Kiła jest jedną z najbardziej niebezpiecznych, wysoce zakaźnych chorób przenoszoną drogą płciową, o której niestety nie słyszymy aż tak często. Jej objawy przebiegają początkowo niemal niezauważalnie, jednak z biegiem lat, nawet leczona, może pozostawić w organizmie nieodwracalne uszkodzenia. Warto przyjrzeć się przebiegowi choroby i dokonać jak najszybszego rozpoznania.
Spis treści
Kiła i jej objawy. Na co zwrócić uwagę w fazie pierwotnej kiły wczesnej?
Tak zwana kiła I okresu (pierwotna) objawia się pojawieniem bezbolesnego wrzodu wenerycznego przypominającego opryszczkę w miejscu zetknięcia się z bakterią krętka bladego i jest najbardziej zakaźna. U kobiet najczęściej są to wargi sromowe oraz szyjka macicy, natomiast u mężczyzn są to prącie oraz okolice odbytu. Niewykluczone są również w obu przypadkach inne części ciała, typu brodawka sutkowa, jama ustna, palce. Warto przyglądać się tym zmianom, nawet jeżeli zostały użyte prezerwatywa bądź chusteczka lateksowa. Zewnętrzne formy antykoncepcji mogą uchronić przed zakażeniem, ale nie dają stuprocentowej pewności! Jakiekolwiek zetknięcie skórne z wrzodem wenerycznym zarażonej osoby skutkuje w jej przeniesieniu. Faza pierwotna trwa średnio 21 dni i dla wielu osób pozostaje niewykrywalna dlatego, jeżeli istnieją jakiekolwiek podejrzenia nosicielstwa, należy natychmiast udać się do lekarza w celu wykonania badania krwi. Jest to jedyny sposób na pełne pozbycie się bakterii, która jeszcze nie zdążyła doprowadzić do druzgocących zmian w organizmie.
Po 9 tygodniach, kiedy wrzód znika, pojawia się szereg kolejnych alarmujących symptomów odpowiadających kile II okresu nazywanej wtórną i trwa ona do 15 tygodni. Najbardziej zauważalne są różowe plamki na skórze, przypominające wysypkę osupki kiłowe. Kolejnym skórnym sygnałem są szarobiałe wykwity, zwane kłycinami płaskimi w okolicach wilgotnych – pod piersiami i w okolicach sromu w przypadku kobiet, worek mosznowy u mężczyzn. U obu płci są to okolice ud i odbytu. Ponadto zakażona osoba zmaga się z bólami głowy, gardła, węzłów chłonnych, gorączką, brakiem apetytu a przez to spadkiem wagi, w najgorszym przypadku w tej fazie może już nawet dojść do zapalenia i podrażnienia opon mózgowych.
Jeżeli do tej pory nie zostało rozpoczęte leczenie kiła przechodzi w okres utajenia, czyli bezobjawowego zewnętrznie, natomiast wewnątrz organizmu zaczyna atakować narządy, tkanki, układ nerwowy i sercowo-naczyniowy. Może to trwać ponad 10 lat i wówczas zachodzą nieodwracalne zmiany. W zależności od tego, czy bakteria zaatakowała układ nerwowy, czy sercowo-naczyniowy, doprowadza do udaru mózgu, zapalenia opon mózgowych, zmian osobowości, chorób psychicznych, bądź w drugiej kolejności do osłabienia ścian tętnic, ich zapalenia, kilaków mięśnia sercowego, rozlanego kiłowego zapalenia mięśnia sercowego, tętniaka aorty, zapalenia tętnic mózgu. Powracają także objawy zewnętrzne. Często szpetne i zagrażające strukturze kostnej. W najgorszym przypadku kilaki atakujące jamę ustną i nosową prowadzą do zapadnięcia podniebienia i perforacji nosa, jak również zostawiają zapadliny tkankowo-kostne na twarzy i ciele. Na skórze formują się czerwonobrunatne guzki, które z czasem rozpadają się i rozprzestrzeniają na owrzodzeniu. Popękania pozostawiają blizny gojące się miesiącami.
Kiła i jej leczenie w różnych fazach choroby
Faza pierwotna jest najlepszym czasem walki z kiłą, która nie rozprzestrzeniła się jeszcze w organizmie. Wówczas stosuje się odpowiednią dla pacjenta dobową dawkę penicyliny prokainowej przez okres 20 dni. Mimo wczesnej fazy leczenia przez kolejny rok należy powtarzać badania krwi, aby upewnić się, iż bakteria krętka bladego w zupełności zniknęła. Lekarze nawołują również do wstrzemięźliwości seksualnej w czasie trwania postępowania leczniczego aż do odwołania.
W fazie wtórnej dawka antybiotyku zostaje zwiększona wraz z okresem przyjmowania do 30 dni. Lekarz może zalecić również stosowanie penicyliny benzatynowej, której działanie rozciąga się do 4 dni i nie ma wtedy obowiązku przyjmowania zastrzyków każdego dnia.
O ile w dwóch pierwszych fazach nie ma potrzeby hospitalizacyjnej, w przypadku kiły późnej, kiedy zostało zaatakowanych wiele narządów i najważniejsze układy, pobyt w szpitalu w celu monitorowania pacjenta jest bezsprzeczny. Przyjmuje wówczas najsilniejszą odmianę penicyliny krystalicznej w czterech dawkach na dobę przez okres 2 tygodni. Po pobycie w szpitalu dozowanie zmniejsza się do jednego zastrzyku domięśniowego na dzień do 20 dni.
Kiła jest chorobą zakaźną, obok której nie można przejść obojętnie. Ważne jest, aby w każdym przypadku podjęcia inicjacji seksualnej z partnerem, którego nie znamy, obserwować swoje ciało i badać się regularnie. W momencie rozpoznania choroby należy również poinformować byłych i aktualnych partnerów o możliwości nosicielstwa przez nich bakterii wywołującej kiłę.
