Dereń – właściwości odżywcze, zdrowotne i zastosowanie

Dereń jest z jednym z najpopularniejszych krzewów i drzew ogrodowych. Występuje we wschodniej Europie i Azji, w około czterdziestu różnych gatunkach. Ze względu na łatwość uprawy i niezwykłe walory dekoracyjne jest chętnie sadzony na naszych działkach, w ogrodach i użytkach miejskich. Pośród jego odmian warto wyróżnić dereń biały oraz dereń jadalny. Dlaczego?

Spis treści

Dereń i jego uprawa

Dereń biały jest krzewem liściastym. Znosi niską temperaturę, nie ma szczególnych wymagań co do gleby i stanowiska nasłonecznia, a przy tym pięknie wygląda, zwłaszcza w zimie – jego pędy ubarwiają się wtedy na kolor ciemnoczerwony. Wypuszcza białe kwiaty w końcu maja i na początku czerwca. Owocuje późnym latem aż do października, a jego owoce, białe lub sinobiałe, stanowią niejadalną ozdobę krzewu. Wymaga tylko silnego cięcia w okresie wiosny – bardzo dobrze reaguje na przycinanie i szybko rośnie, dlatego świetnie sprawdzi się w funkcji żywopłotu, albo do obsadzenia brzegów zbiorników wodnych. Warto więc zasadzić go ze względów estetycznych i praktycznych.

Zaś jego kuzyn, dereń jadalny, to już inna historia. Dawniej symbol wytrwałości i luksusu, często spotykany na dworach i w klasztorach, wysoko ceniony przede wszystkim ze względu na owoce – czerwone jagody. Uznawany za krzew lub mniejsze drzewo. Oprócz walorów dekoracyjnych – bo wiosną jego gałęzie pokrywają się ładnym, żółtym kwiatem, ma również szerokie zastosowanie w medycynie naturalnej i w kuchni.

Dereń jadalny – właściwości odżywcze

Właściwości tej rośliny są cenione od wieków. Na pewien czas został zapomniany, ale teraz na nowo zyskuje popularność – i bardzo dobrze. Co ważne – właściwości lecznicze i zdrowotne derenia posiadają nie tylko owoce, ale też kwiaty, suszone liście, oraz kora z młodych gałązek i korzeń. Wywar z kory i korzenia stosowany jest jako lekarstwo na malarię, a wywar z liści pomaga chociażby w leczeniu chorób jelitowych. Skupmy się jednak na owocach derenia, które mają słodko-kwaśny smak i specyficzny aromat przez sporą zawartość olejków eterycznych. Przypominają żurawinę lub spłaszczoną porzeczkę. Co zawierają? Prawdziwą bombę witaminową! Owoce derenia to bogate źródło witaminy C, P, A, makro- i mikroelementów – żelaza, potasu, wapnia, fosforu, magnezu, cynku, miedzi czy manganu. Zawiera też beta-karoten, flawonoidy, kwasy organiczne, antyoksydanty, biostymulatory, pektyny, garbniki oraz cukry.

Właściwości zdrowotne derenia jadalnego

Od dawien dawna dereń z powodzeniem używany jest w medycynie naturalnej. Jak wpływa na nasze zdrowie? Wzmacnia odporność, pracę układu krwionośnego i niweluje zmęczenie, ma działanie przeciwalergiczne i przeciwnowotworowe. Poprawia wzrok i kondycję skóry, włosów oraz paznokci, działa przeciwstarzeniowo. Korzystnie wpływa na wątrobę i nerki, posiada właściwości moczopędne. Co więcej, obniża ciśnienie, zapobiega rozwojowi miażdżycy, a nawet stosuje się go w celach przeciwbakteryjnych i przeciwgrzybicznych. Wpływa kojąco na dolegliwości żołądkowo-jelitowe oraz na niestrawność. Dawniej stosowany także w walce z anemią. Pomaga też w przemianie materii. Jest niskokaloryczny, dlatego poleca się go osobom zmagającym się z nadwagą.

Dereń jadalny – zastosowanie

Owoce derenia posiadają dużą pestkę i mało miąższu, dlatego potrzeba sporej ilości tego owocu, żeby móc coś z nich przygotować. Jednak warto się trochę natrudzić, ze względu na znane już nam właściwości odżywcze i zdrowotne. Co można z nich przyrządzić? Na przykład słynną od wieków – dereniówkę, niegdyś szlachetnie nazywaną – królewską. Mowa oczywiście o nalewce wykonywanej na bazie wydrylowanych owoców, spirytusu oraz cukru. Świetnie nadaje się do produkcji zdrowotnych soków, syropów, dżemów, konfitur i nadzienia do cukierków. Sprawdzi się nawet jako dodatek do sosów podawanych z dziczyzną. Co powiecie na herbatę z dereniem? Bo my, jak najbardziej! Polecamy zwłaszcza w przeziębieniach dla wzmocnienia odporności.

Przepis: