Łupież, mimo że nie jest schorzeniem zagrażającym życiu, może spędzać sen z powiek, przysparza wielu trosk, dyskomfort i negatywnie wpływa na jakość życia. Ta widoczna gołym okiem dolegliwość rzadko daje się usunąć raz na zawsze, gdyż należy pozbyć się przyczyny tego schorzenia, nie tylko jego śladów. Podobno nawet 3 miliony Polaków zmaga się z łupieżem. Spowodowany jest zarówno czynnikami zewnętrznymi (tj. dieta, styl życia, wpływ środowiska), jak i czynnikami wewnętrznymi – nieprawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego, neurologicznego i hormonalnego.
Jednak główną przyczyną łupieżu jest inwazja drożdżopodobnych grzybów Malassezia (głównie M. globosa oraz M. restricta), którego rozwój przyspiesza wydzielanie się sebum i zwiększa rozrastanie się górnej warstwy naskórka. Bytują one na skórze całego człowieka, zazwyczaj nie czyniąc mu krzywdy.
Spis treści
Główne objawy łupieżu
- Białe, drobne suche lub większe natłuszczone fragmenty martwej skóry, widoczne na włosach, ubraniu i ramionach.
- Świąd głowy (stały lub okresowy)
- Większy lub mniejszy łojotok
Charakterystyczne złuszczanie się większych grup obumarłych komórek posiada różne formy – od łagodniejszego, co przypomina suchą skórę, do rozległego i nawracającego. Częściej występuje u mężczyzn. Pojawia się w początkowym stadium okresu dojrzewania, następnie jego największa aktywność przypada na początek dwudziestego roku życia oraz często pojawia się po pięćdziesiątym roku życia. Rzadziej występuje u dzieci i osób starszych. Dzieje się tak dlatego, że przyczyną niekontrolowanego namnażania się grzybów Malassezia jest spadek odporności organizmu, niedobór cynku i silny łojotok, co często występuje w okresie dojrzewania i u młodych dorosłych.
Czemu sprzyja łupież?
- Przesuszonej skórze.
podczas zimy, gdy nosimy czapkę, częściej suszymy włosy, skóra staje się sucha, a częste mycie głowy w tym wypadku jeszcze pogłębia ten stan. Wtedy sypie się nam na ramiona łupież w postaci drobnych, suchych okruszków. - Niedostatecznej higienie!
jest to tak naprawdę główna przyczyna powstawania łupieżu. Mimo wszystko, jest jednak ona najłatwiejsza do usunięcia. Gdy myjemy włosy zbyt rzadko, dochodzi do nadmiernego gromadzenia się łoju i martwych komórek skóry. Jeśli nie są one regularnie usuwane, powstaje łupież. W tym wypadku przybiera on postać sporych, tłustych fragmentów naskórka - Łuszczycy.
zwykle chorzy na łuszczycę są świadomi łupieżu i wiedzą jak go leczyć, ponieważ choroba ta najczęściej rozpoczyna się od łuszczenia się skóry na tułowiu, łokciach i kolanach, a dopiero później może zaatakować skórę głowy. - Alergii.
chodzi tu o nadwrażliwość na pewnego rodzaju kosmetyki. Łupież pojawia się zwykle po rozpoczęciu stosowania jakiegoś nowego preparatu, więc łatwo zorientować się, że może to być główną przyczyną. - Nieprawidłowej diecie.
dieta uboga w witaminy i mikroelementy, które są niezbędne do funkcjonowania naszego organizmu, w tym także skóry. - Egzemie.
stan zapalny skóry, objawiający się świądem i wypryskami, grudkami występującymi w różnych miejscach ciała, czasem także na głowie. Leczenie zaleci dermatolog, który zajmuje się już podstawową chorobą pacjenta. - Zaburzeniom hormonalnym.
Łupież dzielimy na dwa podstawowe rodzaje – suchy i tłusty. Suchy jest najczęstszą odmianą łupieżu. Powstaje zwykle na skórze o skłonnościach do łojotoku. Objawia się swędzeniem i nadmiernym złuszczaniem małych, białych, suchych płatków naskórka. Łupież suchy może wystąpić też na normalnej skórze głowy – wtedy najczęściej jest związany z podrażnieniem kosmetykami lub przebywaniem w suchych, przegrzanych i klimatyzowanych pomieszczeniach.
Tłusty jest ciężką odmianą łupieżu suchego. Dużo ciężej się go pozbyć. Mamy z nim do czynienia, gdy fragmenty złuszczającego naskórka są żółtawe i tłuste. Może to prowadzić do łojotokowego zapalenia skóry, w związku z czym najlepiej udać się z nim do lekarza.
Wyróżniamy także łupież pstry. Jest to dolegliwość, która dotyka w głównej mierze skórę klatki piersiowej. On także wywoływany jest przez drożdżaki, które każdy ma w swojej skórze, a jego główną przyczyną jest niska odporność, stosowana doustna antykoncepcja, przyjmowane leki oraz doustna terapia środkami steroidowymi. Dość często występuje w okresie dojrzewania, gdy skóra wydziela większe ilości łoju, ale może się również pojawić u kobiet w ciąży.
