Ważne uroczystości rodzinne, awanse, kupno nowego domu, impreza sylwestrowa – te wszystkie szczęśliwe okazje kojarzą nam się ze składaniem życzeń/gratulacji oraz wznoszeniem toastów. Toasty natomiast najlepiej wznosić specjalnym trunkiem alkoholowym z musującymi bąbelkami – skoro okazja jest wyjątkowa – warto ją odpowiednio celebrować i przygotować do niej odpowiedni napitek, czyli szampan.
Spis treści
Czym jest szampan?
Jak powszechnie wiadomo szampan jest winem musującym, jednak nie każde wino takiego rodzaju można nazwać szampanem. Obowiązują dwie wytyczne, które wino musi spełnić, aby zasłużyć na takie miano. Pierwsze z nich to kryterium geograficzne -szampany są produkowane jedynie w tzw. „strefie winiarskiej” – francuskim regionie, nazywanym Szampanią (Champagne). Drugie kryterium to odpowiedni, bardzo restrykcyjny sposób produkcji wraz ze zastosowaniem tzw. metody szampańskiej.
Szare wino, czyli co nieco o historii szampana
Pierwsze wino musujące na terytorium Szampanii powstało w XVI wieku – Rzymianie sprowadzili na te rejony pierwsze krzewy winne, które dzięki opiece kleru przetrwały do dziś. W tamtych czasach nazwa „champagne” nie miała pozytywnego wydźwięku – oznaczała bowiem nieużytki stosowane do pastwisk owiec. Na tamtejszy szampan mówiło się „wino szampańskie”, czyli szare wino, słabo barwione i niedojrzewające w beczce.
W XVII wieku podjęto pierwsze próby zabutelkowania szampana, niestety nie przyniosły one pozytywnych skutków ze względu na powstający gaz, który rozsadzał butelki. Rozwiązanie wymyślili Anglicy – kupowali oni wino musujące w beczkach i sami zajmowali się butelkowaniem w naczyniach z grubszego szkła, dzięki czemu butelki nie wybuchały mimo wysokiego ciśnienia. Anglicy także wykorzystali w produkcji szampana pomysł z drugą fermentacją. Po pierwszej, zaczęli dodawać cukier, druga natomiast następowała już w butelkach, dzięki czemu w trunku zostały wytwarzane bąbelki. Swój udział w poprawie jakości szampana miał także francuski Benedykt Pierre Perignon, który zaczął odpowiednio selekcjonować winogrona do produkcji trunku oraz wymyślił, aby butelkować naczynia dębowym korkiem, który nie był podatny na wybuch, tak jak pozostałe.
Swoją międzynarodową sławę szampan zyskał dopiero w XVIII wieku – zyskując miano ekskluzywnego i jednego z najdroższych alkoholi świata. W 1911 roku nazwa „szampan” została zastrzeżona jedynie dla win musujących produkowanych w Szampanii. Natomiast w 1927 roku została ustanowiona ustawa o tzw. „strefie winiarskiej”, określająca konkretne regiony geograficzne, z których może wywodzić się szampan.
Produkcja szampana
Szampan jest produkowany wyżej opisaną metodą wymyśloną przez Anglików, nazywaną metodą tradycyjną (szampańską), czyli używana jest podwójna fermentacja. Obecnie do wina po pierwszej fermentacji dodaje się nie tylko cukier, ale także drożdże. Dzięki wtórnej fermentacji wytwarzany jest alkohol oraz dwutlenek węgla – bąbelki wytwarzane są naturalnie, a nie tak jak w przypadku taniego wina musującego, do którego wprowadza się gaz w sztuczny sposób. Następnie szampan dojrzewa na osadzie drożdżowym, a proces ten trwa minimum 15 miesięcy.
Serwowania szampana
Aby wydobyć smak tego luksusowego trunku należy przestrzegać kilku zasad podczas jego serwowania. Po pierwsze temperatura – najbardziej odpowiednia to 6-8 stopni Celsjusza, wtedy spożywający szampan będą mogli najlepiej poczuć wydobywający się aromat. Butelka wina powinna być schłodzona oraz nie powinniśmy jej wstrząsać – pozwoli to na otwarcie jej bez zbędnego huku, piany i korka niszczącego sufit. Odpowiednie kieliszki to kolejny niezbędny element serwowania szampana. Nóżka kieliszka powinna być długa, aby nie ogrzewać dłonią wina, natomiast brzegi szkła wąskie – dzięki czemu bąbelki tak szybko nie ulecą. Szampana zwyczajowo napełnia się do 2/3 kieliszka – napełnianie do pełna uważane jest za nieeleganckie. Ten szczególny rodzaj wina pasuje do wielu potraw – słodkie serwuje się do deserów i owoców, natomiast wytrawne do potraw z ryb, owoców morza czy drobiu.
Jaki szampan wybrać?
Na rynku jest szereg szampanów, dlatego wybór nie jest prosty. Zazwyczaj im huczniejsza okazja tym wybieramy droższy trunek. Cena waha się od kilkunastu do kilkuset a nawet kilku tysięcy złotych. Średniej półki jest szampan Aviva, gdzie butelka kosztuje kilkadziesiąt złotych. Jednym z najbardziej popularnych win tego typu jest szampan Moët, który kosztuje nawet kilkaset złotych. Wybór zależy od okazji oraz zasobności portfela.
