Zapalenie opon mózgowych to choroba, której przyczyną mogą być bakterie, wirusy, grzyby, a także pierwotniaki. Do wystąpienia zapalenia wirusowego mogą przyczyniać się różne rodzaje wirusów. Czym jest wirusowe zapalenie opon mózgowych i jakie wirusy mogą je wywołać? Jak objawia się choroba i jak wygląda jej leczenie? Czy może prowadzić do powikłań, a jeśli tak, to jakich? Podpowiadamy.
Spis treści
Wirusowe zapalenie opon mózgowych – co jest przyczyną choroby?
Chorobę wywołuje infekcja wirusowa ośrodkowego układu nerwowego (OUN), która rozwija się w oponach mózgowych, czyli błonach i przestrzeniach wypełnionych płynem, które otaczają mózg oraz rdzeń kręgowy. Drogą zakażenia jest zazwyczaj droga kropelkowa, a źródłem zakażenia – chory człowiek. Wirusami, które wywołują infekcję, w około 70-80% przypadków są enterowirusy (np. polio, ECHO, Coxsackie). Niemniej jednak, mogą ją wywołać inne wirusy, takie jak:
- HSV (Herpes Simplex) – wirus opryszczki
- arbowirusy (przenoszone przez kleszcze)
- wirusy świnki, ospy wietrznej, odry
- wirusy grypy typu A i B
- wirusy HIV(Human Immunodeficiency Virus) oraz EBV (Epstein-Barr Virus)
Wirusowe zapalenie opon mózgowych – jakie są objawy choroby?
Choroba zazwyczaj ma przebieg dwufazowy. W pierwszej fazie objawia się podobnie jak infekcje dróg oddechowych (ból gardła, kaszel, chrypka, katar). Daje także symptomy ze strony układu pokarmowego – ostre biegunki. Po kilku dniach chorzy mogą zaobserwować poprawę. Jest ona jedna tylko pozorna. W kolejnych dniach bowiem, znów pojawia się gorączka i dreszcze oraz objawy charakterystyczne dla wirusowego zapalenia opon mózgowych, czyli wymioty, bole głowy a także sztywność karku. Towarzyszą im symptomy ze strony układu nerwowego, takie jak rozdrażnienie oraz nadwrażliwość na wszelkie bodźce. Przebieg choroby zazwyczaj jest zdecydowanie bardziej łagodny, niż w przypadku, kiedy wywołują ją bakterie.
Wirusowe zapalenie opon mózgowych – jak przebiega leczenie?
Leczenie wirusowego zapalenia opon mózgowych powinno się rozpocząć możliwie szybko po rozpoznaniu, ponieważ dzięki temu zmniejsza się ryzyko wystąpienia powikłań. W przypadku zbyt późnego podjęcia terapii, ryzyko to wzrasta.
Chorobę leczy się w sposób przyczynowy oraz objawowy.
Terapia przyczynowa polega na podaniu dożylnym leku przeciwwirusowego, a dokładnie acyklowiru. Niestety, jest on skuteczny tylko w przypadkach, gdy przyczyną infekcji są wirusy opryszczki (HSV), oraz ospy wietrznej/półpaśca (VZV). Leczenie objawowe opiera się na:
- działaniu przeciwgorączkowym, przeciwobrzękowym, przeciwbólowym i przeciwzapalnym
- zapobieganiu drgawkom
- odpowiednim żywieniu (w razie potrzeby stosowane jest żywienie dojelitowe)
Wirusowe zapalenie opon mózgowych – jakie powikłania może powodować?
Choroba obejmuje okolice mózgu, czyli najważniejszego narządu, który stresuje całym organizmem. Dlatego też, leczona nieodpowiednio lub zbyt późno, może doprowadzić to trwałych uszkodzeń tego narządu, co może wpływać na funkcjonowanie całego organizmu. Negatywne skutki, które mogą być powodowane przez wirusowe zapalenie opon mózgowych to:
- zapalenie mózgu i wynikające z niego trwałe uszkodzenie mózgu
- utrata słuchu (całkowita lub częściowa)
- utrata wzroku (całkowita lub częściowa)
- zaburzenia mowy
- upośledzenie umysłowe o różnym stopniu nasilenia
- problemy z pamięcią oraz koncentracją
- problemy z koordynacją ruchową
- porażenia oraz niedowład kończyn
- całkowity paraliż
- dolegliwości natury psychicznej
Podsumowując, wirusowe zapalenie opon mózgowych to choroba wywoływana przez różne rodzaje wirusów. Jej początkowe objawy mogą być mylące i wskazywać na zwykłą infekcję, natomiast charakteryzuje ja występowanie drugiej fazy objawów. Leczenie przyczynowe jest bardzo ograniczone, dlatego też, terapia opiera się głównie na leczeniu objawowym. Choroba ustępuje samoistnie po upływie od kilkunastu dni do kilku tygodni. Zazwyczaj jej przebieg nie powoduje uszczerbku na zdrowiu, jednakże u części przypadków może wywoływać bardziej lub mniej groźne powikłania. Dlatego też warto zapobiegać pojawieniu się choroby poprzez wspomaganie swojego układu odpornościowego oraz unikanie kontaktu z chorymi osobami.
