Uporczywe nękanie i krytykowanie. Przytłaczająca, celowo nadana, wielka ilość pracy. Nieustanne krytykowanie. Ciągłe groźby, pogróżki. Ograniczanie pracownika, ignorowanie go. Wszystko to składa się na jedną, występującą w niemalże każdej firmie, niechlubną rzecz – mobbing.
Spis treści
Na czym polega mobbing?
Kodeks prawa art. 94 §2 tłumaczy mobbing jako działania dotyczące pracownika lub skierowane bezpośrednio do niego, które to polegają na systematycznym lub długotrwałym nękaniu i zastraszaniu, przez co prowadzą one do zaniżenia samooceny oraz poczucia własnej wartości. Dodatkowo ośmieszają, poniżają i wykluczają daną osobę z grona współpracowników.
Łatwo wyobrazić sobie powyższą sytuację. Żeby łatwiej ją wizualizować można ją porównać do zastraszania danej osoby na korytarzu przez szkolnego osiłka. Grozi, poniża. Sprawia, że danej osobie ciężko odnaleźć w sobie pozytywne cechy. Osoba nękana ma problem z wejściem w grupę rówieśników, czuje się wykluczona z lokalnej sytuacji.
Sytuacja w pracy wygląda identycznie. Pojawiają się te same wzorce zachowań i nieodparte poczucie „jak rządzę to mogę”. Szef, bądź inny współpracownik wykorzystuje swoją pozycję, autorytet i posłuch, przez co doprowadza do takich sytuacji. Niestety, stwierdzenie, że występuje mobbing nie jest rzeczą łatwą. Na szczęście wszystko jest ściśle uregulowane prawnie, co znacząco ułatwia rozpoznanie kiedy mobbing występuje, a kiedy nie. Przesłanki, które muszą zostać spełnione to:
- ewidentnie muszą występować działania skierowane przeciwko pracownikowi
- działania te polegają na nękaniu i zastraszaniu
- jest to systematyczne lub długotrwałe
- przez wymienione działania pracownik ma zaniżone poczucie własnej wartości i samooceny
- działania prowadzą do ośmieszenia i wykluczenia społecznego
Jak się bronić przed mobbingiem?
Żeby móc wkroczyć na drogę sądową w sprawie mobbingu muszą zaistnieć wszystkie przedstawione wyżej elementy. W innym wypadku niestety nie można domagać się roszczeń z racji występowania mobbingu. Argumentami, które będą dodatkowo świadczyły na korzyść pracownika są:
- uszczerbek na zdrowiu
- rozwiązanie umowy, z wskazaniem przyczyny jako mobbing
Warto wiedzieć, że jeżeli pojawi się u nas chociażby delikatne odczucie, że jesteśmy ofiarami mobbingu warto zacząć zbierać odpowiednie dowody. Mogą nimi być:
- szeroko rozumiana korespondencja (wiadomości e-mail, SMSy, inne wiadomości tekstowe)
- dokumenty (ukazujące jasno działania, które zostały skierowane przeciwko nam – np.: świadczące o nadmiarze pracy czy zleconych zadaniach daleko wykraczających poza kompetencje i wiedzę)
- nagrania rozmów telefonicznych lub wideokonferencji
- potwierdzenia innych osób (współpracowników), dotyczące zachowań świadczących o mobbingu
Każdy dowód świadczący na naszą korzyść jest niezwykle przydatny, zwłaszcza na drodze sądowej. Pomaga on dowieść swojej racji i w niezbity sposób ukazuje to, w jaki sposób zostaliśmy potraktowani. Jeżeli będziemy już przekonani o mobbingu, to warto udać się do lekarza z racji, że mobbing ma negatywny wpływ na zdrowie. Może prowadzić do choroby psychicznej, a nawet do upośledzenia fizycznego, wywołanego osłabioną psychiką. W takim przypadku konieczne jest gromadzenie dokumentacji medycznej z przeprowadzonego leczenia oraz terapii. Może się to okazać niezwykle przydatne w uzasadnianiu wcześniejszego mobbingu i jego skutków. Dokumentacja medyczna powinna także okazać się pomocna w przypadku ubiegania się o odszkodowanie z tytułu uszczerbku na zdrowiu.
UWAGA!
Należy pamiętać, że to pracodawca ma obowiązek uzasadnić swoją niewinność i przedstawić, że przedstawione zarzuty nie mają uzasadnienia. Osoba składająca pozew sądowy oskarżając o mobbing jest uznawana od początku za poszkodowaną i nie może zostać ukarana.
Mobbing to zjawisko, które można spotkać w wielu miejscach. Niestety, obrona oraz uzasadnienie mobbingu nie jest zadaniem łatwym. Wiele warunków musi zaistnieć, żeby wejście na drogę sądową było możliwe. Niestety, jest to długa, ciężka, żmudna i kosztowna droga. Co więcej, może się nie zawsze korzystnie. Warto jednak zapobiegać takim zjawiskom i odpowiednio szybko reagować.
