Diety wege stają się coraz popularniejsze. Przybywa osób, które ze względów zdrowotnych czy etycznych rezygnują ze spożywania mięsa, a czasem również wszelkich produktów pochodzenia zwierzęcego. Czy to sposób na ochronę serca? Przekonaj się! Poznaj najpopularniejsze mity.
Spis treści
Mit #1: Składniki podnoszące poziom „złego” cholesterolu są tylko w produktach odzwierzęcych
Fakt: Owszem, gdy mowa o nasyconych kwasach tłuszczowych, ich głównym źródłem są właśnie produkty odzwierzęce[1]. Podobnie jest w przypadku izomerów trans, które naturalnie występują w mięsie, mleku i przetworach od przeżuwaczy (np. krów czy kóz)[2]. Obie te grupy mają negatywny wpływ na poziom cholesterolu[3].
Nie są to jednak jedyne źródła szkodliwych tłuszczów. Znaczne ilości nasyconych kwasów tłuszczowych są obecne również w niektórych produktach roślinnych, szczególnie w oleju palmowym i kokosowym. Z kolei częściowo uwodornione oleje roślinne, używane w produkcji żywności wysokoprzetworzonej, mogą być źródłem szkodliwych izomerów trans[4].
Jak więc widzisz, samo odstawienie produktów odzwierzęcych nie jest automatyczną gwarancją poprawy profilu lipidowego. Ważne są całościowy skład diety i jakość wybieranych produktów – zarówno zwierzęcych, jak i roślinnych.
Mit #2: Dieta wegetariańska zawsze prowadzi do obniżenia cholesterolu
Fakt: Niekoniecznie. Choć dieta wegetariańska może zawierać więcej warzyw, owoców i produktów pełnoziarnistych (co z pewnością jest korzystne dla zdrowia serca), nie zawsze oznacza to, że jest ona optymalnie zbilansowana.
Wegetarianin, który spożywa duże ilości tłustych serów, śmietany, masła, jaj, a do smażenia używa oleju kokosowego lub palmowego, może mieć równie wysokie stężenie cholesterolu jak osoba jedząca mięso[5]. Produkty mleczne, szczególnie te wysokotłuszczowe, stanowią bogate źródło nasyconych kwasów tłuszczowych, które podnoszą poziom „złego” cholesterolu LDL[6] oraz izomerów trans, które dodatkowo obniżają stężenie „dobrego” cholesterolu HDL.
Mit #3: Dieta wegetariańska nie może być dobrze zbilansowana
Fakt: Dobrze zaplanowana dieta wegetariańska, a nawet wegańska, może dostarczyć wszystkich niezbędnych składników odżywczych. Wymaga to jednak świadomego podejścia do żywienia i znajomości wartości odżywczej produktów.
Prawdą jest, że przy dietach roślinnych mogą pojawić się pewne wyzwania związane z dostarczeniem organizmowi wszystkich niezbędnych składników odżywczych. Najczęściej wymienia się:
- witaminę B12 – występuje głównie w produktach zwierzęcych, przez co przy diecie wegańskiej konieczna jest jej suplementacja;
- żelazo – w produktach roślinnych występuje w formie gorzej przyswajalnej (niehemowej);
- kwasy omega-3, szczególnie DHA – tradycyjnie czerpane z tłustych ryb morskich;
- wapń – którego głównym źródłem w typowej diecie jest nabiał;
- witaminę D, selen i jod – które również mogą być wyzwaniem przy diecie ściśle roślinnej[7].
Nie oznacza to jednak, że dieta roślinna musi być niedoborowa. Świadomy wegetarianin czy weganin może zadbać o odpowiednią podaż tych składników poprzez właściwy dobór produktów i ewentualną suplementację (szczególnie witaminy B12).
Mit #4: Jeśli nie jem mięsa, mój cholesterol spadnie
Fakt: Samo wykluczenie mięsa z diety może, ale nie musi prowadzić do obniżenia poziomu cholesterolu. Szczególnie dotyczy to czerwonego mięsa, które jest bogate w nasycone kwasy tłuszczowe i może zawierać naturalne tłuszcze trans (zwłaszcza wołowina i jagnięcina).
Jednak jeśli zamiast mięsa zwiększysz spożycie produktów bogatych w inne niezdrowe tłuszcze, efekt może być minimalny lub żaden[8]. Jeśli już mierzysz się podwyższonym poziomem cholesterolu, szczególnie korzystne może być włączenie do diety steroli roślinnych. Te naturalne substancje obniżają poziom cholesterolu LDL o 7-12% w ciągu 2-3 tygodni przy dziennym spożyciu 1,5-3 g oraz prowadzeniu zdrowego stylu życia[9]. Znajdziesz je np. w miękkiej margarynie kubkowej Optima Cardio, która przy okazji stanowi źródło nienasyconych kwasów tłuszczowych.
Jak zatem widać, dieta wegetariańska może być zdrowa dla serca – jeśli jest odpowiednio zbilansowana. Pamiętaj jednak, że najważniejsze jest nie tyle wykluczenie mięsa, co ogólna jakość diety i stylu życia. To najlepsza droga dla zachowania dobrej kondycji organizmu przez lata.
[1] a/zasady/67338,tluszcze-podzial-budowa-funkcje-i-wlasciwosci
[2] https://ncez.pzh.gov.pl/abc-zywienia/izomery-trans-warto-wiedziec/
[3] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/67338,tluszcze-podzial-budowa-funkcje-i-wlasciwosci
[4] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/67338,tluszcze-podzial-budowa-funkcje-i-wlasciwosci
[5] https://ncez.pzh.gov.pl/abc-zywienia/zasady-zdrowego-zywienia/tluszcze-czesc-2-dieta-wegetarianska/
[6] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/67338,tluszcze-podzial-budowa-funkcje-i-wlasciwosci
[7] https://ncez.pzh.gov.pl/abc-zywienia/dieta-wegetarianska-i-weganska-gdzie-szukac-skladnikow-niedoborowych/
[8] https://ncez.pzh.gov.pl/abc-zywienia/zasady-zdrowego-zywienia/tluszcze-czesc-2-dieta-wegetarianska/
[9] https://www.efsa.europa.eu/en/press/news/blood-cholesterol-reduction-health-claims-phytosterols-can
Materiał sponsorowany.
