W Polsce mało znany, napój pozyskiwany głównie z grzyba japońskiego. Kombucha, bo o niej mowa, posiada wiele cennych dla naszego zdrowia właściwości. Dlaczego warto ją stosować? Jak ją sporządzić?
Kombucha (tzw. grzyb herbaciany) to kolonia bakterii i specjalnej symbiotycznej kultury drożdży powstała z grzybka japońskiego. Ma ona postać galaretowatej masy w kształcie placka. Dodana do posłodzonej herbaty inicjuje proces fermentacji, w wyniku którego powstaje napój z kombuchy. Zawiera on liczne kwasy organiczne, m.in. kwas octowy, mlekowy i glukonowy, witaminy z grupy B, kwas askorbinowy (witamina C) i składniki mineralne, takie jak cynk (jest go najwięcej), magnez, wapń, żelazo i miedź. Ponadto można znaleźć w nim również alkohol, kofeinę, cukier i inne substancje.
Spis treści
Właściwości kombuchy
Kombucha ze względu na swój skład posiada wiele właściwości zdrowotnych, wpływających pozytywnie na cały organizm. Do głównych zalet napoju z kombuchy należą:
- oczyszczenie organizmu – detoksykuje on organizm, wchłania toksyny oraz metale ciężkie gromadzące się w układzie pokarmowym, a także dzięki niemu usuwane są zaskórniki i zmiany bakteryjne na skórze,
wzmocnienie odporności – zawiera on wiele dobroczynnych substancji, wspomagających pracę układu odpornościowego oraz zapobiega rozwojowi patogenów, - regulacja ciśnienia krwi – pomaga on regulować prawidłowe ciśnienia krwi,
- regulacja trawienia – reguluje on procesy trawienia oraz pozbywania się nadmiaru gazów z jelit, dodatkowo usprawnia wypróżnianie oraz zapobiega zaleganiu pokarmu w jelitach,
- wsparcie pracy wątroby i trzustki – reguluje on wytwarzanie żółci, a także wpływa na procesy oczyszczania wątroby z toksyn,
- stabilizacja poziomu cholesterolu oraz przyspieszenie metabolizmu – reguluje on poziom metabolizmu, który przyspiesza, pomagając tym szczególnie osobom z niedoczynnością tarczycy i zaburzeniami metabolicznym,
- wspomaganie procesu odchudzania – reguluje apetyt, zmniejsza ochotę na słodycze,
- polepszenie nastroju i samopoczucia – działa pozytywnie na układ nerwowy, a także jako efekt placebo, ze względu na poprawę stanu zdrowia, lepszą samoocenę i samopoczucie,
- zwiększenie sił i energii – ze względu na swoje działanie detoksykujące, dodaje sił witalnych i energii do działania,
- regeneracje stawów – zbawiennie działa na stawy i chrząstki, przyspiesza odbudowę tkanki łącznej, szczególnie po urazach,
przeciwdziałanie rozwojowi chorób nowotworowych i miażdżycy – zmniejsza wpływ wolnych rodników na tkanki i komórki, przez co opóźnia proces ich starzenia i zmniejsza prawdopodobieństwo rozwoju chorób nowotworowych, - przyspieszenie gojenia się ran – w formie okładów, działa również jako swoisty okład na rany, zapobiegając tworzeniu złogów i blizn.
Skutki uboczne stosowania kombuchy
Najpopularniejszymi skutkami ubocznymi picia napoju z grzyba herbacianego są biegunki, zaparcia, wzdęcia i bóle głowy. Jednak wszystko to powinno ustąpić po kilku dniach.
Faktem jest natomiast to, że badania nad toksycznością kombuchy dla ludzi nie zostały jeszcze przeprowadzone. W fachowej literaturze można jednak spotkać się z opisami przypadków, w których po spożyciu kombuchy wystąpiły takie objawy, jak:
- kwasica mleczanowa,
- uszkodzenia wątroby z objawami żółtaczki,
- alergie skórne i wysypki,
- nudności, wymioty,
- bóle głowy i szyi,
- ostra niewydolność nerek.
Poza tym stwierdzono, iż zdarzały się sytuacje, w których kwasy zawarte w owym napoju wchodziły w reakcje z barwnikami i metalami ciężkimi, pochodzącymi z naczyń, w których go przechowywano. Ważne jest jednak to, że negatywne skutki uboczne pojawiają się jednak sporadycznie i nie ma jednoznacznego dowodu na ich związek ze spożywaniem kombuchy. Mimo to picie tego napoju wymaga dużej ostrożności, zwłaszcza, gdy przygotowuje się go samodzielnie, w domu.
