Diastema to fachowe określenie na niewielką przerwę między górnymi jedynkami. Drobna wada zgryzu budzi spore kontrowersje – dla jednych jest symbolem nieoczywistego piękna i kojarzy się z supermodelkami, aktorkami oraz piosenkarkami, dla innych jest szpecącym defektem urody. Niezależnie od naszego gustu, warto skonsultować wadę u ortodonty, jeżeli zauważymy ją u siebie lub naszego potomstwa – nieleczona może prowadzić do licznych problemów dentystycznych oraz wady wymowy.
Spis treści
Rodzaje diastemy
Dentystyka wyróżnia trzy rodzaje diastemy. Są to:
- diastema równoległa – to najczęstsza diastema. Mówi o niej, gdy rozsunięte jedynki są ustawione równolegle,
- diastema zbieżna – charakteryzuje się tym, że dolne końcówki zębów są skierowane do siebie
- diastema rozbieżna – możemy ją poznać po ułożeniu zębów – górne końcówki są skierowane od siebie
Diastema dotyka jedynie górnych jedynek. Jeżeli przerwa między zębami nie przekracza 2 mm to nie jest wymagana korekta, a ewentualne poprawki są jedynie estetyczną kwestią.
Przyczyny powstawania diastemy
Innym czynnikiem, na podstawie którego możemy określić diastemę, jest jej przyczyna. Podstawienie poprawnej diagnozy jest koniecznym warunkiem do rozpoczęcia leczenia. Medycyna posługuje się trzema kategoriami:
- diastema prawdziwa – przyczyną powstania tego rodzaju diastemy jest przerost lub niski przyczep wędzidełka wargi górnej;
- diastema rzekoma – spowodowana jest hipodoncją. czyli brakiem siekaczy bocznych albo ich mniejszym rozmiarem. Może być ponadto spowodowana hipodoncją, czyli występowaniem nadliczbowych zębów
- diastema fizjologiczna – ten rodzaj wady możemy zaobserwować u dzieci w wieku szkolnych, zwykle między 7. a 9. rokiem życia, będących w okresie wyrzynania się stałych zębów, siekaczy bocznych. Z reguły jest to nieduża przerwa (nie przekracza 2 mm), która nie wymaga interwencji specjalisty.
- diastema przejściowa – wada dotyczy dzieci między 3. a 4. rokiem życia, u których możemy zauważyć kilkumilimetrowe przerwy między zębami mlecznymi. Nie powinno to nas jednak niepokoić, to zupełnie naturalny stan; zęby mleczne są przecież dużo mniejsze od stałych.
Jak wyleczyć diastemę?
W zależności od przyczyny, wieku pacjenta i zaawansowania diastemy, lekarz dopasuje nam właściwe leczenie. Mamy do wyboru kilka opcji:
- przycięcie więzadełka – zabieg jest zalecany w przypadku diastemy prawdziwej
- aparat ortodontyczny – dobór właściwego aparatu ortodontyczną jest praktyką rozpowszechnioną w przypadku diastem prawdziwej i zbieżnej.
- aparat zdejmowany – aparat zdejmowany poleca się w przypadku pacjentów z diastemą rozbieżną, jest to jednak metoda rekomendowana dla dzieci. W przypadku osób dorosłych niezbędne jest użycie stałego aparatu.
- implanty – implanty wykonuje się w przypadku hipodoncji – ubytków zębowych.
ekstrakcja – ekstrakcję, czyli wyrwanie zęba wykonuje się w przypadku, gdy diastema jest wynikiem nadliczbowych zębów. W zależności od wady jedynki zsuwa się płytą akrylową ze skręcaną śrubą bądź sprężynkami międzyzębowymi lub nakłada się stały aparat. - licówki – choć użycie aparatów ortodontycznych to najskuteczniejsza metoda walki z wadą zgryzu, to na wymarzone efekty zmuszeni jesteśmy czekać dłuższy czas, szacunkowo kilka lat. W dodatku założenie aparatu wiąże się ze sporymi nakładami finansowymi. Dla osób nastawionych na natychmiastową (i nieco tańszą!) poprawę skuteczną alternatywą mogą być licówki. Na zeszlifowane zęby nakłada się cienkie porcelanowe płytki, które mają zamaskować wadę. Licówki są dość trwałym zabiegiem, co kilka lat należy go jednak powtarzać.
- bonding – to szybka i odwracalna metoda, która polega na wypełnieniu diastemy kompozytem, co może kojarzyć się z zakładaniem plomby. Atutem bondingu jest jego nieinwazyjny charakter, w pełni umożliwiający naprawy i leczenie ewentualnych uszkodzeń zęba. Niestety, jego efekty nie są zbyt trwałe.
Diastema – koszty leczenia
Koszty leczenia diastemy są uzależnione od indywidualnych czynników pacjenta, takich jak zaawansowanie wady czy predyspozycje organizmu, choć niewątpliwie istotnym aspektem są także kwestie lokalizacji – w większych miastach leczenie jest proporcjonalnie większe. Szacuje się jednak, że koszt odpowiedniego aparatu powinien mieścić się w przedziale finansowym od 7,5 do 8 tysięcy złotych, a należy doliczyć jeszcze koszt związany z wizytami u specjalisty. Kwota, którą wydamy na licówki lub bonding powinna zmieścić się w tysiącu złotych.