Reumatyzm to jedynie nazwa potoczna, bo odnosi się do ogólno pojętego schorzenia kości i stawów. Cały zespół liczy blisko 200 takich chorób. W Europie na choroby reumatyczne cierpi około 100 milionów ludzi, natomiast w Polsce- 9 milionów. Są to głównie osoby starsze (częściej kobiety), jednak zdarzają się również przypadki zachorowań wśród osób młodych. Mówi się, że reumatyzmu nie da się wyleczyć. Nic bardziej mylnego! Choroby reumatyczne można, a wręcz trzeba leczyć, aby nie pogorszyć stanu zdrowia.
Co prawda nie da się go wyleczyć całkowicie, jednak w znacznym stopniu można poprawić samopoczucie i komfort życia chorujących na tę przypadłość.
Spis treści
Rodzaje reumatyzmu
1. Reumatyzm tkanek miękkich – nadmierne obciążenie tkanek miękkich otaczających stawy (np. ścięgna/ tkanka łączna). Towarzyszące mu objawy to ostry ból, wywołany przez dotknięte chorobą tkanki.
2. Reumatyzm stawowy – dotyka stawów bezpośrednio, powodując ich stan zapalny, objawiający się bólem i obrzękiem. Jest to choroba przewlekła, a stawy, które są na nią szczególnie narażone to stawy dłoni, kolan, nadgarstków i stóp.
Do najczęściej spotykanych chorób reumatycznych należą:
- Choroba zwyrodnieniowa– ból nasila się pod koniec dnia, kiedy stawy są przemęczone po całodniowym wysiłku. Jednym z objawów może być drętwienie miejsc dotkniętych zwyrodnieniem (najczęściej są to ręce, nogi, kręgosłup), a także zawroty i bóle głowy.
- Reumatoidalne zapalenie stawów– do objawów zalicza się bóle rąk i stóp, poranne sztywnienie stawów, bóle mięśni.
- Reumatyzm tkanek miękkich– ból pojawia się najczęściej w okolicach łokci lub barków. Przyczyną tego schorzenia może być noszenie ciężkich przedmiotów oraz wykonywanie powtarzających się ruchów, przy których dochodzi do mikrourazów.
Przyczyny reumatyzmu
Choroby reumatyczne mogą mieć swoje podłoże genetyczne, jednak również inne czynniki mają wpływ na ten rodzaj schorzeń (m.in. szkodliwe czynniki środowiska). Dużo zależy również od nas samych. Okazuje się, że nawet lekceważenie chorób, takich jak angina, ignorowanie wad postawy czy nieodpowiedni sposób żywienia może nas narazić na reumatyzm. Ważne jest również systematyczny ruch i uprawianie sportu.
Objawy reumatyzmu
Objawy charakterystyczne dla schorzeń reumatycznych to przede wszystkim ból stawów. W zależności od typu choroby, może obejmować jeden lub wiele stawów. Oprócz tego często pojawiają się także zaczerwienienie, bądź obrzęk. Zdarza się również, że nasilający się ból, ogranicza lub uniemożliwia ruch dotkniętych chorobą stawów.
Często spotykamy się ze stwierdzeniem, że objawy reumatyzmu nasilają się przed deszczem lub gwałtownym spadkiem ciśnienia. Być może coś w tym jest, jednak do tej pory nie zostało to udowodnione naukowo.
Leczenie reumatyzmu
Najbardziej istotnym elementem jest jak najszybsze zdiagnozowanie choroby i podjęcie odpowiedniego leczenia. W wypadku, gdy rozpoznanie schorzenia nastąpi zbyt późno, mogą się pojawić nieodwracalne zmiany.
Leczenie reumatyzmu to proces, polegający na indywidualnym doborze środków farmakologicznych, odpowiedniej diecie oraz rehabilitacji. Wszystko zależy od typu i stopnia rozwoju choroby.
1. Leki- pomagają w zmniejszeniu wytwarzania substancji, wywołujących reumatyzm, a także hamują ich uwalnianie. Do leków stosowanych od samego początku rozpoznania choroby należą leki cytostatyczne, których działanie blokuje podziały komórkowe, a w wielu przypadkach całkowicie hamuje postęp choroby. Istnieją również tzw. leki biologiczne, które pomagają w przypadkach, gdy na te pierwsze jest już za późno i etap choroby jest w zaawansowanym stadium. Tego rodzaju medykamenty hamują niekontrolowany rozwój białych ciałek krwi, niszczących stawy. Można także sięgnąć po leki przeciwzapalne, dostępne bez recepty, jednak trzeba uważać, by nie przesadzić z dawkowaniem i przyjmować je według zaleceń. Ukojeniem mogą okazać się także różnego rodzaju żele i maści chłodzące, które działają korzystnie na mięśnie oraz poprawiają ruchomość stawów.
2.Rehabilitacja- Mimo, że ćwiczenia i ruch sprawiają ból podczas ich wykonywania, nie powinno się z nich rezygnować. Odpowiednia rehabilitacja może wpłynąć korzystnie na walkę z chorobą i zmniejszenie bólu. W przypadku braku ruchu można doprowadzić do jeszcze większego uszkodzenia chrząstek stawowych, które w przypadku niedoboru płynu, wytwarzanego przez błonę maziową, mogą zwiększyć tarcia między elementami stawów, co wiąże się z nasileniem bólów reumatycznych.
Oprócz rehabilitacji wskazane i pomocne są takie zabiegi jak:
- Elektroterapia – przy wykorzystaniu prądu elektrycznego, zmniejsza dolegliwości reumatyczne i poprawia ukrwienie tkanek.
- Termoterapia – leczenie ciepłem lub zimnem, powodujące przekrwienie tkanek. Efekt: rozluźnione mięśnie, działanie przeciwzapalne, likwidacja sztywności stawów.
- Magnetoterapia i laseroterapia – działają stymulująco na przemianę materii w tkankach.
- Balneoterapia – czyli leczenie uzdrowiskowe.
- Masaż klasyczny – najlepiej wykonany przez profesjonalnego masażystę. Poprawia krążenie krwi i stan ukrwienia tkanek, zmniejsza sztywność i napięcie mięśni.
- Masaż wodny – daje efekt podobny do klasycznego masażu. Polega na polewaniu wybranych miejsc silnym strumieniem wody.