Przeciwwskazania do spożywania kombuchy
Ze względu na zawartość alkoholu nie mogą jej spożywać dzieci i kobiety w ciąży. Ponadto z powodu znacznej ilości cukru nie zaleca się napoju osobom z cukrzycą. Skutki uboczne mogą obejmować zaburzenia ze strony układu pokarmowego (do kombuchy należy przyzwyczajać się stopniowo) i bóle głowy (może być to efekt wydalania toksyn).
Zastosowania kombuchy
Kombucha ze względu na swoje prozdrowotne właściwości najczęściej stosowana jest jako suplement diety. Ponadto znalazła ona też szerokie zastosowanie w kosmetyce. Bowiem może być stosowana w wielu zabiegach pielęgnacyjnych skóry. Dodatkowo ze względu na swoje właściwości oczyszczające jest świetną alternatywą dla toników, zwłaszcza tych, przeznaczonych do cery trądzikowej. Grzyb herbaciany likwiduje bowiem trądzik i zapobiega jego ponownemu powstawianiu. Poza tym, dzięki posiadaniu w składzie alkoholu kombucha likwiduje szkodliwe bakterie żyjące na skórze, jednocześnie nie podrażniając jej. Ponadto doskonale sprawdza się również w przypadku wykonania peelingu efektownie usuwającego martwy naskórek. Stosowana jest również w pielęgnacji włosów. Dzięki zawartości witamin z grupy B i witaminy C poprawia ich kondycję, a także nadaje im miękkości i gęstości.
Kombucha- przepis
Osoby, które nie mają większych problemów zdrowotnych mogą bez większych obaw cieszyć się oryginalnym smakiem kombuchy. Co ciekawe, nie zawsze trzeba kupować ją w sklepie. Przy odrobinie cierpliwości i wprawy, każdy z nas może przygotować domową wersję tego napoju. Oto przykładowy przepis na kombuchę:
Składniki:
- 2 litry wody mineralnej niegazowanej
- 160 gramów cukru brązowego
- 2 łyżeczki zielonej herbaty liściastej
- 1 kombucha
- zaczyn: 200 ml wywaru z poprzedniej fermentacji (albo ocet winny)
Przygotowanie:
Herbatę umieszczamy w porcelanowej misce, a następnie zalewamy ją 1,2 litra wrzątku. Następnie powinna się zaparzać przez ok. 10 minut. Kiedy będzie już gotowa, należy dodać do niej cukier i dokładnie wszystko wymieszać. Kolejno przelewamy herbatę przez sitko do naczynia, w którym odbywać się będzie fermentacja i dolewamy resztę wody. Kiedy napar ostygnie do temperatury pokojowej, wlewamy do niego zaczyn i (po dokładnym umyciu rąk) wrzucamy kombuchę – ciemniejszą stroną do dołu. Następnie przykrywamy mieszankę gazą, przytwierdzamy ją gumką do brzegów naczynia i odstawiamy wszystko w suche, ciepłe i ciemne miejsce – koniecznie oddalone od roślin. Po maksymalnie 10 dniach fermentacji kombucha powinna być gotowa. Wtedy to należy oddzielić nowopowstały grzybek od starego i umieścić je w osobnych naczyniach z pokrywką. Jeśli zalejemy je odrobiną napoju z kombuchy i wstawimy do lodówki, możemy w ten sposób przechowywać „grzybki” nawet przez 3 lata. Gotowy napój z kombuchy przelewamy przez sitko do szklanych słoików, lekko zakręcamy wieczka i wstawiamy je do lodówki, żeby nie skwaśniały. Kombucha najlepiej smakuje schłodzona. Jeżeli nigdy wcześniej nie piliśmy tego napoju, powinniśmy zaczynać od dawek minimalnych (30 ml) i obserwować reakcję naszego organizmu.
Kombuchy, jak niemal wszystkiego, każdy powinien spróbować choć raz w życiu. Jeśli nie zaobserwujemy żadnych działań niepożądanych możemy stosować ją regularnie w małych dawkach z niewielkimi odstępami czasowymi. Być może dzięki temu poczujemy się zdrowsi i pełni energii. Kto nie ryzykuje, ten nie wygrywa!