Na ogół grzyby są uznawane za przysmak ciężkostrawny, który nie posiada zbyt wielu wartości odżywczych. Doceniamy je raczej ze względu na walory smakowe – tak jest szczególnie w przypadku odmian leśnych. Inaczej jest w przypadku boczniaków – grzyby te odznaczają się szczególnymi właściwościami zdrowotnymi.
Spis treści
Boczniaki – co to za grzyby?
Boczniaki są jadalnymi grzybami nadrzewnymi. Rosną w grupach, układając się dachówkowo. Kapelusze kształtem przypominają muszlę i mają średnicę od 5 do 15 cm. Występują w różnych kolorach, jednak najczęściej są to odcienie szarości – od popielatej do ciemnoszarej. Trzon jest asymetryczny – wyrasta z boku grzyba. Można je spotkać od listopada aż do lutego (przy łagodnej zimie) w lasach, parkach i ogrodach na pniach drzew liściastych. Natomiast boczniaki dostępne w sklepach pochodzą z hodowli.
Boczniaki – właściwości odżywcze
W boczniakach znajdziemy nienasycone kwasy tłuszczowe, a także białko, które nasz organizm jest w stanie przyswoić aż w 70%. Są również dobrym źródłem witamin i minerałów. Zawierają wszystkie witaminy z grupy B oraz witaminę C. Ponadto dostarczają magnez, wapń, żelazo, cynk, sód, selen, potas oraz fosfor.
Właściwości zdrowotne boczniaków
Poza walorami smakowymi boczniaki pozytywnie wpływają także na nasze zdrowie. Regularne ich spożywanie obniża poziomu złego cholesterolu we krwi. Ponadto wpływa na poprawę stanu naczyń krwionośnych w przypadku osób z miażdżycą, a u chorych na cukrzycę obniża poziom cukru.
Poza tym boczniaki zawierają wiele substancji, które korzystnie wpływają na organizm. Ergotioneina zawarta w tych grzybach to przeciwutleniacz, który zapobiegający uszkodzeniom komórek oraz ich starzeniu. Co ważne obróbka termiczna np. gotowanie nie pozbawia boczniaków tego składnika.
Występujący w boczniakach pleuran to substancja aktywna, która – według badań japońskich naukowców – może oddziaływać na guzy nowotworowe, powodując ich zmniejszenie. Natomiast znajdujący się w tych grzybach beta-glukan nie tylko poprawia odporność, ale jest także pomocny w zwalczaniu niektórych nowotworów.
Ze względu na te właściwości boczniaki zalicza się do grzybów leczniczych. Jednakże to wciąż nie koniec substancji pozytywnie wpływających na zdrowie, które znajdziemy w tych grzybach. Poszczególne odmiany boczniaków zawierają związki organiczne m.in. o działaniu przeciwzapalnym, przeciwgrzybicznym czy przeciwalergicznym. Dlatego też należy stwierdzić, że grzyby te są nie tylko zdrowe, ale działają wręcz leczniczo.
Jak jeść boczniaki?
Jak chyba każde grzyby również boczniaki najlepiej poddać obróbce termicznej przed zjedzeniem. Można zatem przyrządzać boczniaki smażone, gotowane, ale także marynowane czy suszone. W żadnym wypadku nie należy spożywać ich na surowo.
Uwzględniające boczniaki przepisy to przede wszystkim te na zupy, sosy czy sałatki. Poza tym grzyby te można dodać również do omletu lub zrobić z nich farsz do naleśników. Weganie natomiast wykorzystują je jako substytut flaczków, gdyż z powodzeniem mogą one zastąpić mięso. Z marynowanych i upieczonych boczniaków można natomiast zrobić kotlety np. do burgerów.
Boczniaki to delikatne grzyby, dlatego też należy obchodzić się z nimi ostrożnie, gdyż są dość kruche. Świeże grzyby należy przechowywać w lodówce (po uprzednim oczyszczeniu), natomiast przed samym przyrządzaniem warto je dodatkowo opłukać wodą – należy zrobić to możliwie szybko, aby nie nasiąkły wodą.
Zapach boczniaków nie jest tak intensywny, jak w przypadku innych grzybów leśnych. Można zatem dodawać je do potraw wraz z innymi bardziej aromatycznymi składnikami. Kupując lub zbierając boczniaki, warto pamiętać, że najsmaczniejsze są te o średniej wielkości kapeluszach. Starsze grzyby mogą być bowiem łykowate.
Boczniaki to nie tylko świetny przysmak prosto z lasu, ale również nieocenione źródło substancji odżywczych i leczniczych. Ze względu na m.in. ich działanie przeciwnowotworowe, a także obniżające poziom złego cholesterolu zdecydowanie warto uwzględnić je w swojej diecie. Wystarczy odpowiednio je przyrządzić, by mieć na talerzu nie tylko przepyszne, ale i bardzo zdrowe danie.