Czym jest sen polifazowy? – wyjaśniamy poszczególne fazy snu

Sen polifazowy pozwala nam skrócić czas przeznaczony na sen. Był on stosowany przez Napoleona, Churchilla, Einsteina oraz Leonarda Da Vinci.

Z artykułu dowiemy się:

• Jakie są fazy snu.
• W jaki sposób możemy wpłynąć na dobry i spokojny sen.
• Co to jest sen polifazowy?
• Jakie są najpopularniejsze metody snu polifazowego.
• Jak spać polifazowo.
• Jak sen polifazowy może wpłynąć na jakość naszego życia.

Zapraszamy także do zapoznania się z artykułem Niedobór snu prowadzi do otyłości.

Co wiemy na temat snu?

Sen jest podstawową potrzebą biologiczną człowieka. Możemy go podzielić na następujące fazy snu:

• zasypianie – trwa około 5-7 minut (w tym czasie możemy łatwo się przebudzić i powrócić do aktywności);
• sen płytki – ciało przygotowuje się do przejścia w głęboki sen (następuje spowolnienie pracy serca, obniża się temperatura ciała);
• sen głęboki – trudno nas wybudzić z tej fazy, gdy to nastąpi możemy być przez jakiś czas zdezorientowani;
• REM – przetwarzane są emocje oraz wspomnienia, w przypadku noworodków rozwija się mózg, jesteśmy przygotowywani do przebudzenia.

Fazy te występują cyklicznie 6-8 razy w ciągu nocy. Jeden cykl trwa ok. dziewięćdziesiąt minut. To, w jakiej fazie zostaniemy wybudzeni, odgrywa ogromną rolę w śnie polifazowym. Po przespanej nocy mamy siłę oraz energię do życia. Aby móc cieszyć się dobrym snem, muszą być spełnione pewne warunki.

Jak dobrze przygotować się do snu?

Ogromne znaczenie dla ergonomii snu ma odpowiednio przygotowana sypialnia. Pomieszczenie powinno być przewietrzone. Idealna temperatura w sypialni to około osiemnastu stopni. Ważne jest zasłonięcie okien. W ciemności wytwarzana jest bowiem melatonina odpowiedzialna za sen. Nie bez znaczenia są wygodne łóżko oraz dobrze dobrany materac. Idealne warunki w sypialni to nie wszystko. Jak dobrze spać? Niezwykle ważne jest, aby nasz organizm był przygotowany do spoczynku. Na to, czy będziemy dobrze spali, pracujemy przez cały dzień. Na sen wpływ mają bowiem nasza aktywność w ciągu dnia, stosowana dieta, używki, styl życia oraz to, jak spędzimy ostatnie kilkadziesiąt minut przed położeniem się do łóżka.

Oto 6 złotych zasad, do których warto się stosować, jeśli chcemy móc cieszyć się długim, spokojnym snem:

1. Aktywność fizyczna w ciągu dnia – zalecany jest codzienny spacer na świeżym powietrzu (bez względu na pogodę).
2. Maksymalnie dwie kawy w ciągu dnia – ostatnią kawę powinniśmy spożyć najpóźniej sześć godzin przed pójściem spać.
3. Ograniczenie alkoholu – alkohol w umiarkowanych ilościach poprawia krążenie, pracę nerek, rozładowuje napięcie. Jeśli jednak chcemy cieszyć się długim, spokojnym snem, nie powinniśmy spożywać alkoholu na cztery godziny przed położeniem się do łóżka.
4. Wieczorem powinniśmy próbować się wyciszyć. Trudne sprawy najlepiej odłożyć na kolejny dzień. Po dobrze przespanej nocy wiele problemów rozjaśni nam się na tyle, że bez trudu będziemy w stanie im podołać.
5. Godzinę przed snem nie powinniśmy oglądać telewizji, używać komputera oraz odstawić smartphone.
6. Aby pozytywnie wpłynąć na jakość naszego snu, warto sięgnąć po herbatę relaksującą lub zioła na sen.

W dzisiejszych czasach wiele osób uskarża się na bezsenność. Niekiedy wynika ona z problemów zdrowotnych lub dużego stresu. Często jednak popełniamy klasyczne błędy. Utrudniają one nam zaśnięcie oraz sprawiają, że jakość naszego snu pozostawia wiele do życzenia. Jeśli mamy problemy z zasypianiem lub cierpimy na bezsenność, warto stosować się do powyższych wskazówek.

