Nie od dziś wiadomo, że cukier wpływa niekorzystnie na zdrowie i z tego powodu powinno się maksymalnie ograniczać jego spożycie. Niemniej jednak, większość ludzi przyzwyczaiła się już do obecności słodkiego smaku i mają trudność z całkowitą rezygnacją z niego. Na szczęście, na rynku istnieje już kilka zamienników sacharozy, które są słodkie, ale nie oddziałują na organizm tak negatywnie jak ona. Jednym z takich zamienników jest stewia. Podpowiadamy co to za roślina, czy warto zastąpić nią cukier oraz w jakich formach można ją zakupić.
Spis treści
Stewia – co to za roślina?
Stewia to roślina jednoroczna, pochodząca z Ameryki Południowej. Od dawna wykorzystywano ją tam jako naturalny słodzik. W Europie i USA zawitała stosunkowo niedawno. Stewią nazywamy zarówno roślinę, jak i wytworzone z niej produkty słodzące.
Stewia – jaki jest jej skład chemiczny?
Suszone liście stewii stanowią bogactwo składników odżywczych, korzystnych dla organizmu. Możemy w niej znaleźć węglowodany, błonnik, białka i tłuszcze. W stewii występują również witaminy i minerały takie jak: wapń, potas, sód, magnez, żelazo, fosfor, cynk, selen, miedź, mangan, witamina B2, witamina C, kwas foliowy. Stewia stanowi również źródło antyoksydantów. Z kolei za jej słodki smak odpowiadają glikozydy stewiolowe. Są to głównie stewiozyd i rebaudiozyd. Substancje te są od 250 do nawet 450 razy bardziej słodkie niż sacharoza. Stewiozyd to krystaliczny, biały proszek, bez zapachu. Stanowi od 6 do 18 procent masy świeżych liści stewii, z których jest izolowany. To naturalny związek, który nie ma kalorii. Odpowiada za gorzkawy posmak stewii. Działa ochronnie na szkliwo.
Rebaudiozyd jest najmniej gorzki ze wszystkich glkozydów stewiolowych i jest najbardziej stabilny. Stanowi od 2 do 4 procent zawartości świeżych liści. Na terenie UE, glikozydy stewiolowe w żywności oznacza się symbolem E960.
Stewia – kalorie
Organizm ludzki nie trawi glikozydów stewiolowych. To sprawia, że stewia nie zawiera żadnych kalorii. Dzięki temu nie podnosi wartości energetycznej posiłków. Bez obaw więc, mogą po nią sięgać osoby otyłe lub dążące do utraty masy ciała.
Stewia – właściwości zdrowotne
Oprócz korzystnego wpływu na smak potraw, stewia oddziałuje również pozytywnie na organizm. Jej spożywanie przyczynia się do obniżenia poziomu cukru we krwi oraz obniżenia ciśnienia krwi. Jest przyjazna dla szkliwa, co więcej działa antybakteryjnie, przeciwgrzybiczo i przeciwpróchniczo. Z tego powodu używana jest jako komponent past do zębów. Stymuluje również układ odpornościowy i działa przeciwzapalnie. Przy tym wszystkim nie wywołuje alergii. Stewia stosowana zewnętrznie, ma z kolei zbawienny wpływ na skórę, szczególnie trądzikową. Oczyszcza ją, odżywia i regeneruje. Łagodzi i przyspiesza gojenie zmian trądzikowych.
Stewia – w jakich postaciach występuje?
Suszone liście stewii, czyli słodzik najbardziej naturalny i najmniej przetworzony. Niestety może zabarwiać potrawy oraz nadawać im posmak liści. Wyciąg/ekstrakt ze stewii – nazywany również syropem ze stewii lub fluidem ze stewii. Produkt jest naturalny, mało przetworzony. Nie barwi potraw. Można zakupić gotowy syrop lub samodzielnie przygotować go z liści.
Stewia w tabletkach – najbardziej przetworzona postać stewii. W tej formie znajdziemy najczęściej rebaudiozyd A lub glikozydy stewiolowe z dodatkami polepszającymi smak, które najczęściej są naturalne (np.sorbitol). Smak słodzików w tabletkach jest najbardziej zbliżony do cukru.
Stewia – cena
Ceny suszonych liści stewii są bardzo zróżnicowane. W przeliczeniu na kilogram produktu wahają się od około 30 zł do ponad 100-150 zł, w zależności od producenta.
Syrop ze stewii z kolei zakupimy w cenie od 15 do 50 zł za 100 ml.
Drażetki ze stewii zakupimy już za około 10 – 15 zł za 200 drażetek.
Stewia – przeciwwskazania.
Jak już wiemy, stewia wpływa zarówno na poziom cukru we krwi jak i ciśnienie krwi. Z tego powodu, osoby u których występują jakiekolwiek zaburzenia tych parametrów, powinny zdecydowanie skonsultować spożywanie stewii z lekarzem.
Pamiętajmy też, że dzienna zalecana dawka to 4mg na kilogram masy ciała.
Podsumowując, stewia to świetny zamiennik cukru, który oprócz słodkiego smaku dostarcza również składników odżywczych. Występuje w kilku postaciach, więc każdy może znaleźć odpowiednią dla siebie. Pamiętajmy jednak pamiętać o tym, że w przypadku niektórych chorób jej przyjmowanie należy skonsultować z lekarzem. Pilnujmy również, żeby nie przekraczać zalecanej dziennej normy.