Pod względem wizualnym brukselka przypomina miniaturową kapustkę. Takie skojarzenie jest jak najbardziej trafne, ponieważ oba warzywa są ze sobą spokrewnione. Przyjmuje się, iż mniejsza z nich powstała dzięki skrzyżowaniu jarmużu z kapustą głowiastą. Choć brukselka ustępuje kapuście rozmiarem, niewątpliwie nie zostaje w tyle pod względem wartości odżywczych i walorów smakowych.
Spis treści
Brukselka na straży zdrowia
Kapusta warzywna brukselska, bo tak brzmi jej pełna nazwa, zasłynęła w ostatnich latach ze swoich antyrakowych właściwości. Wykazano, że zawarty w zielonych główkach przeciwutleniacz sulforafan ma istotnie znaczenie w m.in. profilaktyce nowotworów piersi, prostaty, płuc, żołądka, jelita grubego. Spożywanie tego warzywa jest też pomocne przy rekonwalescencji po chorobie nowotworowej. Brukselka to też obfitość glukozynolanów. Pod tą skomplikowaną nazwą kryją się bardzo pożyteczne związki, którym przypisuje się stymulację procesów apoptozy, czyli samozagłady chorobliwie zmienionych komórek organizmu. Niestety, gotowanie, czyli najbardziej popularny sposób obróbki cieplnej tego warzywa w znacznej mierze pozbawia je tych drogocennych właściwości. Z kolei rozgotowanie sprawia, że staje się ono niesmaczne i niemal bezwartościowe. Aby uniknąć strat najlepiej krótko gotować brukselkę na parze lub jeść ją… na surowo. Nie każdy o tym wie, ale równie dobrze może być ona spożywana właśnie w takiej postaci – zdaniem większości koneserów wówczas zyskuje na smaku.
Brukselka a prokreacja?
Osoby starające się o dziecko powinny włączyć brukselkę do swojego jadłospisu, dotyczy to zarówno kobiet jak i mężczyzn. Dzieje się tak, ponieważ omawiane warzywo stanowi bogate naturalne źródło kwasu foliowego, czyli witaminy B9, która u pań reguluje poziom estrogenów (grupie żeńskich hormonów płciowych m.in. umożliwiających zajście w ciążę i jej donoszenie). Natomiast u panów poprawia jakość nasienia, wpływając na liczebność i żywotność plemników. Kwas foliowy zapobiega powstawaniu wad cewy nerwowej u płodu (a te są bardzo ciężkie: bezmózgowie oraz rozszczep kręgosłupa). Szczególnie ważne jest, aby dieta bogata w kwas foliowy (i jego suplementacja) weszła
w nawyk kobietom na już etapie planowania ciąży (najlepiej z kilkumiesięcznym wyprzedzeniem). Ponieważ podczas pierwszych decydujących tygodni (cewa nerwowa kształtuje się do ok. 5 tygodnia ciąży) bardzo rzadko zdarza się, by kobieta miała świadomość, że już jest w ciąży. Co ciekawe, z uwagi na zawartość witaminy B6 brukselka uznawana jest też za damski afrodyzjak!
Czy brukselka pomoże mi schudnąć?
Choć można spotkać się ze sprzecznymi informacjami na temat jej wpływu na odchudzanie, brukselka na ogół stanowi wartościową pozycję również w menu osób pragnących pożegnać nadwagę. Przede wszystkim przez wzgląd na niską kaloryczność: 100g tego warzywa to zaledwie 37 kcal. Dodatkowo, zawiera ona znaczne ilości błonnika pokarmowego oraz wartościowe białko, dzięki czemu uczucie sytości po tym posiłku utrzymuje się na długo i można uniknąć zgubnego podjadania. Ponadto, omawiana jarzyna reguluje procesy trawienne, ułatwia wypróżnianie się i usuwanie szkodliwych produktów przemiany materii z organizmu, co również jest pomocne w procesie zdrowego odchudzania.
Brukselki smak…
Chociaż charakterystyczny, wyrazisty smak brukselki ma wielu zwolenników, to równie znaczna grupa konsumentów nie potrafi się do niego przekonać, dotyczy to zwłaszcza dzieci. Jeśli nasza pociecha odmawia konsekwentnie spożywania tego wartościowego warzywa można spróbować zaserwować jej je w nietypowej, bardziej atrakcyjnej postaci. Zwłaszcza, ze rozgotowana brukselka z gotowej mrożonej mieszanki warzywnej w rzeczywistości mało komu przypada do gustu. Warto też przetestować przepisy z wykorzystaniem surowej brukselki
Brukselkowa zapiekanka
- 10-15 brukselek
- szklanka mleka
- 2 całe ugotowane jajka + dwa surowe żółtka
- duża garść startego żółtego sera
- 2-3 łyżki ugotowanego ryżu (np. basmati)
- tłuszcz do wysmarowania naczynia żaroodpornego
- 2 łyżki mąki
- 1/3 kostki masła
- sól, pieprz
1. Na początku zajmujemy się przygotowaniem sosu beszamelowego. Roztapiamy masło w rondelku, dodajemy mąkę, mieszamy, zdejmujemy z ognia. Stopniowo, nieustannie mieszając dodajemy mleko i ponownie stawiamy sos na kuchence, zagotowujemy. Następnie dodajemy starty ser, dwa żółtka, przyprawiamy i odstawiamy. W międzyczasie krótko gotujemy brukselkę (najlepiej na parze)
2. Natłuszczamy naczynie żaroodporne, wykładamy w nim rozcięte na pół brukselki, ugotowane i pokrojone jajka, ryż. Zalewamy całość beszamelem. Pieczemy ok. 25-30 min. W piekarniku nagrzanym do 180 stopni
Nie jesteście jeszcze przekonani, czy warto zaprzyjaźnić się z brukselką? Być może pomogą w tym poniższe fakty:
- Brukselka stanowi skarbnicę witaminy K, dzięki czemu jej konsumpcja zapobiega krwawieniu z dziąseł, reguluje procesy krzepnięcia krwi, likwiduje istniejące w organizmie stany zapalne
- Dzięki obecności luteiny oraz witaminy A pomaga ona zachować dobry wzrok i chroni przed tzw. kurzą ślepotą (pogorszenie widzenia o zmierzchu)
- Błonnik pokarmowy zawarty w tym warzywie poza wspomnianym już wspieraniem trawienia pomaga obniżyć poziom „złego” cholesterolu
- Z uwagi na obecność witamin C, A i E oraz wielu cennych minerałów (m.in. wapnia, fosforu, potasu, siarki, magnezu i żelaza) regularnie spożywana brukselka przyczynia się do budowania odporności u dzieci i osób dorosłych
- Regularnie spożywana ma podkręcać damskie libido
- Dodanie odrobiny mleka do gotującej się brukselki (koniecznie bez przykrycia) pomaga niwelować jej wyrazisty smak
