Zaburzenia pracy układu pokarmowego wiążą się nie tylko z nieprawidłowym odżywaniem. Pomimo tego, że zdrowa i odpowiednio zbilansowana dieta to ważna kwestia w utrzymaniu naszego organizmu w harmonii należy pamiętać również o innych czynnikach mogących zaszkodzić jego prawidłowemu funkcjonowaniu. Jednym z najczęstszych zaburzeń układu pokarmowego jest zespół jelita drażliwego a jednym z jego głównym czynników jest… stres.
Zespół jelita drażliwego ( z jęz. angielskiego Irritable Bowel syndrome, IBS) jest chorobą czynnościową, która dotyka coraz większej ilości osób. Dwukrotnie częściej występuje u kobiet, może pojawić się zarówno w wieku nastoletnim jak i przed 40. rokiem życia. Choroba jelit dotyka aż 10 % populacji a jej przyczyny nie są do końca znane. U większości chorych choroba nie zostaje zdiagnozowana bądź zostaje rozpoznana w niewłaściwy sposób ze względu na brak nieprawidłowości podczas badań. Pomimo że IBS nie jest chorobą niebezpieczną może w znaczny sposób zakłócać rytm życia i być uciążliwa dla chorujących.
Spis treści
Zespół jelita drażliwego – objawy
Do najczęstszych objawów nadwrażliwości jelit należą:
- Biegunki
- Zaparcia
- Nieregularne wypróżnienia oraz ciągła potrzeba wypróżnienia nawet po oddaniu stolca
- Bolesne skurcze jelit (może temu towarzyszyć uczucie ulgi po wypróżnieniu, zmieniona częstotliwość ruchów jelit)
- Ból brzucha
- Wzdęcia
U wielu chorych dolegliwości jelitowe powodują lęki i depresję, co dodatkowo wpływa na zaostrzenie dolegliwości np. ból brzucha spowodowany stresem. Kobiety chorują na IBS zdecydowanie częściej niż mężczyźni. Podczas miesiączki i w ciąży często dochodzi do wzmożenia objawów, podczas menopauzy – do ich osłabienia. Jedną z odmian zespołu jelita drażliwego jest IBS poinfekcyjny, który ujawnia się nawet kilka miesięcy po zatruciu pokarmowym.
Czynniki wywołujące IBS
Zespół jelita drażliwego jest chorobą, której objawy są indywidualne i zróżnicowane dlatego trudno jest określić konkretne przyczyny jego występowania. Jednym ze sposobów zahamowania objawów choroby jest unikanie potencjalnych czynników wywołujących:
- Stres – perystaltyka jelit jest w dużej mierze kontrolowana przez układ nerwowy. Stres bezpośrednio oddziałuje na system nerwowy a ten z kolei pobudza do pracy układ pokarmowy.
- Dieta – Należy wykluczyć z diety składniki takie jak węglowodany w postaci fruktozy i laktozy, słodziki, używki, alkohol, potrawy tłuste, produkty zawierające dużą ilość błonnika, pikantne dania
Diagnoza i leczenie
Rozpoznanie IBS zazwyczaj nie jest łatwe ze względu na brak jednoznacznych objawów choroby, w większości przypadków diagnoza postawiona zostaje poprzez wykluczenie innych chorób. Zespół jelita drażliwego jest chorobą, na którą nie ma skutecznego lekarstwa. Terapia zazwyczaj polega na łagodzeniu objawów, wdrożeniu odpowiedniej diety oraz odpoczynku i unikaniu stresu. Jeżeli metody doraźne nie zahamują objawów choroby lekarz może zalecić wdrożenie leków, których dobór jest zależny od indywidualnego przebiegu schorzenia i objawów. Leczenie farmakologiczne zazwyczaj obejmuje dwie kategorie:
- Leczenie narządów wewnętrznych
- Leczenie ośrodkowe (hipnoterapia, psychoterapia, antydepresanty)
