Inaczej nazywamy je pulsem. Jest bardzo dobrym wyznacznikiem bieżącego (doraźnego) stanu organizmu. Jest niezmiennie związane z krwią oraz krążeniem. Niesamowicie łatwe jest jego wyczucie. Odpowiednie wartości są w stanie powiedzieć, co człowiek robił, w jakim może być wieku i co się z nim dzieje. Jak widać, tętno, jest w stanie wyjaśnić wiele kwestii związanych z człowiekiem. Jest ono także niezwykle ważne w czasie intensywnego wysiłku fizycznego. Zatem, czego możemy się dowiedzieć o nas samych dzięki tętnu w czasie treningu?
Spis treści
Wartości tętna, a wysiłek fizyczny
Co ciekawe, wartości tętna wraz z wiekiem maleją. U niemowląt, czy nawet już u płodu, tętno w stanie spoczynku będzie bardzo wysokie. Spowodowane jest to zapotrzebowaniem energetycznym oraz szybkim wzrostem i rozwojem biologicznym małych organizmów. Wysokiego tętna możemy się jeszcze spodziewać u nastolatków. W tym przypadku są za to odpowiedzialne tylko i wyłącznie hormony. W późniejszych latach tętno powinno stawać się coraz mniejsze, jednakże nie jest to reguła.
Przykładowe wartości prawidłowego tętna w stanie spoczynku:
- u płodu – 110-150/min
- u niemowląt – 130/min
- u dzieci – 100/min
- u młodzieży – 85/min
- u dorosłych – 70/min
- u osób starszych – 60/min
W przypadku wysiłku fizycznego nie jest prostym zadaniem wskazać prawidłowe tętno, jakie powinno towarzyszyć ćwiczeniom. Jest to w dużej mierze kwestia indywidualna, zależna przede wszystkim od wieku, ale także od kondycji i wydajności konkretnego organizmu. Nie ma jasno określonych norm wartości tętna wysiłkowego, jednakże ważne jest kontrolowanie stanu tętna w czasie ćwiczeń. Należy pamiętać, że wysokie tętno może mieć szkodliwy wpływ na organizm, a nawet może doprowadzić do groźnych chorób.
Wartość tętna jest bardzo dobrym wskaźnikiem, w przypadku kiedy chcemy szybko ocenić, czy nie jesteśmy blisko przetrenowania lub czy z naszym organizmem wszystko w porządku. Dobrze jest co jakiś czas skontrolować tętno, żeby nie uszkodzić własnego zdrowia i nie mieć późniejszych problemów kardiologicznych.
Ciekawostką jest fakt, że osoby wysportowane, aktywnie uprawiające sport, mają niższy puls, niż osoby w tym samym wieku, które nic nie ćwiczą. Jest to spowodowane częstszym ruchem wśród tej grupy osób – przez częste i intensywne ćwiczenia są przyzwyczajeni do dużego wysiłku, co powoduje zwolnienie rytmu bicia serca przy wykonywaniu ćwiczeń.
Co zrobić, gdy tętno jest za wysokie, bądź za niskie?
Trzeba pamiętać, że u człowieka za tętno odpowiadają dwa układy – układ krążenia oraz układ nerwowy. Co więcej, można jeszcze wyróżnić, jako także odpowiedzialny za tętno, układ bodźcowo-przewodzący. W pierwszej kolejności należy udać się do lekarza specjalisty (neurolog, bądź kardiolog), który prawidłowo rozpozna i oceni przyczynę nieprawidłowego tętna. Po zdiagnozowaniu problemu trzeba rozpocząć leczenie, odpowiednie do danej choroby.
Chorób oraz zależności między prawidłowym, a nie prawidłowym tętnem, które muszą zaistnieć jest naprawdę bardzo dużo. Oczywiście, w takich przypadkach powinno się zapobiegać i dbać o organizm od samego początku, zwłaszcza jeżeli decydujemy się na uprawianie sportu. Wtedy powinno się szczególnie kontrolować tętno i dbać o nie w czasie wysiłku fizycznego. To właśnie tętno jest wyznacznikiem obciążenia treningowego.
Najprostszym sposobem na rozpoznanie problemu z tętnem jest ocena własnego samopoczucia. Jeżeli czujemy zawroty głowy, mdłości, ogólne osłabienie organizmu oraz brak sił to tętno prawdopodobnie jest za niskie. Zaś gdy czujemy silne pulsowanie w głowie, mamy mroczki przed oczami oraz ciężko złapać oddech to tętno jest za wysokie. Warto poznać własne reakcje organizmu na za wysokie oraz za niskie tętno, gdyż mogą się one różnić od ogólnie przyjętych reguł – każdy organizm jest inny.
Jak więc widać w trakcie ćwiczeń bardzo ważne jest kontrolowanie własnego tętna. Wielu rzeczy możemy się dzięki niemu dowiedzieć o sobie podczas wysiłku. Co więcej, tętno przez swój wpływ na organizm i reakcje organizmu może znacząco wpływać na samopoczucie i zdrowie. Warto zwracać uwagę na tętno, zwłaszcza jeśli planujemy intensywny wysiłek fizyczny.
