Dorsz, czyli jedna z popularniejszych ryb w Polsce. Chętnie po nią sięgamy, obok łososia czy pstrąga. Jest to bardzo dobry wybór, biorąc pod uwagę wartości odżywcze oraz zdrowotne.
Spis treści
Ryba w walce z głodem
W przeszłości dorsz był rybą tanią, łatwo dostępną. Ratował ludzi przed widmem głodu, zwłaszcza, że jego przechowywanie było stosunkowo łatwe – solone i suszone dorsze można było wystawić na wiatr lub zostawić w spiżarni. Z tego też względu połów dorsza był tak duże, że w pewnym momencie go przełowiono. Obecnie dorsza można poławiać jedynie w rejonach certyfikowanych przez MSC.
Gdzie odbywają się połowy dorsza?
Dorsz jest rybą morską spotykaną także w Morzu Bałtyckim (zwany dorszem bałtyckim), jednak na polski rynek trafiają głównie ryby z mórz arktycznych (tzw. wątłusze) Możemy spotkać kilka gatunków dorsza, ten najbardziej popularny w Polsce to dorsz atlantycki, istnieje także dorsz pacyficzny łowiony przy wybrzeżach Alaski. Do naszego kraju trafia zawsze głęboko mrożony i jest tańszy od atlantyckiego. Jest to ryba drapieżna, która potrafi osiągnąć wymiary nawet do 2 metrów.
Dorsz na zdrowie
Mięso dorsza jest nie dość że smaczne, to także zdrowe. Charakteryzuje się białą barwą oraz delikatnością. Jest to ryba niezwykle chuda, przypuszcza się, że tłuszcz stanowi 1% całego składu ryby (w tym są kwasy tłuszczowe Omega-3, wykorzystywane w leczeniu i profilaktyce chorób związanych z krążeniem – miażdżycy i nadciśnienia tętniczego krwi). Dzięki temu dorsz nie jest rybą dostarczającą wielu kalorii, co jest szczególnie istotne dla osób chcących schudnąć. W 100 gramach ryby znajdziemy jedynie około 80 kalorii.
Poza tym dorsz jest świetnym źródłem białka, na 100 g mięsa znajdziemy aż 18 g pełnowartościowego białka. Dlatego też z powodzeniem może ono zastąpić drób oraz mięso czerwone. Powinny o tym pamiętać osoby aktywne fizycznie, których dorsz może być dodatkowym posiłkiem na uzupełnienie białka.
Dorsz jest także bogatym źródłem witamin i minerałów niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania całego organizmu. Są to m.in. witaminy z grupy B oraz witamina D, które wspierają układ nerwowy oraz hormonalny. Dodatkowo zawarta w dorszu witamina B12 wspiera wytwarzanie krwinek czerwonych. Dlatego ten rodzaj ryby powinny spożywać osoby borykające się z anemią. Dodatkowo w dorszu znajdują się liczne minerały tj. fosfor, potas, magnez, jod, selen. Warto zwrócić uwagę na najmniej znany z tej grupy selen. Jest to pierwiastek niezwykle istotny do prawidłowego funkcjonowania tarczycy. Kobiety cierpiące na niedoczynność lub nadczynność tarczycy powinny dbać o odpowiedni poziom selenu – jedną z przyczyn problemów z tym narządem jest właśnie niedobór tego pierwiastka.
Zastosowania kulinarne, czyli jak wybrać i przygotować dorsza?
Jeżeli mamy taką możliwość najlepiej wybrać świeżego dorsza. Warto przy tym zwrócić uwagę na termin dostawy ryby. Jednym z czynników świeżości jest zapach, dlatego można zapytać sprzedawcę o możliwość powąchania wybranego kawałka. Sposób przechowywania też jest istotny – jeśli jest to ryba świeża powinna leżeć w całości zanurzona w lodzie (dzięki czemu na długo zachowa świeżość oraz wartości odżywcze). Jeśli nie przygotowujemy ryby od razu po przyjściu do domu powinniśmy także przechowywać ją w taki sposób w domowych warunkach. Przy wyborze mrożonego filetu, należy przyjrzeć się okazowi – powierzchnia ryby powinna błyszczeć i być jak najmniej porowatą.
Przyrządzenie tej ryby nie należy do najtrudniejszych. Przykładowo dorsz z piekarnika – bardzo szybko robi się miękki, a dodatki tj. masło, cytryna i odpowiednie przyprawy dopełniają jego smaku. Można go podawać z różnego rodzaju kaszą, ziemniakami czy frytkami oraz surówką warzywną. Dorsz pieczony ma niezwykle aksamitne i delikatne mięso, więc będzie odpowiednim wyborem na lekkostrawny i pełnowartościowy posiłek. Poza tym z dorsza często przygotowuje się zupę rybną oraz pulpety. Nad polskim morzem jest to jedna z najpopularniejszych ryb – podaje się ją zazwyczaj w formie panierowanego filetu. Natomiast w Anglii jest on podstawą do tradycyjnego dania fish&chips, czyli ryby z frytkami.
