Dyskopatia zwana inaczej przepukliną kręgosłupa bądź wypadnięciem dysku to problem dotykający coraz młodsze osoby. Pojawia się przede wszystkim ze względu na zaniedbanie, obciążenie kręgosłupa a także nieaktywny, siedzący tryb życia. Jakie są objawy dyskopatii i co należy robić, aby nie doprowadzić do poważnego problemu zdrowotnego na mogącego zaważyć na reszcie naszego życia?
Przepukliną kręgosłupa określa się wysunięcie się jądra miażdżystego dysku międzykręgowego poza przestrzeń międzykręgową, który naciska na odchodzące rdzenie lub nerwy. Krążki międzykręgowe są podatne na największe obciążenia, utrata ich elastyczności może prowadzić do wysunięcia się jednego z nich i powstania przepukliny. Ucisk jądra na struktury nerwowe bądź rdzeń kręgosłupa powodują charakterystyczny dla przepukliny ból. Jednolita masa dysku może ulec tak silnemu uszkodzeniu, że część jądra może oddzielić się od reszty i wędrować do niepożądanych i niebezpiecznych miejsc takich jak kanał kręgowy bądź nerwy rdzeniowe. 70 procent przypadków przepukliny kręgosłupa pojawia się w odcinku lędźwiowym, który jest najbardziej narażony na obciążenia. 20 procent przypadków dotyka odcinka szyjnego, najmniej- odcinka piersiowego.
Spis treści
Przyczyny przepukliny kręgosłupa
Dyskopatia jest zjawiskiem naturalnym ze względu na starzenie się kręgosłupa wraz z wiekiem. Dotyka najczęściej osób po 40 roku życia, jednak siedzący tryb życia oraz ciężka praca fizyczna mogą przyczynić się do nadmiernego obciążenia krążków międzykręgowych znacznie wcześniej. Przepuklina kręgosłupa lędźwiowego może być uwarunkowana genetycznie bądź wynikać z budowy anatomicznej. Może być wynikiem wypadku samochodowego bądź efektem dźwignięcia ciężaru (często pojawia się u osób pracujących fizycznie bądź uprawiających sport wyczynowy). Przyczyną dyskopatii może być także siedzący tryb życia oraz lenistwo, brak aktywności fizycznej. Uszkodzeniom odcinka szyjnego kręgosłupa sprzyja praca przy komputerze – nasze ciało przez wiele godzin znajduje się w nienaturalnej pozycji gdzie głowa wysunięta jest poza oś ciała. Pod wpływem długiego siedzenia dochodzi również do osłabienia mięśni grzbietu. Przepuklina kręgosłupa pojawia się często u osób z nadwagą, narażonych na przewlekły stres a także u zawodowych kierowców i kobiet w ciąży.
Objawy przepukliny kręgosłupa
Najbardziej charakterystycznym objawem dyskopatii jest ból spowodowany uciskaniem krążka na otaczające go nerwy, jego nasilenie jest różne w zależności od odcinka kręgosłupa, w którym występuje. W przypadku uszkodzenia fragmentu szyjnego może pojawić sztywność szyi, ból oraz problemy przy poruszaniu głową, mrowienie bądź rwa barkowa. Mrowienie i drętwienie może promieniować do kończyn górnych, dochodzi także do bólów i zawrotów głowy. Często dochodzi do osłabienia mięśni rąk i problemu z utrzymaniem przedmiotów w rękach.
W przypadku przepukliny odcinka lędźwiowego pojawia się charakterystyczny, silny ból w krzyżu promieniujący czasami do nogi i pośladka. Może dojść do mrowienia i drętwienia a także utraty czucia w kończynie. Ból może pojawić się w okolicy pachwin i podbrzusza, istnieje także ryzyko wystąpienia rwy kulszowej. U niektórych chorych pojawia się zaburzenie funkcji seksualnych. W przypadku nasilenia przepukliny może pojawić się ucisk po obu stronach ciała, wzmożenie częstotliwości oddawania moczu oraz ból przy oddawaniu stolca.
Przepuklina odcinka piersiowego objawia się bólem w okolicy żeber nasilonym podczas kaszlu, kichnięcia, czy śmiechu. Często pojawia się kłucie serca i ból w klatce piersiowej.
Leczenie przepukliny kręgosłupa
Przy pojawieniu się pierwszych objawów w tym bólu promieniującego do innych części ciała pierwszym najważniejszym krokiem jest odciążenie kręgosłupa, odpoczywanie, zaprzestanie aktywności fizycznej oraz wykonywania czynności narażających kręgosłup na dodatkowe obciążenie. Kolejnym krokiem jest wizyta u lekarza i postawienie trafnej diagnozy. Należy ocenić stan neurologiczny chorego, zdiagnozować, którego odcinka może dotyczyć przepuklina oraz przeprowadzić badania dodatkowe takie jak tomografia komputerowa i rezonans magnetyczny. Neurolog lub ortopeda może zalecić przyjmowanie środków przeciwzapalnych, które zmniejszą obrzęk powstały w wyniku nacisku. W przypadku mniej zaawansowanych zmian stosuje się zachowawcze metody leczenia takie jak ćwiczenia, sterydoterapię, masaże, fizykoterapię, terapię ciepłem, terapię prądem, laseroterapię czy krioterapię.
Nawracająca przepuklina kręgosłupa a także silniejsze dysfunkcje takie jak osłabienie tkanki mięśniowej, zaburzenia czucia, czy silne bóle mogą być sygnałami do przeprowadzenia zabiegów operacyjnych. W zależności od stopnia nasilenia schorzenia stosuje się różne metody operacyjne takie jak:
- MED (mikroendoskopowa dyscektomia) – polega na wprowadzenie endoskopu przez niewielkie nacięcie w skórze i usunięciu fragmentu dysku uciskającego nerwy
- PLDD (przez skórna laserowa dekompresja dysku) – polecana jest osobom starszym oraz we wczesnym stadium zwyrodnienia krążków międzykręgowych. Polega na usunięciu fragmentu dysku poprzez umieszczeniu końcówki lasera i aplikacji dużej wiązki energii
- IDET (termonukleoplastyka) – Polega na wprowadzeniu cewnika oraz rozgrzaniu temperatury jego końcówki do 50 stopni Celsjusza – powoduje to obkurczenie się warstw otaczających jądro dysku i zmniejszenie jego ucisku na nerwy
W przypadku nawrotów choroby koniecznie jest przeprowadzenie operacji chirurgicznej podczas której usuwany jest krążek międzykręgowy. Przepuklina kręgosłupa zawsze objawia się bólem o różnym stopniu nasilenia jednak każdy najmniejszy objaw powinien być niezwłocznie skonsultowany z lekarzem. Lekceważenie objawów może prowadzić do bardzo groźnych dla naszego zdrowia powikłań, w najgorszym przypadku do niedowładu kończyn oraz paraliżu.
