Mydło od strony chemicznej jest solą sodową wyższego kwasu tłuszczowego. Powstaje w reakcji saponifikacji inaczej zwanej reakcją zmydlania, czyli reakcji zasady z kwasem w tym wypadku reakcja zasady sodowej bądź potasowej z wyższymi kwasami tłuszczowymi obecnymi w olejach. Historia mydła sięga daleko w przeszłość. Są dowody na to, że już w 2800r p.n.e.wytwarzali je Sumerowie, starożytny lud, który pod koniec IV tysiąclecia p.n.e.stworzył wysoko rozwiniętą cywilizację w południowej Mezopotamii na Bliskim Wschodzie. Wzrost jego popularności nastąpił za czasów Fenicjan, a w jego rozpowszechnieniu znaczący udział mieli Arabowie. Największym jednak potentatem w produkcji mydła została w XII wieku Hiszpania. W Polsce pierwsze mydlarnie powstały w XVI wieku. Początkowo mydło wcale nie było produkowane z myślą o higienie, a służyło przede wszystkim do prania włókien tekstylnych i leczenia chorób skóry, ran czy owrzodzeń.
Spis treści
Mydła produkowane przemysłowo kontra mydła naturalne
Podczas procesu zmydlania oprócz mydła właściwego powstaje coś jeszcze, a mianowicie gliceryna. Jak wiemy, gliceryna ma doskonałe właściwości nawilżające, dlatego w przemysłowym procesie produkcji jest ona zazwyczaj usuwana i wykorzystywana jako składnik kremów, balsamów i innych produktów nawilżających. Mydło bez gliceryny bardzo często przesusza i podrażnia skórę. Ponadto w przeciętnym mydle z supermarketu spotkamy sztuczne utwardzacze, syntetyczne konserwanty, SLS, parabeny. Nasza skóra nie koniecznie lubi takie dodatki.
Alternatywą są mydła naturalne, które bez problemu kupimy w profesjonalnych sklepach czy przez internet. Ich ogromną zaletą jest nie tylko brak szkodliwych składników, ale również dzięki wykorzystaniu naturalnych produktów takich jak zioła, minerały i inne, można precyzyjnie dobrać rodzaj mydła nawet do najbardziej wymagającej skóry i przy okazji cieszyć się z ich dobroczynnego na nią wpływu.
Mydło Kastylijskie – zrób to sam
Okazuje się również, że produkcją mydła na własne potrzeby możemy zająć się sami, ponieważ nie jest to wcale takie trudne choć wymaga precyzji i zajmuje trochę czasu. Proces produkcji opiszemy na podstawie przepisu na mydło kastylijskie uważane za najbardziej naturalne i najłatwiej biodegradowalne, nadające się nawet dla niemowląt a przy tym bardzo skutecznie usuwające zanieczyszczenia.
Co będzie nam potrzebne?
- garnek stalowy bądź emaliowany
- termometr
- dokładna waga kuchenna
- dwa szklane słoiki bądź zlewki
- blender
- łyżka drewniana
- okulary ochronne, rękawice i ubranie robocze
Składniki:
- 750 g oliwy z oliwek
- 90,76-96,84g wodorotlenku sodu/sody kaustycznej (NaOH)
- 249g wody destylowanej
- dodatkowe składniki według uznania takie jak np. olejki eteryczne, płatki owsiane, skórkę pomarańczy
Proces produkcji:
- dokładnie odmierzoną ilość wodorotlenku sodu wsyp do słoika/zlewki
- do drugiego słoika/zlewki wlej wodę i postaw w zlewozmywaku
- powoli wsypuj wodorotlenek sodu do wody i delikatnie mieszaj. Uważaj! W wyniku reakcji chemicznej słoik ulegnie nagrzaniu. Zostaw wodę do ostygnięcia do temperatury 40-50 stopni
- oliwę z oliwek podgrzej również do temperatury 40-50 stopni
- powoli wlej zasadę do tłuszczu, użyj blendera, żeby wmieszać obie substancje – masa powinna zacząć gęstnieć i po około 15 minutach osiągnąć konsystencję budyniu
- dodaj dodatkowe składniki
- rozlej masę do formy i owiń czymś, co pozwoli zatrzymać miksturze temperaturę
- dzień – dwa dni później pokrój mydło na kostki i zostaw na 4-6 tygodni na arkuszu gazety lub pergaminie. Okres leżakowania jest bardzo ważny, ponieważ wcześniej mydło ma właściwości żrące. Aby nadawało się ono do użycia poziom ph powinien wynosić w przybliżeniu 7,5-9. Można go sprawdzić przy pomocy papierka lakmusowego (do kupienia w aptece).
W czasie całego procesu należy pamiętać, że NaOH to żrącą zasada a w trakcie mieszania powstają duszące gazy dlatego należy zachować wszystkie zasady bezpieczeństwa i dbać o odpowiednią wentylację pomieszczenia.