Witamina K w organizmie pełni wiele istotnych funkcji. Do najważniejszych należą udział w homestazie wapnia i wpływ na krzepliwość krwi. Ponadto, zapobiega krwawieniom wewnętrznym, krwotokom oraz przeciwdziała obfitym krwawieniom miesiączkowym. Witamina K należy do grupy witamin nierozpuszczalnych w wodzie, tylko w tłuszczach. Dlatego te ostatnie są potrzebne do procesu jej wchłaniania.
Spis treści
Występowanie witaminy K
Właściwości witaminy K są ważne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, dlatego niekorzystny jest zarówno jej niedobór, jak i nadmiar. Jej źródłem są warzywa i oleje roślinne. Witamina K występuje w:
- Szpinaku
- Brukselce
- Szparagach
- Kapuście włoskiej
- Lucernie
- Ogórkach
- Sałacie rzymskiej
- Brokułach i marchwi
Witamina K całkiem dobrze znosi gotowanie i wszelkie przetwarzanie, jednak jeśli chodzi o soki warzywne i owocowe – zazwyczaj niewiele w nich pozostaje. Oprócz świeżych lub gotowanych warzyw, dobrym źródłem witaminy K są produkty fermentowane. Zawartość witaminy K podczas fermentacji się zwiększa. Na szczególną uwagę, ze względu na wyjątkowo dużą ilość witaminy K, zasługują produkty fermentowane z soi i niektóre rodzaje sera, jak i kefiry i jogurty.
Właściwości witaminy K
Kilka białek zaangażowanych w krzepnięcie krwi zależy od witaminy K. To m.in. dzięki niej nasz organizm może sam zapanować nad niewielkimi krwawieniami. Witamina K jest niezbędna do wzrostu i rozwoju kości. To właśnie dlatego jest bardzo ważnym składnikiem w okresie dziecięcym. Oprócz krzepnięcia krwi i zdrowia kości, witamina K wydaje się odgrywać ważną rolę w zapobieganiu chorobom serca. Pomaga zapobiegać odkładaniu się wapnia w tętnicach. Witamina K jest istotna dla utrzymania wysokiej gęstości mineralnej kości i uniknięcia złamania biodra i osteoporozy w późniejszym wieku.
Niedobór witaminy K
Niedobór witaminy K jest bardzo niebezpieczny dla zdrowia. Osoba, która ma niedobór witaminy K cierpi na częste i obfite krwotoki z nosa, układu moczowego i przewodu pokarmowego, a rany goją się wolniej. Brak witaminy K może prowadzić do krwotoków zewnętrznych i wewnętrznych. Jej niedobór może również powodować obfite krwawienia miesięczne. Na niedobór witaminy K najbardziej narażone są osoby po kuracji antybiotykowej, ze zniszczoną florą bakteryjną jelit oraz osoby chorujące na wątrobę lub zespół złego wchłaniania.
Witamina K dla noworodka
Witaminę K podaję się w szpitalu zaraz po urodzeniu. Bardzo często jest również zalecana noworodkom do ukończenia 3 miesiąca życia. Noworodki przychodzą na świat z bardzo niskim poziomem tej witaminy w organizmie, dlatego też noworodki mogą być często narażone na liczne krwotoki. Witamina K jest niezbędna do prawidłowych procesów krzepnięcia krwi w organizmie. Dodatkowo wzmacnia naczynia krwionośne, przyspiesza gojenie się ran i pomaga w mineralizacji kości. Podaż witaminy K zaraz po porodzie jest zatem działaniem prewencyjnym, mającym na celu zapobieganie wystąpieniu choroby krwotocznej.
Zwykle u niemowląt z deficytem witaminy K dochodzi do krwawienia z przewodu pokarmowego lub pępowiny, ale najgroźniejsze są wylewy krwi do ośrodkowego układu nerwowego. W ciężkim przebiegu choroby może nawet dojść do trwałych uszkodzeń mózgu dziecka. Noworodki nie mają szans, aby zmagazynować witaminę K w trakcie ciąży, ponieważ nie przenika ona przez łożysko. Ponadto dzieci rodzą się z jałowymi jelitami, a bakterie obecne w mleku mamy jej nie produkują. Witamina K jest obecna w niewielkich ilościach w mleku kobiecym. Jeśli jednak mama karmiąca stosuje dietę ubogą w produkty zawierające tę witaminę, jej ilość może być niewystarczająca do pokrycia dziennego zapotrzebowania niemowlęcia. Warto również pamiętać, że witamina K ma działanie przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze i przeciwzapalne. Jest niezbędna do prawidłowej mineralizacji tkanki kostnej. Wpływa również na właściwe działanie mózgu.