Coraz więcej kobiet przygotowuje się do ciąży już na etapie starań o potomstwo z partnerem. Dzięki wczesnemu rozeznaniu przyszłe mamy mogą być pewne, że im, oraz dziecku nie będzie nic grozić. Dla wielu może się to wydawać zbyt przezorne, ale nie zawsze ciąża może być bezpieczna. Jedną z przeszkód stającą na drodze zdrowego rozwoju płodu jest konflikt serologiczny.
Spis treści
Czym jest konflikt serologiczny i kiedy możemy się go obawiać?
Konflikt serologiczny, lub inaczej matczyno-płodowy ściśle związany jest z krwią rodziców. Każdy człowiek posiada własną grupę krwi – A, B, 0, lub AB. Dodatkowo możemy mieć czynnik, znany jako RH. W zależności od występowania antygenu D posiadamy RH+, natomiast u mniejszej liczby populacji nie pojawia się, więc w tym przypadku mamy do czynienia z RH ujemnym. Organizm posiada zdolność do zwalczania szkodliwych cząsteczek, których źródłem mogą być chociażby bakterie. Tak samo reaguje posiadacz RH ujemnego na antygen D, który pojawił się w jego wnętrzu. Konkretniej, wytwarza przeciwciała zwalczające ten element,a umiejętność zapamiętywania szkodliwych cząsteczek sprawia, że mogą one przebywać w organizmie latami. To właśnie dzieje się, gdy krew dziecka w przeciwieństwie do krwi matki posiada antygeny D i przedostanie się z łożyska do jej wnętrza.
By doszło do takiej sytuacji przede wszystkim do organizmu matki musi dostać się minimum 0,2 ml krwi dziecka. Szczególnie w trakcie pierwszej ciąży, gdy przebiega ona prawidłowo ryzyko jest minimalne, zwiększa się jedynie w trakcie porodu, jednak przeciwciała są wtedy zbyt słabe i nie stanowią poważnego zagrożenia. Silniejsze produkowane są po czasie, dlatego niebezpieczeństwo wzrasta wraz z kolejną ciążą. Należy mieć na uwadze, że przedostanie się krwi dziecka może być spowodowane wieloma nieprawidłowościami takimi jak np. oderwanie łożyska.
Konflikt serologiczny skutki
Najbardziej podstawowym skutkiem tego zjawiska jest choroba hemolityczna płodu, która polega na niszczeniu komórek rozwijającego się dziecka przez przeciwciała wytworzone przez organizm matki. Konflikt serologiczny może wiązać się również z innymi, niebezpiecznymi objawami, które nie zawsze występują. Jednak w każdym wypadku stwierdzenia tego zjawiska, pewnym jest, że może dojść do poważnego uszkodzenia płodu.
Konflikt serologiczny objawy
Przez niszczenie komórek konflikt serologiczny prowadzi to do niedokrwistości, gdyż płód nie ma wystarczającej ilości komórek do podstawowych czynności, czyli transportu tlenu i substancji odżywczych. Wówczas chorobie hemolitycznej towarzyszy anemia, choć jest to najłagodniejsza postać. Kolejnym niebezpiecznym skutkiem jest żółtaczka, która pojawia się po porodzie. Poziom substancji odpowiadających za żółte zabarwienie skóry jest zbyt wysoki, czym szkodzi również mózgowi dziecka. Żółtaczce często towarzyszą napięcia mięśniowe, oraz drgawki. Najpoważniejszym objawem choroby jest obrzęk płodu, który powstaje wskutek problemu z krążeniem i przepuszczalnością naczyń. To jest zdecydowanie najgroźniejsza forma i może prowadzić nawet do poronienia, lub śmierci dziecka zaraz po porodzie.
Konflikt serologiczny tabela
W celu lepszego rozeznania z możliwością powstania konfliktu serologicznego warto zapoznać się z tabelami, które pokazują przy jakim skrzyżowaniu grup krwi rodziców dochodzi do tego zjawiska. Przypomnijmy, jest jedna sytuacja, w której powinniśmy się obawiać o nasze dziecko- kiedy matka ma czynnik RH ujemny, zaś dziecko dodatni.
Zapobieganie i leczenie
Szeroko pojętą profilaktykę można zastosować, jeśli przyszła mama przeszła odpowiednie badania i występuje ryzyko powstania konflikt serologicznego. Na częstych kontrolach lekarz sprawdza krew w poszukiwaniu przeciwciał mogących zaszkodzić ciąży. Dodatkowo po każdym porodzie, lub poronieniu podaje się immunoglobulinę, która blokuje wytwarzanie komórek mających zwalczać antygen D obecny u dziecka. Leczenie choroby hemolitycznej jest bardzo skomplikowane i zależy od stopnia zaawansowania choroby. Lekarz może zadecydować o przetaczaniu krwi, a przy porodzie jej transfuzję przez pępowinę. Po urodzeniu dziecka stosuje się fototerapię.