Anemia (niedokrwistość) jest to zespół chorobowy, który charakteryzuje się obniżonym stężeniem hemoglobiny oraz erytrocytów (czerwonych krwinek) we krwi w stosunku do ustalonych norm. Przebieg samej anemii w dużej mierze zależy od tryby życia i prawidłowej diety – im szybciej nauczymy radzić sobie podczas choroby, tym szybciej uda nam się ją zwalczyć.
Spis treści
Przyczyny anemii
Choroba niedokrwienna może być wywołana przez rozmaite czynniki. Jednym z powodów jej wystąpienia jest duża utrata krwi, najczęściej spowodowana jakimś urazem bądź…miesiączką. Kolejną przyczyną pojawienia się anemii są „błędy” organizmu popełnianie podczas produkcji czerwonych krwinek. Należy zaznaczyć, że erytrocyty produkowane są przez cały czas, ponieważ przeciętna długość życia takiej krwinki wynosi ok. 120 dni. W wypadku gdy czas ten jest krótszy, mamy do czynienia z kolejnym typem anemii tzw. zespołem hemolitycznym. Najczęściej jednak niedokrwistość kojarzona jest z brakiem odpowiedniego stężenia niektórych mikroelementów jak kwas foliowy, witaminy B12, miedzi czy żelaza.
Objawy anemii
Bez względu na przyczynę pojawienia choroby jej głównym wskaźnikiem jest ogólny spadek erytrocytów, których zadaniem jest transport tlenu do komórek ciała oraz transport dwutlenku węgla do płuc. Niedotleniony organizm będzie osłabiony, skóra straci koloryt (tzw. bladość), wystąpi szybka męczliwość czy nadmierna senność. Pojawi się także niskie ciśnienie krwi.
Anemia z niedoboru mikroelementów może manifestować swoją obecność również poprzez brak apetytu, szorstkość skóry czy zmiany w obrębie jamy ustnej jak np. zanik brodawek językowych, ból języka oraz zajady w kącikach ust. Kiedy niedokrwistość wywołana jest nieprawidłową budową czerwonych krwinek dodatkowo pojawić się mogą duszności i zapalenie błony śluzowej żołądka. Z kolei przy zbyt małej produkcji erytrocytów wystąpią krwawe wybroczyny, krwotoki z nosa i wzmożona podatność na infekcje. Jeśli czas życia czerwonych krwinek jest zbyt krótki nasza śledziona ulegnie powiększeniu a także mogą pojawić się kamienie żółciowe i żółtaczka.
Pomimo całego szeregu objawów u osób dorosłych szczególnie niebezpieczna jest niedokrwistość u kobiet ciężarnych. Anemia w ciąży może bowiem skutkować wadami rozwojowymi płodu, przedwczesnym porodem, poronieniem lub nieprawidłowym funkcjonowaniem tarczycy matek.
Dlatego tak ważne jest, aby kobiety planujące potomstwo zwróciły uwagę na dostarczanie niezbędnych składników wraz z pokarmem jeszcze przed zajściem w ciążę. Najczęstszą przyczyną pojawienia się anemii u kobiet ciężarnych, jest niewystarczające pokrycie zapotrzebowania na żelazo, które drastycznie rośnie w tym okresie.
Dieta podczas anemii – czyli na co zwrócić uwagę?
Anemia jest wymagającą chorobą, która z pewnością przysporzy wiele problemów wegetarianom i weganom. Najlepszym źródłem żelaza jest bowiem czerwone mięso, wątróbka, podroby oraz ryby. Bogate w żelazo są jaja a zwłaszcza ich żółtko. Nie powinno zabraknąć także potraw z krwią np. kaszanki czy czarnego salcesonu.
Przy wyborze warzyw i owoców należy zwrócić uwagę na rośliny strączkowe (soję, groch, fasolę, ciecierzycę), nasiona i orzechy. Warto sięgnąć po pieczywo pełnoziarniste, kasze (jaglana, pęczak, gryczana) oraz kakao. Taką dietę należy wspomóc produktami zawierającymi witaminę C, która zwiększa wchłanianie żelaza. Witamina ta w obfitych ilościach znajduje się w cytrusach (należy jednak unikać grejpfrutów!), czerwonej papryce, aronii, żurawinie, natce pietruszki, brokułach, czarnej porzeczce. Nie zaszkodzi także włączenie szpinaku do diety, choć nie ze względu na żelazo (którego w szpinaku jest mało) a ze względu na występowanie w nim dużej ilości kwasu foliowego.
Należy mieć na względzie, że żelazo pochodzenia zwierzęcego jest lepiej przyswajalne przez nasz organizm niż żelazo zawarte w roślinach. Nawet jeśli wydaje nam się, że konkretna roślina zawiera w swoim składzie więcej żelaza niż taka sama ilość mięsa, w większości jest ono dla nas po prostu niedostępne.
Niestety w wielu wypadkach sama dieta nie wystarczy i konieczna jest konsultacja z lekarzem oraz przyjmowanie środków farmakologicznych. Kobiety w ciąży powinny być pod stałym nadzorem lekarskim, ponieważ leczenie wywołuje szereg nieprzyjemnych skutków ubocznych oraz może być niebezpieczne dla dziecka.
