Witaminy to związki organiczne, niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Zazwyczaj należy je dostarczać z pożywieniem, ponieważ organizm wytwarza je w zbyt małych ilościach lub wcale. Jedną z takich substancji jest cholina, czyli witamina B4. Dlaczego ważne jest, by przyjmować odpowiednie jej ilości? Czym skutkuje jej niedobór? W jakich produktach jej szukać? Podpowiadamy.
Spis treści
Witamina B4 – Jakie ma właściwości?
Witamina B4 (inaczej cholina) jest związkiem rozpuszczalnym w wodzie. Organizm syntetyzuje ją w wątrobie, jednak w bardzo małych ilościach. Dlatego właśnie musi być dostarczana z pożywieniem. Cholina jest niezbędna do syntezy acetylocholiny, czyli bardzo ważnego dla nas neuroprzekaźnika. Bierze udział również w tworzeniu fosfatydylocholiny, która z kolei jest głównym budulcem błon komórkowych. Ponadto, jest potrzebna do syntezy lipoprotein – substancji odpowiedzialnych za transport lipidów.
Witamina B4 – jakie ma działanie na organizm?
Jak widać, cholina bierze udział w syntezie związków niezwykle istotnych dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Z tego względu wpływa na:
- prawidłową strukturę komórek
- prawidłowe funkcjonowanie mięśni
- odpowiednią pracę układu oddechowego
- odpowiednią pracę serca
- procesy zapamiętywania
- regulację gospodarki lipidowej
- prawidłową pracę wątroby
Witamina B4 jest szczególnie ważna dla kobiet w ciąży, ponieważ wspiera rozwój centralnego układu nerwowego płodu i noworodka. Redukuje również ryzyko wystąpienia wad wrodzonych. Ponadto usprawnia przepływ krwi w łożysku, oraz transport substancji odżywczych przez łożysko. Ogranicza do minimum możliwość wystąpienia stanu przedrzucawkowego. Cholina zmniejsza również ryzyko wystąpienia u dziecka nadciśnienia i cukrzycy typu II.
Witamina B4 – czym skutkuje jej niedobór?
Niedobór witamin (hipowitaminoza) lub jej całkowity brak (awitaminoza), zawsze niesie za sobą negatywne konsekwencje. W przypadku choliny są to:
- stłuszczenie wątroby, wynikające z gromadzenia się w niej cholesterolu i trójglicerydów
- Problemy z trawieniem (głównie zaparcia)
- wrzody żołądka
- zaburzenia ciśnienia (wzrost)
- miażdżyca
- pogorszenie pracy mózgu, szczególnie problemy z koncentracją i zapamiętywaniem
- zaburzenia pracy serca
- stany lękowe
W przypadku, kiedy niedobór witaminy B4 dotyczy kobiet w ciąży, może skutkować wystąpieniem wad ośrodkowego układu nerwowego u płodu, a także osłabieniem jego układu immunologicznego. Co więcej, może przyczyniać się do zaburzeń w rozwoju intelektualnym już w późniejszym życiu.
Witamina B4 – czym skutkuje jej nadmiar?
Stan, w którym w organizmie występuje zbyt duża ilość jakiejś witaminy, nazywamy hiperwitaminozą. Cholina dobrze rozpuszcza się w wodzie i ciężko ją przedawkować. Kiedy to jednak nastąpi, niesie za sobą poniższe objawy:
- spadek ciśnienia
- nadmierne pocenie się
- biegunki
- mdłości
- rybi zapach ciała
Witamina B4 – w jakich produktach ją znajdziemy?
Zazwyczaj, dzienne zapotrzebowanie na witaminę B4 udaje się pokryć bez potrzeby zażywania suplementacji. Jej główne źródła to wątroba i inne podroby. Osoby, które nie jedzą mięsa, znajdą cholinę w żółtku jaja kurzego oraz rybach. Źródła choliny dla osób na diecie roślinnej, to orzechy, rośliny strączkowe, szpinak oraz kiełki pszenicy.
Witamina B4 – suplementacja.
Suplementację choliny zaleca się zazwyczaj kobietom w ciąży oraz karmiącym piersią. Praktycznie każda apteka ma ją na stanie, zarówno jako samodzielną substancję lub jako składnik złożonego preparatu. Między innymi od tego (i liczby tabletek) zależy cena suplementu, która waha się zazwyczaj w granicach od 15 do nawet 100 złotych za opakowanie. Ciężko jest doprowadzić do przedawkowania choliny, ponieważ dobrze rozpuszcza się w wodzie, więc organizm szybko wydala ją z moczem. Do przedawkowania może doprowadzić tylko nadmierna suplementacja. Dlatego ważne jest, by nie decydować się na przyjmowanie suplementów samodzielnie, a jedynie po zaleceniach lekarza.
Jak widać, witamina B4, podobnie jak wszystkie inne witaminy, ma znaczący wpływ na pracę organizmu. Miejmy na uwadze zatem, żeby nie dopuścić do jej niedoboru. Na szczęście, występuje zarówno w produktach pochodzenia zwierzęcego jak i roślinnych, dlatego możemy zadbać o jej podaż niezależnie od stosowanej diety. Pamiętajmy również, żeby nie suplementować jej na własną rękę, bo może to skutkować nieprzyjemnymi objawami.
