Czy kwas arachidonowy jest zdrowy? Co stanie się z organizmem osoby, która będzie go regularnie spożywać?
Z poniższego artykułu dowiesz się:
- Co charakteryzuje kwas arachidonowy?
- Czy jego spożywanie jest korzystne dla zdrowia?
- W jakich produktach występuje kwas arachidonowy?
- Czy istnieją alternatywne substancje dla tego kwasu?
- W jakich produktach występują inne kwasy omega?
Każdy próbuje zadbać o swoje zdrowie najlepiej, jak potrafi. Niektórzy decydują się na spożywanie produktów, w których występują witaminy oraz składniki mineralne, inni natomiast stawiają na suplementy diety. Kwas arachidonowy występuje zarówno pod jedną, jak i drugą postacią. Czy jego spożywanie jest korzystne dla zdrowia? Gdzie dokładnie można go znaleźć? Czy można go zastąpić inną substancją?
Zastanawiasz się, czy spożywanie kwasu Omega–9 jest korzystne dla organizmu? Jeśli tak, koniecznie przeczytaj ten artykuł: Kwas oleinowy — właściwości, zastosowanie.
Spis treści
Czym jest kwas arachidonowy?
Kwas arachidonowy to jeden z niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, czyli tzw. NNKT. Oznacza to, że kwas ten jest potrzebny do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Należy jednak zachować umiar w jego spożywaniu, aby faktycznie przynosił korzyści dla zdrowia. W jego cząsteczce znajduje się 20 atomów węgla, a pomiędzy nimi 4 wiązania podwójne. Ciekawostką jest, że kwasy Omega–6 wchodzą w skład egzogennych kwasów tłuszczowych. W praktyce oznacza to, że organizm nie jest w stanie sam ich wytworzyć. Z tego powodu mogą być dostarczane tylko i wyłącznie wraz z pożywieniem. Warto dodać, że nienasycone kwasy tłuszczowe, w tym Omega–6 są niezbędne do prawidłowej pracy układu immunologicznego, rozwoju tkanki nerwowej, czy wzrostu u dzieci. Brak kwasów tłuszczowych w organizmie może natomiast doprowadzić do powstania zmian skórnych, rozwoju bezpłodności i nadciśnienia, a także wzrostu podatności organizmu na choroby bakteryjne oraz wirusowe.
Kwasy Omega–6, które są najważniejsze dla organizmu:
Nazwa | Charakterystyka | Występowanie |
kwas gamma–linolenowy (GLA) | podawany doustnie wzmacnia skórę i jednocześnie zapobiega utracie wody, chroni również przed przepuszczaniem bakterii, toksyn, czy alergenów | ogórecznik lekarski, oleje z wiesiołka i czarnej porzeczki
|
kwas linolowy (LA) | chroni organizm przed powstaniem otyłości, jest antyoksydantem, dzięki czemu chroni przed rozwojem nowotworów, a w przypadku cukrzycy nie dopuszcza do powstania powikłań | olej słonecznikowy, sojowy oraz rzepakowy, a także oleje z pestek winogron, szafranu, i wiesiołka |
kwas arachidonowy (ARA, AA) | reguluje kurczliwość naczyń krwionośnych, jest budulcem błon komórkowych | jaja, wątroba, łosoś, schab |
Powyższa tabela obrazuje najważniejsze cechy poszczególnych kwasów oraz tylko niektóre produkty, w których występują.
Jakie korzyści zdrowotne niesie ze sobą spożywanie kwasu arachidonowego?
Kwas arachidonowy wchodzi w skład kwasów Omega–6. Ich spożywanie niesie za sobą wiele korzyści dla organizmu człowieka. Jedną z ich zalet jest przeciwdziałanie rozwojowi stanów zapalnych. Oznacza to, że zapewniają prawidłowe funkcjonowanie systemu immunologicznego. Biorą również udział w przekazywaniu impulsów w układzie nerwowym. Ciekawostką jest, że kwasy Omega–6 mogą również spożywać kobiety w ciąży. Ich brak może przyczynić się do powstania niedorozwoju umysłowego u nienarodzonego dziecka. Ich zażywanie wpływa więc na prawidłowy rozwój ośrodkowego układu nerwowego płodu. Co więcej — kwasy Omega–6 są także niezbędne do prawidłowego funkcjonowania nerek, układu pokarmowego oraz serca.
Wykazano, że kwasy Omega–6 powinny również przyjmować osoby starsze. Kwasy tego typu opóźniają bowiem degradację funkcji systemu nerwowego. Potrafią także również wykryć uszkodzenie komórek przez toksyny. Oznacza to, że w odpowiednim czasie zostają wytworzone cząsteczki, które naprawią takie nieprawidłowo działające komórki. Ponadto kwasy Omega–6 chronią organizm przed dymem papierosowym, metalami ciężkimi, zanieczyszczeniami powietrza, aldehydami, czy lipopolisacharydem. Są również pomocne w walce z astmą, zakrzepicą, zapaleniem stawów oraz miażdżycą tętnic. Ich regularne spożywanie zapobiega także rozwojowi wielu chorób, do których należy m.in. udar, zawał serca, choroba wieńcowa, cukrzyca typu 2 oraz nowotwór. Należy dodać, że spożywanie kwasów Omega–6 obniża poziom złego oraz (niestety) dobrego cholesterolu.
W jakich produktach znajdują się duże ilości kwasu arachidonowego?