Sen polifazowy – czym dokładnie jest?

Sen polifazowy polega na rozbiciu czasu przeznaczonego na sen na kilka krótkich sesji. Śpimy wówczas mniej godzin i mamy więcej czasu na aktywność tj. nauka, praca czy hobby. Opiera się on na fakcie, iż łagodne przebudzenie jest możliwe w płytkich fazach snu. W uproszczeniu znaczy to tyle, że planując krótką drzemkę, powinniśmy spać około 20 minut. Po tym czasie wstaniemy bez trudu i będziemy gotowi do wszelkiego rodzaju aktywności.

Istnieje kilka różnych technik snu polifazowego. Możemy całkowicie zrezygnować z odpoczynku w nocy. Ilość godzin przeznaczonych na sen rozbijamy wówczas na równe części i rozkładamy równomiernie na całą dobę. Jest to wersja dla osób niezwykle zdyscyplinowanych. Kolejna metoda to przeznaczenie kilku godzin w nocy na odpoczynek, pozostałe godziny wykorzystujemy na sen w ciągu dnia.

Jak spać polifazowo?

Sen polifazowy jest możliwy poprzez zastosowanie różnych rozwiązań. Tabela poniżej zawiera kilka najpopularniejszych technik snu polifazowego. 

Od wieków pojawiały się informacje o osobach stosujących techniki skracające czas potrzebny na sen. W czasie pierwszej wojny światowej zgłębiono temat. Powstał wówczas pierwszy system snu polifazowego tzw. Uberman. Od tej pory przez wojsko oraz agencje wywiadowcze wdrażały różne metody. Z czasem systemami snu polifazowego zainteresowała się ludność cywilna.

Przeprowadzone na świecie badania wykazały, że sen polifazowy jest skuteczny. Najpopularniejsze z nich to badania wykonane przez NASA. System ten w dalszym ciągu jest stosowany przez astronautów w czasie misji. Warto wspomnieć o badaniach przeprowadzonych przez Dr. Stampiego. Osoba, która wzięła udział w eksperymencie, spała zaledwie trzy godziny w ciągu doby ucinając sobie krótkie drzemki w równym odstępie czasowym.

Jak zacząć sen polifazowy? Jeśli chcemy ograniczyć czas potrzebny na sen, przydatny będzie specjalny kalkulator do snu polifazowego. Za jego pomocą wyliczymy, ile godzin powinniśmy spać, oraz jak długie powinny być drzemki, aby wybudzić się w fazie snu lekkiego. Stosując dowolny system snu polifazowego, należy mieć na uwadze czas, jaki potrzebujemy na zaśnięcie.

Jednym z najprostszych systemów polifazowych jest tzw. sjesta. Od lat jest ona stosowana przez mieszkańców krajów tj. Grecja, Włochy, Hiszpania czy też Filipiny. Została ona wprowadzona ze względu na panujące tam warunki pogodowe. Jeśli mamy obawy, czy podołamy decydując się na jeden z niezwykle drastycznych systemów typu uberman lub dymaxion, warto zacząć od sjesty. 

Wpływ snu polifazowego na jakość życia

Badania nad snem polifazowym wykazały, iż skracając czas snu w nocy oraz stosując krótkie drzemki w ciągu dnia możemy normalnie funkcjonować. Początkowe trudności związane ze zmianami tj. problemy z koncentracją, ustępują po kilku dniach. Organizm po pewnym czasie przyzwyczaja się do narzuconego systemu spania. Niektórzy naukowcy (np. Piotr Woźniak) zwracają jednak uwagę na fakt, że jest to wbrew naszej naturze. Świadczy o tym chociażby sam fakt, że jesteśmy zmuszeni do używania budzika. W sytuacjach ekstremalnych tj. wojna, pobyt w przestrzeni kosmicznej, ważny projekt w pracy czy też egzaminy na uczelni, sen polifazowy sprawdza się doskonale. Nie wiemy jednak, jakie mogą być skutki, gdy będzie on stosowany przez dłuższy czas. Nasz organizm jest stworzony do tego, aby chodzić spać oraz budzić się z przysłowiowymi kurami, czyli w zależności od tego, kiedy wstaje i zachodzi słońce.

FAQ