Delirium (lub majaczenie), to dość często spotykane zaburzenie neuropoznawcze. Nie jest chorobą psychiczną, a zespołem objawów, które mogą pojawić się podczas przebiegu różnych chorób somatycznych.
Spis treści
Przyczyny
Termin „delirium” najbardziej kojarzy nam się z używkami. Objawy majaczenia występują bowiem najczęściej w przypadku odstawienia długo stosowanych środków psychoaktywnych, oraz leków, lub w przypadku zatrucia się nimi. Szczególnie znane jest delirium alkoholowe, z objawami którego stykają się w poważniejszych przypadkach nałogowi miłośnicy trunków. Majaczenie równie często pojawia się w przypadku osób w podeszłym wieku, u pacjentów chirurgicznych po znieczuleniu ogólnym, lub przy bardzo wysokiej gorączce.
Objawy
Objawy towarzyszące delirium to przede wszystkim halucynacje, omamy wzrokowe , słuchowe i dotykowe, którym niejednokrotnie towarzyszy lęk i pobudzenie psychomotoryczne. Osoba dotknięta tym stanem ma problemy z koncentracją i jest zdezorientowana w czasie i w przestrzeni. Występują również zaburzenia snu.
Wyróżnia się trzy rodzaje majaczenia:
- Hiperaktywne- W tym wypadku występuje zwiększona aktywność ruchowa i pobudzenie, a także zmienne nastroje, oraz agresja.
- Hipoaktywne- Objawia się zmniejszeniem aktywności psychoruchowej. Niekiedy do stanu zmniejszonej reaktywności na bodźce, oraz dezorientacji zwanym „Stuporem”. Osoby w tym stanie wydają się senne i wycofane.
- Mieszane- W tej postaci delirium pojawiają się objawy zaburzeń świadomości, oraz koncentracji, jednak nie towarzyszą im zmiany w aktywności ruchowej.
Diagnostyka
Przy diagnostyce delirium należy zwrócić uwagę przede wszystkim na następujące objawy:
- zaburzenia przytomności;
- zaburzenia funkcji poznawczych;
- ostry początek i nasilenie objawów;
- obecność choroby somatycznej, lub możliwość zatrucia.
Powyższe oznaki mieszczą się w kryteriach diagnostycznych delirium, które zostały sformułowane w klasyfikacjach chorób ICD-10 i DSM-IV. W owych kryteriach uwzględniono również zaburzenia psychoruchowe, zaburzenia snu i zmiany rytmu dobowego, oraz zaburzenia na tle emocjonalnym. Niekiedy niewielkie zmiany stanu psychicznego pacjenta mogą świadczyć o delirium, dlatego do postawienia odpowiedniej diagnozy, konieczny jest lekarz specjalista. Psychiatra, neurolog, chirurg, internista, lub inny specjalista od chorób somatycznych.
Leczenie
Przed podjęciem leczenia, konieczne jest dokładne określenie przyczyn majaczenia. Nie opracowano dotychczas powszechnej terapii farmakologicznej dla chorych z tą przypadłością, dlatego powstają kontrowersje na temat niektórych sposobów leczenia. Uważa się jednak, że zarówno działania farmakologiczne, jak i niefarmakologiczne odgrywają istotną rolę w leczeniu. Przy czym metody wykluczające leki, są znacznie bezpieczniejsze, szczególnie dla osób starszych. W przypadku delirium alkoholowego najlepiej pacjenta hospitalizować. Poza podaniem medykamentów, lekarze zadbają o odpowiednie nawodnienie i odtrucie organizmu.
