Przychodzi niespodziewanie. Odbiera ludziom spokój. Sieje wszędzie strach i grozę. Często wyciska z oczu łzy… Przywołana wyżej „opowieść” przypomina wstęp do horroru Stevena Kinga. Tymczasem dla wielu osób to nie literacka fikcja, lecz codzienność. Aż trudno uwierzyć, że bohaterem tego „koszmaru” jest… kolka niemowlęca. A jednak! Ta niepozorna i dość powszechna dolegliwość potrafi skutecznie zburzyć rodzinną sielankę, przewracając cały dom do góry nogami.
Spis treści
Kolka niemowlęca objawy
W medycynie mianem kolki niemowlęcej określa się zespół zaburzeń czynności układu trawiennego charakterystyczny dla maluchów w początkowym okresie rozwoju (zazwyczaj do piątego miesiąca życia). Wnioskuje się o niej w oparciu o zachowanie dziecka obejmujące szereg dziwnych, nieuzasadnionych potrzebami fizjologicznymi, reakcji, takich jak na przykład:
- intensywny, nierzadko wręcz przeraźliwy, płacz nasilający się w godzinach popołudniowych lub wieczornych;
- podkurczanie nóżek;
- naprężanie całego ciała;
- napinanie wszystkich mięśni;
- zaciskanie piąstek;
- wydalanie dużej ilości gazów;
- wykonywanie gwałtownych ruchów prostujących w stawach biodrowych.
Należy zwrócić uwagę na jeszcze jedną niezwykle istotną kwestię – pojawienie się wspomnianych objawów jeszcze o niczym nie przesądza. W świetle najnowszych wytycznych odnośnie zaburzeń czynnościowych układu pokarmowego opublikowanych w maju 2016 roku, dopiero nawracanie przedstawionych symptomów oraz niemożność ich powstrzymania stanowi podstawę do postawienia diagnozy. Choć jeszcze niedawno głównym „narzędziem” służącym identyfikacji opisywanej dolegliwości była tak zwana zasada trójek stworzona przez Morrisa Wessela w latach pięćdziesiątych ubiegłego wieku (napady powinny trwać minimum trzy godziny w ciągu dnia, występować minimum trzy razy w tygodniu przez co najmniej trzy tygodnie).
Kolka niemowlęca – przyczyny
Wiadomo już po czym rozpoznać niemowlęcą kolkę. Powstaje pytanie: skąd bierze się rzeczona przypadłość? Naukowcy nie są zgodni co do jej etiologii. Jedni wskazują na alergie pokarmowe, drudzy – nietolerancję laktozy, a inni – zaburzenia mikroflory jelitowej. Na liście potencjalnych „winowajców” odpowiedzialnych za problemy małych brzuszków znajduje się też niedojrzałość układu nerwowego skutkująca nadwrażliwością organizmu na bodźce, ale to nie koniec. Spora część pediatrów doszukuje się przyczyn omawianego zjawiska w czynnikach zewnętrznych, a dokładniej mówiąc nieprawidłowej metodzie karmienia. Połykanie przez bobasa dużych ilości powietrza podczas jedzenia zakłóca procesy trawienia, powodując liczne wzdęcia. Poza tym, niebagatelne znaczenie ma środowisko, w którym wychowuje się młody człowiek. Dziecko bardzo szybko przejmuje na siebie emocje otoczenia. Jeśli rodzice są zmęczeni, zdenerwowani, rozgniewani, zmartwieni, ich pociecha również będzie niespokojna, rozdrażniona i płaczliwa. Istnieją badania potwierdzające związek między depresją poporodową matki a negatywnym nastrojem niemowlęcia.
Sposoby na kolkę
Objawy, przyczyny… Najwyższa pora wziąć pod lupę metody radzenia sobie z kolką u niemowląt:
- Masaż brzuszka
Rozgrzane i nawilżone (na przykład za sprawą olejku, oliwki lub kremu) dłonie układamy w poprzek brzuszka (jedna nad drugą). Następnie ruchem naprzemiennym przesuwamy je po ciele maluszka od góry ku dołowi, lekko uciskając. Masaż ułatwia wydalenie gazów nagromadzonych w jelitach. Należy jednak pamiętać, by nie wykonywać go bezpośrednio po karmieniu (trzeba odczekać 30-40 minut) ani w czasie trwania kolkowego napadu. - Przytulanie i delikatne kołysanie
Bliski kontakt fizyczny wzmacnia więź między rodzicem a dzieckiem. Działa na niemowlę kojąco. Pozwala mu się wyciszyć i uspokoić. - Robienie ciepłych okładów
Można do tego celu wykorzystać tradycyjny, gumowy termofor wypełniony wodą albo bardziej nowoczesne woreczki z pestkami wiśni. - Zmiana pozycji bądź techniki karmienia
Jak wygląda prawidłowe uchwycenie piersi przez malucha? Kąt ust niemowlęcia wynosi więcej niż 130 stopni. Dolna warga jest wywinięta, a górna – odchylona. Czubek noska oraz bródka dotykają piersi. Policzki są okrągłe, wypełnione. Nie zapadają się. Większa część otoczki brodawki znajduje się w buzi dziecka. Niemowlę wydaje charakterystyczne dźwięki. Przyjęcie właściwej pozycji podczas karmienia zapobiega połykaniu pęcherzyków powietrza razem z pożywieniem, a w konsekwencji zmniejsza ryzyko występowania wzdęć i dolegliwości trawiennych. Dobrym rozwiązaniem staje się również stosowanie butelek antykolkowych. - Farmakoterapia
Na rynku znajdziemy szereg różnych preparatów pomocnych w walce z kolką, na przykład probiotyki. Zanim jednak sięgniemy po jakiekolwiek środki farmakologiczne, warto skonsultować się z lekarzem.
Kolka niemowlęca – czy naprawdę jest się czego bać?
Kolka niemowlęca – co należy wyraźnie podkreślić – nie jest chorobą. To niegroźna, samoograniczająca się, choć nader przykra dolegliwość o zróżnicowanej etiologii. Jest źródłem ogromnego dyskomfortu dziecka. Stanowi też duże obciążenie psychiczne dla przemęczonych rodziców. Jak sobie zatem poradzić? Istnieją różne sposoby na walkę z opisywaną przypadłością. Jednak żaden nie gwarantuje sukcesu. Każdy bobas reaguje inaczej. Metoda, która u jednego malucha zdziałała cuda, w przypadku drugiego może okazać się kompletną „klapą”. Wniosek? Trzeba się uzbroić w cierpliwość i przede wszystkim zachować spokój.