Objawy łupieży pstrego: nieregularne plamy pojawiające się na klatce piersiowej, osiągające średnicę około 3-4mm. Mają bardzo jasno zaznaczone krawędzie, mogą się zlewać tworząc mozaikowate wzory. Zazwyczaj ich barwa jest ciemno beżowa lub czerwona, ale ich brzegi mogą być szare. Powstające plamy ulegają łuszczeniu wywołując niekiedy swędzenie, podobnie jak w przypadku normalnego łupieżu. Rozpoznanie łupieżu pstrego nie jest trudne, szczególnie w okresie letnim, ponieważ zaatakowane miejsca nie opalają się. Spowodowane jest to blokowaniem syntezy melatoniny przez grzyby.
W przypadku zignorowania tych plam, po kilku tygodniach robią się one coraz jaśniejsze i znacznie różnią się od naturalnego koloru skóry. Najlepszym sposobem na leczenie łupieżu pstrego jest zastosowanie miejscowych środków przeciwgrzybicznych, które niszczą bytujące na skórze drożdżaki.
Jeszcze jednym rodzajem łupieżu jest łupież różowy Gilberta. Dotyka on głównie dzieci i ludzi młodych i trwa około miesiąca. Jest on mało uciążliwy, pojawiają się małe plamki na tułowiu, rękach oraz nogach. Najbardziej charakterystycznym objawem jest pierwsza plamka na tułowiu, która nazywana jest blaszką macierzystą. Może się rozszerzyć do kilku centymetrów i wkrótce zaczyna się łuszczyć na brzegach. Swędzi umiarkowanie, świąd nasila się, kiedy się zgrzejemy i spocimy. Po pewnym czasie, zazwyczaj po tygodniu, pojawiają się nowe plamki. Są różowe, okrągłe lub owalne i nigdy się nie zlewają w większe plamy, tak jak zdarza się to w innych schorzeniach skóry.
Przyczyny łupieżu różowego nie są do końca znane. Jest prawdopodobieństwo, że powodem są drobnoustroje bądź wirus opryszczki typu 7. Jest to jednak na razie tylko domniemanie.
Czas trwania tego schorzenia jest bardzo różny – średnio utrzymuje się około miesiąca.
Jak domowo wyleczyć łupież? Mamy na to sposób!
- Napar z tymianku
Czubatą łyżeczkę tymianku zalej szklanką wrzątku i zaparzaj 10 min. Przestudź i wmasuj w skórę głowy po umyciu. Nie spłukuj. Stosuj po każdym myciu. - Oleiste kompresy
¼ szklanki oliwy wlej na dłonie, a następnie wmasuj ją w skórę głowy. Oliwę pozostaw na 10 minut, potem jeszcze raz wykonaj masaż, lekko przy tym drapiąc skórę. Umyj głowę delikatnym szamponem. - Olejek rycynowy
Na umytą skórę głowy nanieś olejek rycynowy. Zostaw go na pół godziny, głowę owiń ręcznikiem. Głowę myjemy nawet kilka razy. Niedokładnie spłukany olejek pozostawia na włosach tłusty nalot. - Czosnek
Wystarczy dwa ząbki rozgnieść i dodać do szklanki ciepłej wody. Miksturę wcieramy w skórę głowy i zostawiamy na około 5 minut. Włosy wystarczy spłukać. Niestety, czosnek zostawia brzydki zapach, dlatego głowę można delikatnie umyć szamponem. Miksturę nie należy stosować częściej niż raz w tygodniu, gdyż może podrażnić skórę. - No i w końcu szampon przeciwłupieżowy!
Pomijając preparaty przepisywane na receptę przez lekarza dermatologa, w drogeriach i aptekach mamy do wyboru środki zawierające składniki walczące z różnymi postaciami łupieżu. Są to przeważnie kwas salicylowy, pirytionian cynku, siarczek selenu, ketokonazol, chlorek 1-metylonikotynamidu lub inne pochodne imidazolowe, a także różne substancje odżywcze, wzmacniające, nawilżające redukujące objawy łupieżu i pomagające w utrzymaniu zdrowia i równowagi skóry głowy. Najpopularniejszym szamponem przeciwłupieżowym jest oczywiście head&shoulders. Szampon ten ma zrównoważone pH – odpowiednie dla skóry głowy – i przeznaczony jest do codziennego stosowania, nie jest więc bardzo agresywny. Głównym składnikiem tych szamponów jest pirytionian cynku, który zabezpiecza kosmetyk (pełni więc podwójną rolę – w tym konserwantu), a także skórę przed gnieżdżeniem i namnażaniem bakterii, pleśni i grzybów. Dodatkowo zawiera składniki nawilżające i odżywcze i nadaje włosom piękny, lśniący wygląd. Jego cena to około 16zł za 250ml.
Sposobów na łupież może być oczywiście jeszcze więcej. Wymieniliśmy te najbardziej skuteczne. Jeśli jednak nadal borykasz się z tym schorzeniem, możesz spróbować jeszcze innych sposobów lub najlepiej skonsultować się z lekarzem.
