Chrzan – właściwości zdrowotne, odżywcze i wykorzystanie

Ze względu na swój smak chrzan przez większość osób traktowany jest jako przyprawa. Chrzan tarty stanowi dodatek do dań mięsnych, a podczas świąt wielkanocnych w wielu domach podawany jest chrzan z jajkiem. Jednakże poza walorami smakowymi posiada on także niebagatelne właściwości zdrowotne oraz odżywcze.

Właściwości zdrowotne chrzanu

Chrzan pospolity – bo z takim najczęściej mamy do czynienia – ma wiele zastosowań zdrowotnych. Chrzan stanowi rodzaj naturalnego antybiotyku. Dzięki swojemu działaniu bakteriobójczemu i antywirusowemu znalazł zastosowanie w medycynie ludowej – używano go do leczenia przeziębień, kaszlu, bólów reumatycznych, problemów trawiennych czy chorych zatok. Jest to możliwe dzięki zawartym w chrzanie substancjom takim jak alkohol fenyloetylowy czy lizozym.

Chrzan – właściwości odżywcze

100 g tartego korzenia chrzanu dostarcza około 48 kcal. W takiej porcji otrzymamy też 1,2 g białka, 11,29 g węglowodanów, zaledwie 0,69 g tłuszczu, a także 3,3 g błonnika. Chrzan jest dobrym źródłem witamin – zawiera witaminy C, A, E i K oraz witaminy z grupy B (B1, B2, B3 i B6 oraz B9, czyli kwas foliowy). Ponadto zawiera mikro i makroelementy takie jak: żelazo, magnez, potas, wapń, fosfor, sód czy cynk.

Chrzan a przeziębienie

Chrzan świetnie sprawdza się w leczeniu przeziębienia, gdyż jego działanie jest wieloaspektowe. Olejki eteryczne, które są wydzielane głównie w trakcie tarcia chrzanu, pomagają udrożnić zatoki. Syrop przygotowany z chrzanu charakteryzuje się działaniem wykrztuśnym, a zatem świetnie sprawdzi się przy uporczywym kaszlu. Ponadto rozgrzewa i obniża gorączkę. Chrzan zawiera też duże ilości witaminy C, dzięki czemu wzmacnia odporność organizmu.

Ulga w bólach reumatycznych

Działanie rozgrzewające chrzanu wykorzystuje się także w przypadku reumatyzmu czy reumatoidalnego zapalenia stawów. Okład ze startego korzenia chrzanu pobudza krążenie krwi, co wpływa na zmniejszenie dolegliwości. W efekcie następuje zmniejszenie obrzęków, a także poprawia się ruchomość stawów. Okłady z chrzanu polecane są również wtedy, gdy mamy do czynienia z zapaleniem nerwu kulszowego.

Działanie przeciwnowotworowe

Wyniki badań naukowych wskazują, że chrzan działa przeciwnowotworowo. Jest to możliwe dzięki występujących w nim glukozynolanom. Co ważne najwięcej jest ich w świeżym chrzanie, a im mniejsza średnica korzenia, tym zawartość tych substancji wyższa. Chrzan spożywany regularnie zmniejsza ryzyko wystąpienia m.in. raka żołądka, pęcherza moczowego czy płuc.

Chrzan w kuchni

Większości z nas chrzan kojarzy się ze świątecznym śniadaniem. Sam lub w formie ćwikły jest podawany do tłustych i ciężkostrawnych dań. Jest to dobre rozwiązanie, gdyż przyśpiesza metabolizm, a także wpływa na zwiększone wydzielanie soków trawiennych. W kuchni chrzan jest wykorzystywany także do kiszenia ogórków. Niegdyś był też używany do konserwowania żywności – dzięki swoim właściwościom nie dopuszczał on do psucia się produktów spożywczych. W Azji natomiast wykorzystuje się wasabi, czyli chrzan japoński – jest on jednym ze składników sushi.

Przeciwwskazania

Mimo wielu zdrowotnych właściwości chrzanu nie poleca się w przypadku osób, które cierpią na niewydolność nerek, zgagę, schorzenia wątroby lub wrzody żołądka. Również w przypadku osób zdrowych nie zaleca się spożywania ilości większej niż 40 g (ok. 4 łyżeczki) tartego chrzanu. Może to bowiem skutkować podrażnieniem błony śluzowej żołądka i jelit, czy nerek.

Chrzan nie tylko w kuchni

Chrzan można również z powodzeniem stosować w kosmetyce. Dzięki jego właściwościom rozjaśniającym można zmniejszyć widoczność piegów czy drobnych przebarwień. W tym celu sporządza się nalewkę chrzanową, którą następnie należy przecierać skórę codziennie rano i wieczorem. Chrzan jest nie tylko smacznym dodatkiem do tradycyjnych potraw. Jego właściwości zdrowotne i odżywcze sprawiają, że jest to niezwykle wartościowy składnik, który warto uwzględnić w swojej diecie. Ponadto odpowiednio przygotowany pozwala na zwalczenie różnego rodzaju uciążliwych dolegliwości, jak również może być stosowany do rozjaśniania np. piegów, jako naturalna alternatywa dla drogeryjnych kosmetyków.

Facebook
WhatsApp
Twitter
LinkedIn
Pinterest