Konioterapia – znana szerzej jako hipoterapia – kojarzona jest głównie jako metoda rehabilitacji dzieci. Mimo że nie jest ona tak popularna w przypadku dorosłych, to również tutaj może przynieść znaczne efekty. Na czym dokładnie polega hipoterapia i dlaczego warto stosować ją także u osób dorosłych?
Spis treści
Konioterapia – czym jest?
Hipoterapia to – najogólniej rzecz ujmując – terapia z udziałem konia. Ta metoda rehabilitacji pozwala na poprawę zarówno sprawności fizycznej, jak i psychicznej chorego. Do hipoterapii wybierane są najczęściej nieduże spokojne konie lub kuce, a samą rehabilitację prowadzi wyszkolony terapeuta.
Rodzaje konioterapii
Konioterapia nie zawsze wiąże się z jazdą konną. W zależności od zaleceń lekarza hipoterapia może mieć różną formę i przebieg dostosowane do danej osoby. W Polsce hipoterapia przyjmuje następujące formy:
- terapia kontaktem z koniem – jest stosowana w przypadku pacjentów z zaburzeniami psychicznymi, znacznym upośledzeniem umysłowym czy cechami autystycznymi. W tej formie hipoterapii istotny jest emocjonalny kontakt pacjenta z koniem, często nie jest nawet konieczne, by pacjent siedział na koniu;
- terapeutyczna jazda konna – ruchy konia podczas jazdy wpływają na znajdującego się na nim pacjenta. Nie wykonuje się żadnych dodatkowych ćwiczeń, jedynie przyjmuje się różne pozycje podczas jazdy np. leżącą, siad przodem lub tyłem.
- rehabilitacja konna – oprócz terapeutycznej jazdy konnej pacjent wykonuje także określone ćwiczenia pod nadzorem fizjoterapeuty.
Jak działa hipoterapia?
Hipoterapia wpływa pozytywnie m.in. na układ ruchu. Jazda na koniu pozwala na ćwiczenie równowagi, a sam sposób poruszania się konia uaktywnia różne partie mięśniowe u jeźdźca. Hipoterapia sprawdza się w przypadku pacjentów, którzy mają problemy z napięciem mięśni i zachowaniem równowagi. Dzięki tej formie terapii można taką osobę wręcz nauczyć chodzić – ruchy człowieka jadącego na koniu, który porusza się stępem, przypominają ruchy ciała idącego człowieka.
Konioterapia pozytywnie wpływa także na orientację przestrzenną czy poprawia koordynację wzrokowo-ruchową. W wielu przypadkach hipoterapia pomaga także rozwijać samodzielność, zwiększa poczucie własnej wartości, poprawia zdolność koncentracji, a także stanowi dodatkową motywację do ćwiczeń.
Hipoterapia sprawdza się również przy schorzeniach, gdzie problemem jest nadmierne napięcie mięśni. Jazda na koniu (przede wszystkim na oklep) skutkuje rozgrzewającym masażem nóg oraz miednicy, gdyż koń ma nieco wyższą temperaturę niż człowiek. Ze względu na to konioterapia daje efekty w przypadku porażenia środkowego układu nerwowego czy spastycznego porażenia kończyn dolnych. Hipoterapia jest także polecana przy skrzywieniu kręgosłupa, gdyż jazda wymaga utrzymywania odpowiedniej postawy, a ruchy konia przywracają symetrię mięśni tułowia.
Dla kogo konioterapia?
Hipoterapię stosuje się zarówno u dzieci, jak i u dorosłych. W przypadku dzieci wskazaniem do wprowadzenia tej formy rehabilitacji są m.in. mózgowe porażenie dziecięce, choroby nerwowo-mięśniowe, choroby genetyczne takie jak np. Zespół Downa, przepuklina oponowo-rdzeniowa. Jeśli chodzi o osoby dorosłe, hipoterapia może być stosowana w przypadku stwardnienia rozsianego, u osób po udarze czy po urazach czaszkowo-mózgowych. Zalecana jest także osobom z chorobą Parkinsona, cierpiącymi na neuropatie czy z problemami ortopedycznymi takimi jak np. kręcz barku.
Hipoterapia jest zalecana przez lekarza i nie należy tu podejmować działań na własną rękę, gdyż w pewnych przypadkach mogą istnieć przeciwwskazania do zastosowania tej metody rehabilitacji u konkretnej osoby. Poza tym konioterapia jest z reguły tylko jednym z elementów kompleksowego procesu leczenia i rehabilitacji, który jest koordynowany przez współpracujących ze sobą specjalistów z różnych dziedzin. Właśnie dzięki temu możliwe jest uzyskanie najlepszych w danym przypadku efektów.
Wbrew pozorom konioterapia jest przeznaczona nie tylko dla dzieci. Również dorośli w przypadku pewnych schorzeń mogą uzyskać znaczącą poprawę stanu zdrowia dzięki hipoterapii. Pozytywne efekty tej formy terapii można zauważyć nie tylko w przypadku problemów natury fizycznej, ale również psychicznej. Obecność konia w wielu przypadkach działa kojąco na chorych, co dodatkowo pomaga w terapii. Dlatego też warto zainteresować się hipoterapią, gdy klasyczna rehabilitacja nie przynosi wymiernych efektów – w wielu przypadkach ta metoda może okazać się strzałem w dziesiątkę.