Gdzie znaleźć Omega–6? To pytanie zadaje wiele osób. Kwas arachidonowy znajduje się m.in. w schabie oraz łososiu. Poniżej znajduje się lista produktów, w których występuje.
- żółtko jaj — 150–200 mg na 100 g
- tuńczyk — 280 mg na 100 g
- masło — 110 mg na 100 g
- śmietana 30% — 32 mg na 100 g
- wątróbka wieprzowa — 600 mg na 100 g
- chuda wołowina — 20 mg na 100 g
- kwaśna śmietana 10% — 11 mg na 100 g
- smalec wieprzowy — 1700 mg na 100 g
- mięso z kurczaka oraz indyk — 170 mg na 100 g
- mięso wieprzowe — 120 mg na 100 g
- ser camembert — 34 mg na 100 g
Należy dodać, że jaja, które pochodzą od kur karmionych naturalną paszą, są również źródłem kwasów tłuszczowych Omega–3. Ciekawostką jest, że kwas arachidonowy (AA) stosowany jest także w modyfikowanych mlekach dla niemowląt oraz wcześniaków. Wpływa on na prawidłowy rozwój funkcji poznawczych, tempo wzrostu dziecka oraz ostrość widzenia.
Jakie są alternatywy dla tej substancji?
Spożywanie kwasu arachidonowego będzie korzystne dla zdrowia tylko wtedy, gdy jego ilość będzie umiarkowana. Dlaczego? Nadmierna ilość kwasów Omega–6 prowadzi do zwiększonego poziomu kwasu arachidonowego w organizmie. Ten z kolei jest substratem do produkcji hormonów zwiększających proliferację komórek oraz mających działanie aterogenne i prozapalne. Oznacza to, że jego nadmiar może prowadzić u części osób do reakcji bólowych. Najczęściej są to bóle głowy oraz stawów. Warto wspomnieć, że połączenie kwasu arachidonowego z kwasami Omega–3 neutralizuje jego prozapalne właściwości.
Jedną z alternatyw dla kwasu arachidonowego są więc kwasy Omega–3. Obniżają poziom triglicerydów oraz złego cholesterolu. Stanowią budulec komórek, co wpływa na lepsze funkcjonowanie błony komórkowej. Wykazują działanie przeciwzapalne oraz pozytywnie wpływają na pracę mózgu i serca. Co więcej — zwiększają odporność oraz chronią przed nowotworami. Przeciwdziałają procesom starzenia w tętnicach, zapobiegają powstawaniu zatorów i zakrzepów, a także zmniejszą tempo rozwoju miażdżycy. Są stosowane w leczeniu astmy oskrzelowej, nadciśnienia tętniczego, depresji, czy atopowego zapalenia skóry.
Kwasy Omega–9 odpowiadają za prawidłową pracę serca, chronią przed chorobami nowotworowymi oraz pomagają utrzymać prawidłowe ciśnienie krwi. Są budulcem komórek oraz obniżają poziom złego cholesterolu, nie obniżając przy tym poziomu tego dobrego. Osoby, które często spożywają kwasy Omega–9 wykazują niższą zachorowalność na chorobę niedokrwienną serca oraz miażdżycę.
Inne kwasy z rodziny omega – w czym je znaleźć?
Kwasy Omega–3 można znaleźć w tłustych rybach morskich. Należą do nich łosoś, dorsz, miruna, halibut, makrela oraz śledź. Kwasy tego rodzaju występują również w orzechach włoskich, owocach morza oraz produktach, których głównym składnikiem jest len (m.in. siemię lniane, czy olej lniany). Niewielkie ilości kwasu Omega–3 występują również w szpinaku, jarmużu oraz sałacie. Należy dodać, że większe korzyści przyniesie spożywanie kwasów Omega–3 pochodzenia zwierzęcego. Kwasy Omega–9 wstępują natomiast w mętnej oliwie, oleju sojowym, rzepakowym oraz sezamowym, a także w orzeszkach ziemnych.
Kwasy Omega–6 oraz inne tłuszcze nienasycone są zdrowe dla organizmu człowieka. Ich regularne przyjmowanie niesie za sobą wiele zalet. Należy jednak pamiętać o równowadze pomiędzy zażywaniem tłuszczów Omega–6 oraz Omega–3. Tylko wtedy ich działanie będzie korzystne dla organizmu.
FAQ
Kwas arachidonowy — co to?
Jego cząsteczka zbudowana jest z 20 atomów węgla, pomiędzy którymi znajdują się 4 wiązania podwójne. Kwas arachidonowy (podobnie jak inne kwasy Omega–6) jest egzogennym kwasem tłuszczowym (organizm nie potrafi sam go wytworzyć).
Czy spożywanie kwasu arachidowego jest korzystne?
Jego umiarkowane spożywanie w połączeniu z kwasami Omega–3 jest korzystne. Przeciwdziała stanom zapalnym oraz odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie systemu immunologicznego. Przekazuje impulsy nerwowe oraz odpowiada za prawidłowe działanie nerek, serca i układu pokarmowego.
Kwas arachidonowy — gdzie występuje?
Można go znaleźć m.in. w łososiu, żółtkach jaj, schabie, wątrobie, kwaśnej śmietanie, tuńczyku, mięsie z kurczaka oraz indyka. Alternatywą dla kwasu arachidonowego są kwasy Omega–3 (tłuste ryby) oraz kwasy Omega–9 (olej rzepakowy, sojowy i sezamowy).