Wielu ludzi doświadcza od czasu do czasu uczucia bezwładu ciała i ucisku klatki piersiowej. Jest to paraliż senny, określany również jako paraliż przysenny. W większości sytuacji paraliż senny nie stanowi zagrożenia dla zdrowia, jednak opisywany jest jako nieprzyjemny. Objawy, które towarzyszą temu zjawisku, często budzą lęk i niepokój.
Spis treści
Paraliż senny – czym jest?
Paraliż senny to zjawisko, które pojawia się, gdy wejdziemy fazę REM podczas snu, ponieważ wtedy nasz sen jest najbardziej intensywny. W trakcie tej fazy doświadczamy fizjologicznego porażenia mięśni ciała, z wyjątkiem gałek ocznych oraz mięśni oddechowych. Dzięki paraliżowi mięśni nie wykonujemy niekontrolowanych ruchów podczas snu, więc nie zrobimy sobie ani nikomu krzywdy. Ponadto, paraliż uniemożliwia wstanie z łóżka i uciekanie, kiedy śnimy, że ktoś nas goni. Paraliż senny występuje podczas nagłego wybudzania się z fazy REM lub w czasie zasypiania, gdy nie utraciliśmy jeszcze w pełni świadomości. Paraliż powoduje bezwład całego ciała, więc osoba, która go doświadcza, wie, co się z nią dzieje, jednak nie może nic powiedzieć ani się poruszyć. Często paraliż mija samoistnie, zanim się obudzimy, jednak czasami właśnie umysł budzi się pierwszy niż ciało. Paraliż senny trwa najczęściej od kilku sekund do kilkunastu minut. Może być znakiem, że ciało nie przechodzi prawidłowo przez wszystkie fazy snu, co może być spowodowane niemożliwością mózgu do regulacji faz snu. Paraliż często występuje u nastolatków, jednak może też pojawić się u osób dorosłych.
Paraliż senny – przyczyny
Konkretne przyczyny paraliżu przysennego nie są do końca znane, jednak zjawisko to klasyfikowane jest jako zaburzenie snu. Jedną z potencjalnych przyczyn jego występowania jest nieregularny sen lub niewystarczająca ilość snu. Ponadto, przyczynić się może częsta zmiana strefy czasowej. Innym powodem może być także uzależnienie od leków lub alkoholu lub stres. Paraliż senny może być również objawem choroby o nazwie narkolepsja, która objawia się zbytnią sennością w ciągu dnia. Jeśli doświadczamy paraliżu sennego i zaburzeń snu, warto zgłosić się do lekarza.
Paraliż senny – objawy
Istnieje szereg objawów, które wskazują na paraliż senny. Głównym z nich jest bezwład ciała, któremu często towarzyszy strach, niepokój oraz utrata kontroli nad własnym ciałem i rzeczywistością. Osoba dotknięta tym zjawiskiem nie może się poruszyć ani nic powiedzieć, co zwiększa strach oraz wpływa na przyspieszony i płytki oddech. Zdarza się, że osoba doświadczająca paraliżu sennego po raz pierwszy, nie wie jak zareagować, usiłuje więc krzyczeć lub się poruszyć, co zwiększa panikę oraz odwleka w czasie ustąpienie paraliżu. Często odczuwany jest także ucisk w klatce piersiowej. Zdarza się również, że występują omamy słuchowe i wzrokowe. Na szczęście paraliż senny nie jest niebezpieczny dla zdrowia i życia i ustępuje zazwyczaj po kilku minutach.
Paraliż senny – leczenie
Jeśli chodzi o leczenie paraliżu sennego, nie jest to możliwe, ponieważ nie jest uznawany jako choroba. Jednakże możemy nauczyć się redukować nieprzyjemne objawy. Obudzenie się ułatwia wykonywanie szybkich wdechów i wydechów lub skupienie się na poruszeniu palcem, ponieważ gdy jesteśmy zdolni do poruszenia nawet jednym mięśniem, paraliż senny ustępuje. Próba poruszenia palcem daje znak mózgowi, że nasze ciało się już obudziło, więc prawdopodobne jest, że paraliż szybciej minie. Musimy również nauczyć się panować nad swoim oddechem, ponieważ pomaga to w zwalczeniu strachu. Jeżeli doświadczamy paraliżu sennego dosyć często, warto udać się do neurologa. Lekarz przeprowadzi badanie EKG, które ma na celu wykrycie lub wykluczenie padaczki. Zdarza się, że lekarz zaleca leczenie zaburzeń snu za pomocą niektórych leków.
Mimo że paraliż senny nie jest groźny, jest bardzo nieprzyjemnym przeżyciem, które wywołuje strach i panikę. Jeżeli zjawisko to występuje sporadycznie, nie ma powodu do niepokoju, jednak jeśli doświadczamy go często, warto udać się do specjalisty oraz zadbać o higienę snu. Należy pamiętać, aby nie bać się, gdy doświadczymy paraliżu, tylko spróbować zmusić mięśnie do pracy. W ten sposób przyspieszymy zakończenie paraliżu przysennego.
