Zapalenie opon mózgowych / mózgowo-rdzeniowych jest infekcją wirusową. Obejmuje tkanki otaczające mózg oraz rdzeń kręgowy. Wywoływana jest przez wirusy, bakterie, grzyby lub pasożyty.
- Bakteryjne zapalenie opon mózgowych – jest niebezpieczne, z powodu szybkiego rozprzestrzeniania się bakterii między ludźmi
- Wirusowe zapalenie opon mózgowych – jest najłagodniejsze, większość pacjentów jest wyleczona
- Grzybicze zapalenie opon mózgowych – jest rzadkie, występuje u osób z osłabionym systemem immunologicznym
- Pasożytnicze zapalenie opon mózgowych
Spis treści
Kogo dotyczy?
Osób w każdym wieku, jednak częściej dotyka dzieci. U dzieci do 2 roku życia zaleca się profilaktyczne szczepienie przeciwko Pneumokokom i Meningokokom.
Zarazić się jest bardzo łatwo. Przyczyną zapalenia opon mózgowych może być wirus opryszczki, może to być powikłanie po zapaleniu zatok czy ucha środkowego. Bakterie Pneumokoki i Meningokoki, prątki gruźlicy, pałeczki Borella, pałeczki Eschierchia coli, wirus wścieklizny, wirus ospy wietrznej, wirus polio, nadmiernego zapalenia ślinianek i wiele, wiele innych możliwości.
Czynniki zwiększające ryzyko zachorowania:
- Przebywanie w dużych zbiorowiskach ludzi
- Zapalenie zatok lub zapalenie ucha środkowego;
- Urazy czaszki
- Alkoholizm, narkomania
- Choroby: nowotworowa, cukrzyca, marskość wątroby
- Brak śledziony;
- Zabiegi neurochirurgiczne
Zapalenie opon mózgowych objawy
Faza pierwsza – nieżyt górnych dróg oddechowych lub przewodu pokarmowego (ostra biegunka). Po kilku dniach poprawy pojawia się faza druga – ponowna gorączka, dreszcze, wymioty, bóle głowy i sztywność karku. A także objawy neurologiczne : rozdrażnienie, nadwrażliwość na bodźce (dotyk światło, dźwięk, zapachy). Może występować zaburzenie rytmu snu i czuwania lub senność, zaburzenia świadomości, krwistoczerwona wysypka.
Leczenie
Przy podejrzeniu zapalenia opon mózgowych lekarz zleca diagnozę w warunkach szpitalnych. Jest to pobranie płynu mózgowo-rdzeniowego przy pomocy punkcji lędźwiowej. Zabieg polega na nakłuciu i wprowadzeniu igły między kręgi kręgosłupa w odcinku lędźwiowym. Na podstawie analizy pobranego płynu ustala się leczenie. Analizuje się między innymi kolor płynu, ciśnienie, stężenie białka, glukozy, chloru.
Gdy przyczyną są bakterie i grzyby jest to antybiotyk podawany dożylnie lub do kanału kręgowego w szpitalu.
Gdy przyczyną są wirusy – leczenie głównie objawowe.
Zapalenie opon mózgowych powikłania
- Uszkodzenie mózgu w wyniku jego zapalenia
- Upośledzenie umysłowe
- Utrata słuchu (częściowa lub całkowita)
- Utrata wzroku (częściowe lub całkowite)
- Dolegliwości psychiczne (zaburzenia zachowania, snu)
- Zaburzenia somatyczne (u dzieci – zaburzenia wzrostu, zmniejszona tolerancja wysiłku fizycznego)
- Problemy z koncentracją i pamięcią
- Problemy z koordynacją ruchową, niedowłady, porażenia kończyn, paraliż całego ciała
- wolna czynność serca
- Zgon
Kiedy reagować?
Lekarze diagnozując zapalenie opon mózgowych bazują głównie na sprawdzeniu świadomości chorego. Warto reagować jak najszybciej, gdy tylko występuje podejrzenie, że choroba która jest pod obserwacją może być czymś więcej niż zwykłą grypą. Należy wtedy udać się do lekarza, by przeprowadził wstępną analizę stanu zdrowia i ewentualnie podjął kolejne kroki. Pomocy choremu należy udzielić jak najszybciej i wdrożyć odpowiednie leczenie, ponieważ zapalenie opon mózgowych jest bardzo poważną chorobą i może prowadzić do wielu powikłań.
Zarazić się jest bardzo łatwo na przykład drogą kropelkową, dlatego bardzo ważne są szczepienia ochronne, które wykonuje się dzieciom od 2 miesiąca życia. Jest to dobre zabezpieczenie przed groźnymi powikłaniami powszechnych chorób takich jak grypa na którą w sezonie jesienno – zimowym choruje bardzo wiele ludzi.
