosuje się środki ograniczające emisję pyłu oraz wszelkie formy ochrony osobistej. Coraz większą uwagę zwraca się również na szkolenia mające nauczyć ich właściwego postępowania w warunkach wykonywanej pracy.
Pylica płuc choć znana od dawien dawna, jest chorobą wręcz nieuniknioną przy wykonywaniu niektórych zawodów. Ponieważ jest to dolegliwość niewyleczalna, szczególnie ważne jest zachowanie wszelkich środków, ostrożności. Jednak nawet przy takim postępowaniu nie da się uniknąć choroby, jeśli nie pełnej to innych dolegliwości, których pylica jest podłożem. Osoby, których praca nie jest jest tym zagrożona także mogą być narażeni na zachorowanie. Dlatego jeżeli tylko pojawią się objawy nas niepokojące nie należy ich lekceważyć i udać się od razu do lekarza.
